«H αιτία διά την οποίαν έγινεν η εορτή αύτη των Τριών Ιεραρχών, εστάθη έτζι» γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στον Συναξαριστή του. Και, ιστορεί περαιτέρω:
Ιεριχώ Μονή Αββά Γερασίμου Το Σπήλαιο της Αγίας Οικογένειας
Όταν επέστρεψε στην έρημο, ήλθε άγγελος Κυρίου και στάθηκε μπροστά στην πόρτα του κελιού του, και του είπε:
«Δεν σου επιτρέπω να μπείς».
Κι εκείνος παρακαλούσε κι έλεγε:
«Τι συμβαίνει;».
Αποκρίθηκε ο άγγελος και του είπε:
«Ο Θεός με έστειλε λέγοντας: Πες του, που προστάζεις να βάλω τον αδελφό που έσφαλε και τον καταδίκασες».
Σε κάποιον αδελφό που έμενε στο κοινόβιο του αββά Ηλία, συνέβη κάποτε ένας πειρασμός. Γι᾿ αυτό τον έδιωξαν από κεί και πήγε κοντά στον αββά Αντώνιο, στο όρος. Αφού έμεινε ο αδελφός κοντά του κάποιο χρονικό διάστημα, τον έστειλε ο αββάς στο κοινόβιο απ᾿ όπου είχε φύγει. Εκείνοι όμως μόλις τον είδαν, τον ξανάδιωξαν και ο αδελφός γύρισε πάλι στον αββά Αντώνιο και του είπε:
«Δεν θέλησαν να με δεχθούν, πάτερ».
Τον έστειλε πάλι ο Γέροντας και τους μήνυσε το εξής:
Η συκοφαντία είναι το απαισιότερο φάσμα του μίσους και της κακότητας και το οδυνηρότερο τραύμα γι’ αυτόν που την υφίσταται. Η συκοφαντία είναι το αμυντικό όπλο της κατωτερότητας. Επειδή δεν μπορεί να σκεπάσει τη γύμνωση και ευτέλειά της, προσπαθεί να αμαυρώσει αυτούς που βρίσκονται πιο ψηλά για να δικαιωθεί, όπως νομίζει.
Ο γερο-Ιωσήφ, μάς έλεγε (εννοεί τον Άγιο Ιωσήφ τον Ησυχαστή) ότι, αν πάτε σ᾿ ένα σπίτι και έχετε πνευματική κατάσταση, μπορείτε να προσανατολισθείτε τι πνεύμα κυκλοφορεί στο σπίτι αυτό. Αν π.χ. υπάρχει πνεύμα αρπαγής ή ψεύδους ή χρημάτων κλπ. Αυτά που μάς έλεγε εν μέρει τα καταλαβαίναμε. Τι εννοεί τώρα ο Γέροντας, να πας σ᾿ ένα σπίτι και να καταλάβεις τι πνεύμα κυκλοφορεί; Όχι απίστευτο σου φαίνεται, αλλά και παράλογο ακόμη. Και όμως έτσι είναι.
«Από εδώ αρχίζουν όλες οι πτώσεις: απο την απροσεξία και την αδιαφορία. Δηλαδή, δε μάς καίει η παρουσία του Θεού. Δε μάς καίει η αγάπη του Θεού. Δεν έχουμε πόνο γι’ αυτό. Δεν έχουμε πληγή μέσα μας γι’ αυτό το πράγμα. Θα έπρεπε να είναι πληγωμένη η ψυχή μας από την αγάπη, απο τη θέα του Θεού και να θέλουμε να έχουμε μέσα μας τον Θεόν, να δεχόμαστε την αγάπη Του, να Τον αγαπήσουμε. Δεν είμαστε όμως πληγωμένοι. Έτσι, είναι πολύ φυσικό να ζει κανείς αδιάφορα».
ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗΣ
Ακοαί πολέμων
Αντί να στέκεστε έξω απο την πόρτα
και να διώχνετε τον εχθρό, περιφρονήστε τον.
Έρχεται απο δω το κακό; Δοθείτε με τρόπο απαλό απο εκεί.
Δηλαδή, έρχεται να σας προσβάλλει τo κακό,
δώστε εσείς την εσωτερική σας δύναμη στο καλό, στον Χριστό.
Παρακαλέστε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Ξέρει εκείνος πως να σας ελεήσει, με τι τρόπο.
Κι όταν γεμίζετε απ’ το καλό, δεν στρέφεσθε πια προς το κακό.
Γίνεσθε μόνοι σας, με τη χάρη του Θεού, καλοί.
