Η λέξη Τσικνοπέμπτη προέρχεται από την λέξη «τσίκνα» (η μυρωδιά του ψημένου κρέατος) και από την λέξη «Πέμπτη». Η προέλευση αυτού του παράξενου εθίμου χάνεται στα βάθη του χρόνου. Ωστόσο, φαίνεται να συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων. Θεωρούσαν το φαγοπότι και το γλέντι ιεροτελεστία για την καλή ευφορία της γης την άνοιξη.
Ένα πολύχρωμο σκηνικό από φώτα, χρώματα, εικόνες, ήχους, μουσικές, τραγούδια και τη συμμετοχή εκατοντάδων παιδιών στήθηκε για μια ακόμη χρονιά στο πάρκο των πηγών της Αγίας Βαρβάρας, στην ακριτική Δράμα, για την αναβίωση ενός μοναδικού εθίμου αλλά και για να τιμηθεί η μνήμη της πολιούχου και προστάτιδας της Δράμας, της Αγίας Βαρβάρας.
Το έθιμο του Νιότριτου (όπως ονομάζεται η Τρίτη της διακαινησίμου στη Χιώτικη διάλεκτο) γίνεται κάθε χρόνο στα απομακρυσμένα χωριά της Αμανής στη Βόρεια Χίο.
Σύμφωνα με το έθιμο οι κάτοικοι των τριών χωριών (Λεπτόποδα, Κέραμος, Εγρηγόρος) έπαιρναν τις εικόνες από τις χωριοεκκλησιές και τις μετέφεραν στα Αγιάσματα, επίνειο των τριών αυτών χωριών.
Το έθιμο του σουβλίσματος του αρνιού, προέρχεται από το εβραϊκό Πάσχα και σχετίζεται με την έξοδο τους από την Αίγυπτο.
Σήμερα Μεγάλη Παρασκευή οι εκκλησίες, πλημμυρίζουν από πιστούς που σπεύδουν να παρακολουθήσουν την τελετή της Αποκαθήλωσης του Κυρίου και την περιφορά του νεκρού Ιησού σε κατάλευκο σεντόνι.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην Κέρκυρα είναι η περιφορά των Επιταφίων στα γραφικά σοκάκια και τις πλατείες της πόλης, ξεκινά στις 12.30 το μεσημέρι και διαρκεί μέχρι και τις 10.00 το βράδυ, οπότε και πραγματοποιείται η περιφορά του Επιταφίου της Μητρόπολης.
Την Κυριακή των Βαΐων γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Κυρίου Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ. Παρά το γεγονός ότι είναι Σαρακοστή, το ψάρι καταλύεται.
Την Κυριακή των Βαΐων, το ψάρι καταλύεται λόγω της σπουδαιότητας της γιορτής. Έτσι και το παιδικό τραγούδι ήταν:
«Βάγια, Βάγια των βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό, κι ως την άλλη Κυριακή με το κόκκινο αυγό!»
Κάθε χρόνο την 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα. Πρόκειται για μία παιγνιώδη συνήθεια των ανθρώπων, με παγκόσμια διάσταση. Το έθιμο έλκει την καταγωγή του από τη Δύση και οι ρίζες του ανιχνεύονται στους αρχαίους Κέλτες, οι οποίοι συνήθισαν την Πρωταπριλιά που καλυτέρευε ο καιρός να βγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια, αλλά οι ψεύτικες ιστορίες τους για μεγάλα ψάρια έδιναν κι έπαιρναν.
Κάθε χρόνο, στην Ελλάδα δύο πράγματα χαρακτηρίζουν την Καθαρά Δευτέρα, ο χαρταετός και η λαγάνα. Το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού κρατάει εδώ και πολλά χρόνια, όμως ελάχιστοι γνωρίζουν την προέλευσή του.
Η Τσικνοπέμπτη είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης στην οποία καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος. Έχει καθιερωθεί την Πέμπτη, λόγω του ότι οι μέρες Τετάρτη και Παρασκευή θεωρούνται νηστίσιμες, της δεύτερης εβδομάδας των Αποκριών, την αποκαλούμενη Κρεατινή.
Προηγείται αυτής η πρώτη κατά σειρά Προφωνή και ακολουθεί η τρίτη εβδομάδα της Τυροφάγου. Πραγματοποιείται κάποιες μέρες πριν από την έναρξη της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής.
Kάθε χρόνο οι κάτοικοι χωριού στη βόρεια Χίο (που πλέον έχουν μετακομίσει εδώ και χρόνια στη Νέα Ποταμιά) γιορτάζουν τη χάρη του Αγίου Αντωνίου στο μοναδικό εκκλησάκι που στέκει απέναντι από το παλιό χωριό.
Δημιούργησαν μια ιδιαίτερη “συνάντηση”…μια πρόσκληση σε όσους “έμειναν” πίσω, τη νύχτα με τα φαναράκια. Κάθε φαναράκι και μια ψυχή, κάθε φαναράκι και μια ανάμνηση από το παλιό χωριό.
