Η πρώτη εμφάνιση του Τιμίου Σταυρού έγινε στο Μεγάλο Κωνσταντίνο, με το θριαμβευτικό έμβλημα της νίκης: «ἐν τούτῳ νίκα». Εδώ έχουμε μια άλλη εμφάνιση, που έγινε στην Ιερουσαλήμ, περίπου το 346 μ.Χ. Τότε αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων ήταν ο Κύριλλος (βλέπε 18 Μαρτίου) και βασιλιάς ο Κωνσταντίνος, γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Τον είδαν κρεμασμένο στον Σταυρό, πληγωμένο, ματωμένο, νεκρό.
Ήμουν χθες κάτω από το Σταυρό σου. Από περιέργεια, όπως και πολλοί άλλοι. Τον τελευταίο καιρό ακουγόταν πολύ το όνομά σου. Σε πλατείες, στους δρόμους, σε σπίτια, στη συναγωγή. Με θαυμασμό, με απορία, με μίσος και με αγάπη. Δεν ξέρω γιατί ήρθα. Ίσως για να δω εάν είναι αλήθεια ότι μπορείς να πεθάνεις με τόσα που έχω ακούσει.
Αυτό που μας προσφέρει ο Θεός δεν μία ζωή χωρίς πόνο, αλλά μία ζωή με την προοπτική της υπέρβασης του πόνου.
Το να χρησιμοποιήσεις τον πόνο που θα έρθει στην ζωή σου με τέτοιο τρόπο ώστε πόνος να γίνει αρετή, το φαινομενικό κακό να γίνει ουσιαστικά κάτι το αγαθό.
Ο σταυρός να γίνει δόξα, να γίνει αγάπη, υπομονή, πραότητα, θυσία, συγχώρεση… ανάσταση.
του Ανδρέα Θεοδώρου, Καθηγητή
απόσπασμα ομιλίας Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας
Τι σημαίνει να σηκώσουμε τον σταυρό μας;
Καθημερινά το σταυρό τον έχουμε κοντά μας. Τον φοράμε, σταυρώνουμε στα 4 σημεία το σώμα μας, αναζητώντας δύναμη, άλλες φορές για να δοξάσουμε το Θεό, για ομολογία, για να παρακαλέσουμε, για να παρηγορηθούμε, να διώξουμε τους φόβους μας, τους λογισμούς μας, κακές σκέψεις κ.α. Σταυρώνουμε τα παιδιά μας, όταν πηγαίνουν σχολείο, για ύπνο, το σύζυγο που οδηγεί, το σπίτι, το φαγητό και ό, τι θέλουμε να έχει την ευλογία του Θεού.
Μάρτυρας καταγράφει μια λευκή οντότητα να πετά χαμηλά στον ουρανό όταν ξαφνικά ανέβηκε πιο ψηλά και στην συνέχεια, μετατράπηκε σε ένα σταυρό από φως. Σύμφωνα με τον μάρτυρα ο σταυρός φαίνονταν σαν να είναι ζωντανός ενώ ήταν παλλόμενος στον ουρανό, ώσπου εξαφανίστηκε.
Συνήθως όμως, η συμπαθητική αυτή αρετή της ευγενείας, μπαίνει από τους πολλούς στο περιθώριο, και θεωρείται μια υπόθεση ξεπερασμένη, που για να σταθής σήμερα, πρέπει να σε διακρίνει το θράσος, η ελευθεροστομία και η αναίδεια.
Η ευγένεια, θεωρείται σήμερα, νόμισμα απηρχαιωμένο, που θέση δεν έχει στην σύγχρονη ζωή.
Ωστόσο, οι αντιλήψεις αυτές προδίδουν παρακμή και εκφυλισμό στις ανθρώπινες κοινωνικές σχέσεις
