Back to top

Το Σισμίκ και ο ρόλος των Αμερικανών- Δείτε όλο το ιστορικό της κρίσης του 1987 στο Αιγαίο

18/04/2018 - 13:34

Μετά την ελληνοτουρκική κρίση του «Χόρα» το 1976, η επόμενη κρίση εκδηλώθηκε τον Μάρτιο του 1987. Το πλοίο ήταν ακριβώς το ίδιο, αλλά με διαφορετικό όνομα και πιο εξελιγμένα μέσα.

Οι Τούρκοι το έβγαλαν στον Αιγαίο με το πρόσχημα ότι κάνει έρευνες για πετρέλαιο και την υφαλοκρηπίδα. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν χάρτες με την πορεία που θα ακολουθούσε το πλοίο. Σαμοθράκη, Ίμβρος και Λήμνος. Στην Ελλάδα προκλήθηκε ένταση και η πολεμική μηχανή κινητοποιήθηκε άμεσα.

Ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου έδωσε εντολή στα πολεμικά πλοία να πάρουν θέση μάχης. Στο διάγγελμά του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Εγώ είμαι ευτυχής που έχω μια ηγεσία αντάξια των δύσκολων στιγμών που περνά η πατρίδα μας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι τόσο ο ελληνικός λαός όσο και η κυβέρνηση της χώρας μας, θα συμπαρασταθεί στο δύσκολο έργο σας και είναι βέβαιο ότι θα κάνετε κάθε τι δυνατό και να προασπίσετε την χώρα σας σε περίπτωση που αυτό καταστεί απαραίτητο». Ο κόσμος θορυβήθηκε και έγινε η «συνήθης» επίθεση στα σούπερ μάρκετ για ανεφοδιασμό των νοικοκυριών σε περίπτωση πολέμου. Η ειρήνη μεταξύ των δύο χωρών κρεμόταν από μια κλωστή.Το τέλος της κρίσης του «Σισμίκ» και ο πολιτικός χειρισμός για την εκτόνωσή της, θεωρήθηκε επιτυχία της Ελλάδας. Από τότε οι δύο χώρες εγκατέλειψαν σιωπηλά την ιδέα για γεωτρήσεις και νέες έρευνες στις αμφιλεγόμενες θαλάσσιες περιοχές. Η ειρήνη δεν ήταν ακριβώς ειρήνη, αλλά μη πόλεμος.

Μέχρι το 1996 και την κρίση των Ιμίων. Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» όλο το ιστορικό της κρίσης του Σισμίκ και πως αυτή εκτονώθηκε τελικά μέσα σε ένα 24ωρο. Τριάντα χρόνια από την κρίση του Σισμίκ: Ο πόλεμος που κερδήθηκε χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα, οι πρωταγωνιστές και τα ντοκουμέντα Γράφει ο Κωνσταντίνος Σαρρηκώστας στο news247: Τα “τύμπανα του πολέμου” ξεκίνησαν να χτυπάνε στις 19 Φεβρουαρίου του 1987, την ημέρα που η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αγοράσει την πλειοψηφία των μετοχών της Εταιρείας Πετρελαίου Βορείου Αιγαίου, ώστε να αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο των κοιτασμάτων στο Αιγαίο. Στα τέλη του ίδιου μήνα έφθασε στην Αθήνα ο υφυπουργός Εξωτερικών του Καναδά Τζ. Στάνφορντ, ο οποίος μαζί με τους πρέσβεις των ΗΠΑ, Καναδά και Γερμανίας έθεσαν στον Έλληνα υπουργό Βιομηχανίας Αναστάσιο Πεπονή την επιθυμία των χωρών τους να βρεθεί μια λύση ικανοποιητική για όλες τις πλευρές. Η απάντηση του υπουργού ήταν ξεκάθαρη: “Απόφαση της ελληνικής πλευράς είναι ο πλήρης έλεγχος των δραστηριοτήτων της κοινοπραξίας και το σχετικό σχέδιο νόμου προβλέπει την εξαγορά του αναγκαίου αριθμού μεριδίων”.

Αμέσως μετά ο Αναστάσιος Πεπονής δέχεται στο γραφείο του τον Τούρκο πρέσβη ο οποίος του είπε πως “η Τουρκία ελπίζει η Ελλάδα να σεβαστεί το πρωτόκολλο της Βέρνης” το οποίο βέβαια ήταν ανενεργό και δεν δέσμευε την Ελλάδα για το πού και πότε θα γίνουν γεωτρήσεις στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Στις αρχές Μαρτίου, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Γουάινμπεργκερ προχωρά σε φιλοτουρκικές δηλώσεις σχετικά με τα στρατεύματα κατοχής στην Κύπρο και την ανατροπή του 7:10 στην αμυντική αναλογία Ελλάδας – Τουρκίας. Ο Γουάινμπεργκερ ματαιώνει, παράλληλα, επίσκεψή του στην Ελλάδα και η θερμή αναμέτρηση είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη. Το Σισμίκ βγαίνει από τα Δαρδανέλλια συνοδευόμενο από τουρκικό πολεμικό πλοίο.

Τι λένε τα απόρρητα έγγραφα των αμερικανών Οι προθέσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ αποκαλύφθηκαν από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία στις 25 Φεβρουαρίου 2007. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Πασχάλη Κορωναίου, το απόρρητο ντοκουμέντο φανερώνει ότι οι ΗΠΑ και ύστερα από εντολή του Μπους αποφάσισαν να βοηθήσουν την Τουρκία στη νέα “κόντρα” με την Ελλάδα. Με μεσολαβητή τον περιβόητο Ρίτσαρντ Περλ (το νεοσυντηρητικό γεράκι του Μπους) το αμερικανικό Πεντάγωνο προέβλεψε πόλεμο μερικών ημερών στο Αιγαίο και ενδιαφέρθηκαν μονομερώς για τα συμφέροντα της Τουρκίας. Μάλιστα λίγες μέρες πριν την κορύφωση της κρίσης, στις 21 Μαρτίου, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας απέστειλε ένα χαρακτηρισμένο ως “άκρως απόρρητο” έγγραφο με αποδέκτη τον Αμερικανό σύνδεσμο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ και θέμα: “Βοήθεια στον κ. Ρίτσαρντ Περλ”. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο παραλήπτης του συγκεκριμένου εγγράφου: προς “NATO/SACEUR/ΕΙΔΙΚΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΝΑΤΟ-ΗΠΑ”. Όπου SACEUR, ο ανώτατος αρχηγός των συμμαχικών δυνάμεων Ευρώπης.

Το ΝΑΤΟ, δηλαδή, ενώ εμφανίζεται επισήμως να μη διαδραματίζει ρόλο στις ελληνοτουρκικές αντιπαραθέσεις εκλήθη να συνδράμει τον Περλ. Το περιεχόμενο της επιστολής: “Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε μια τολμηρή κίνηση αναφορικά με το ελληνικό πρόβλημα. Παρουσιάστηκε απροσδόκητα και δεν υπάρχει χρόνος για εξηγήσεις. Η απαιτούμενη βοήθεια πρέπει να δοθεί στον Ρίτσαρντ Περλ, ώστε να μπορεί να συνεργαστεί χωρίς πρόβλημα με το τουρκικό υπουργείο Άμυνας. Ενώ η κρίση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχει προετοιμαστεί (“is being prepared” διατυπώνεται στο κείμενο) και είναι πιθανόν να προκαλέσει πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών που θα διαρκέσει κάποιες ημέρες, σας συνιστώ να συνεργαστείτε με τον Περλ, την τουρκική ηγεσία και τις αμερικανικές δυνάμεις που θα προσεγγίσουν την περιοχή”. Η επιστολή φανερώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πώς λειτούργησαν οι ΗΠΑ, ενώ “αδειάζει” όσους κατηγόρησαν τον Ανδρέα για στημένη κρίση και θέατρο σέρνοντας δήθεν την Ελλάδα σε πόλεμο. Δεν είναι όμως μόνο το απόρρητο έγγραφο του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ με αποδέκτη τον Αμερικανό σύνδεσμο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ που αποτυπώνει την τότε κατάσταση. Στα έγγραφα ντοκουμέντα της CIA, από το προσωπικό αρχείο της Κατερίνας Α.Βαρελά, πολιτική επιστήμων – ιστορικός και ΓΓ του Πνευματικού Ιδρύματος Γ.Παπανδρέου, που παρουσιάζονται αυτούσια από το news247 o ταγματάρχης Χάρι Ντινέλα σημείωνε το Νοέμβριο του 1987: “Η Ελλάδα πιθανότατα μπορεί να υπερασπιστεί επιτυχώς και τα 6 μεγάλα νησιά του Αιγαίου απέναντι σε μια σοβαρή τουρκική προσπάθεια κατάληψης ενός εξ αυτών. Οι απώλειες και στις δύο πλευρές αναμένονται να είναι υψηλές.

Η Τουρκία θα μπορούσε να καταλάβει ένα από τα μικρότερα νησιά και ο πιθανός στόχος είναι το Καστελλόριζο”. “… Πέρα από το να πάει σε πόλεμο με την Τουρκία στη Θράκη και στο Αιγαίο, η Ελλάδα δεν μπορεί να προστατεύσει το νότιο τμήμα της Κύπρου απέναντι σε μια σοβαρή τουρκική επίθεση. Σε περίπτωση πολέμου στην Κύπρο, οι απώλειες και στις δυο πλευρές αλλά ειδικά στο νότιο κομμάτι μπορούν να αναμένονται μεγάλες σε στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό.

Η Τουρκία θα επικρατήσει. Και σε περίπτωση ελληνοτουρκικού πολέμου στο Αιγαίο, η πιθανότητα τουρκικής προέλασης στο νότιο τμήμα της Κύπρου θα αυξηθεί δραματικά, ειδικά αν η Τουρκία υποστεί βαριές απώλειες στο Αιγαίο” έγραφε μόλις το 1987 ο ταγματάρχης της CIA. Η άμεση βοήθεια των Αμερικανών στην Τουρκία, την περίοδο του 1987, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής και η σκληρή στάση που κράτησε και χειρίστηκε την όλη υπόθεση ο Ανδρέας Παπανδρέου και οι συνεργάτες του είναι αυτά που έκριναν το αποτέλεσμα του πολέμου. Να κερδηθεί χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα....