Ο Άγιος Λουκάς ήταν σπουδαίος και τρανός, άψογος χειρουργός, τέλειος ζωγράφος καθηγητής πανεπιστημίου. Πέρα όμως από όλα αυτά, απ’ τη σπουδαία του δράση στην επιστήμη, το σπουδαιότερο γεγονός ήταν ότι αγαπούσε πολύ τον Κύριο, η καρδιά του ήταν δοσμένη στο Χριστό.
Με λαμπρότητα και με τη δέουσα εκκλησιαστική τάξη, ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, τίμησε την μνήμη του προστάτη της Ενορίας, Αγίου Λουκά του Ιατρού, Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας.
Οι πιστοί που συμμετείχαν στις ιερές Ακολουθίες είχαν την ευλογία να προσκυνήσουν το τεμάχιο του ιερού λειψάνου του Αγίου που είναι θησαυρισμένο μόνιμα στο Ναό, καθώς και το Παρεκκλήσιο που είναι αφιερωμένο προς τιμήν του, στον περίβολο του Ναού, ενώ διανεμήθηκε φιαλίδιο με λάδι από τον τάφο του Αγίου από τη Συμφερούπολη της Κριμαίας.
Την παραμονή της εορτής, Τρίτη 10 Ιουνίου, τελέσθηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, στον οποίο χοροστάτησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αχελώου κ. Νήφων, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.
Ο Θεοφιλέστατος στο κήρυγμα του επεσήμανε αρχικά ότι ο Άγιος έζησε σε μία πολύ ταραγμένη εποχή. Έζησε τους δύο μεγάλους παγκόσμιους πολέμους, αλλά έζησε στην πατρίδα του τη μεγάλη δοκιμασία της Οκτωβριανής Επαναστάσεως, όπου καθιδρύθηκε ένα καθεστώς αθεΐας και ο άνθρωπος της εκκλησίας, θεωρούνταν εχθρός του λαού.
«Ο Άγιος Λουκάς ήταν σπουδαίος και τρανός, άψογος χειρουργός, τέλειος ζωγράφος καθηγητής πανεπιστημίου. Πέρα όμως από όλα αυτά, απ’ τη σπουδαία του δράση στην επιστήμη, το σπουδαιότερο γεγονός ήταν ότι αγαπούσε πολύ τον Κύριο, η καρδιά του ήταν δοσμένη στο Χριστό.»
Δέχτηκε με ευκολία την κλήση από τον Θεό να γίνει και αυτός εργάτης του Ευαγγελίου, ιερέας του Υψίστου. να αφιερώσει τον εαυτό του, ακόμη και την επιστήμη του στο έργο της Εκκλησίας. Όπως είπε ο Θεοφιλέστατος, είδε τους συμπατριώτες του ως πρόβατα μη έχοντα ποιμένα κι έτσι έδωσε τον εαυτό του σε αυτήν την διακονία των αδελφών, των λογικών προβάτων του Κυρίου.
Έγινε ιερέας, έγινε και επίσκοπος και αμέσως ξεκίνησαν οι αλλεπάλληλες ανακρίσεις, οι αλλεπάλληλες φυλακίσεις και οι εξορίες στα πιο απίθανα και δύσβατα μέρη της Σιβηρίας, έτσι ώστε ο Άγιος να καταλήξει στο συμπέρασμα και να πει ότι αγάπησε το μαρτύριο. που τόσο πολύ καθαρίζει την ψυχή.
Η ζωή του ήταν μαρτυρική, ενώ είχε όλα τα εφόδια να έχει μία λαμπρή σταδιοδρομία. Ενώ ακόμη και μέσα σε αυτό το καθεστώς πέτυχε να τον βραβεύσουν με το ανώτατο βραβείο της επιστήμης, το βραβείο Στάλιν. Τίποτα από όλα αυτά δεν του έκαναν εντύπωση και τίποτα δεν τον πτόησε. Ούτε και το μαρτύριο, οι φυλακίσεις και οι εξορίες. Το μόνο που τον ένοιαζε ήταν να υπηρετεί σωστά τον Θεό και τον άνθρωπο.
«Και γίνεται αυτός ο Άγιος ένα παράδειγμα για όλους εμάς. Γιατί μόνο δεν φτάνει να τιμούμε τον Άγιο με ύμνους και με ωδές. Αλλά ουσιαστική τιμή του Αγίου είναι να μιμηθούμε το δικό του παράδειγμα. Είναι να ακολουθήσουμε τα δικά του βήματα. να ακολουθήσουμε τη δική του καρδιά που έμεινε άφθορη για να μας θυμίζει το πόσο δοσμένη ήταν στο Χριστό και να μπορέσουμε και εμείς να αντέξουμε το δικό μας προσωπικό μαρτύριο.»
Εξηγώντας ο Θεοφιλέστατος ότι αναφέρεται σε αυτό που ονομάζεται μαρτύριο της συνειδήσεως. Και όπως είπε, αυτό το μαρτύριο πρωτίστως έγκειται στη δική μας ξενιτεία από τον κόσμο. Η βαρύτητα της ύλης μας τραβά προς αυτόν τον κόσμο, αλλά η δική μας προσπάθεια και ο δικός μας αγώνας, είναι να σηκώνουμε τα μάτια της ψυχής μας διαρκώς προς τα ουράνια και προς τα άφθαρτα. Αυτό έκανε και ο Άγιος Λουκάς που τίποτα δεν τον ένοιαζε, αλλά είχε ενοειδή νου και σκεφτόταν μόνο το να πετύχει τον σκοπό της ζωής του ανθρώπου, που είναι η κατά χάριν θέωση.
Έπειτα, συνέχισε ο Θεοφιλέστατος, μαρτύριο της συνειδήσεως είναι το ταπεινό φρόνημα, όπως ακριβώς έπραξε ο Άγιος Λουκάς που ήταν τόσο σπουδαίος στην δική του επιστήμη, αλλά κάθε επιτυχία του την απέδιδε στον Κύριο. Το ταπεινό φρόνημα «πράγματι είναι μαρτύριο να μπορέσει κανείς να το αποκτήσει. Είναι δύσκολο να πατήσει κανείς τον εαυτό του, το εγώ του, να τσαλακώσει την κενοδοξία και να σκεφτεί πως ό,τι καλό κι αν πετύχει, το κάνει πάντοτε με τη βοήθεια του Θεού».
Μαρτύριο της συνειδήσεως, είναι ακόμη η προσπάθεια να θηριομαχήσουμε με τον παλαιό άνθρωπο, τον άνθρωπο της αμαρτίας και των παθών που όλοι φέρουμε μέσα μας. Είναι η προσπάθεια να ξεριζώσουμε μέσα απ’ την καρδιά μας τα πάθη μας και στη θέση τους να καλλιεργήσουμε τις χριστιανικές αρετές, που είναι ένα δύσκολο γεγονός. Θα πρέπει να προσέχουμε την καθαρότητα της ψυχής μας, τόνισε ο Θεοφιλέστατος, για να μπορεί μέσα σε αυτήν να κατοικήσει ο Κύριος, όπως ακριβώς μπήκε μέσα στην καρδιά του Αγίου και κατοίκησε εκεί αιώνια.
Μαρτύριο της συνειδήσεως είναι το χαροποιό πένθος, το πένθος που πρέπει να αισθανόμαστε μέσα στην ψυχή μας για τις αμαρτίες μας. Για το ότι δεν τηρήσαμε το θέλημα του Κυρίου και δεν φέρουμε άξια το όνομα του Χριστού, να λεγόμαστε χριστιανοί, όταν επιλέγουμε να κάνουμε αυτό που δεν αρέσει στον Κύριο.
«Η λύπη θα πρέπει να κατέχει την ψυχή μας και αυτό είναι μαρτύριο. Αλλά αυτό μας οδηγεί στη μετάνοια, την ευλογημένη μετάνοια. Και αυτό μας οδηγεί στην χαρά της ελπίδας. Γιατί ξέρουμε ότι ο Κύριός μας σταυρώθηκε για εμάς ακριβώς για αυτό το λόγο, για να συγχωρέσει όλες τις αμαρτίες μας. Και πράγματι απ’ τη μία μπορεί να πενθούμε για τις αμαρτίες μας, απ’ την άλλη πρέπει να τρέφουμε μέσα στην καρδιά μας την ελπίδα της σωτηρίας. Επειδή το έλεος του Θεού είναι πολύ μεγαλύτερο. από τις δικές μας αμαρτίες.»
Μαρτύριο της συνειδήσεως είναι να μπορέσουμε να σηκώσουμε τον προσωπικό σταυρό μας των θλίψεων και των δοκιμασιών της ζωής. Αν ο Χριστός, ο αναμάρτητος Κύριος, σήκωσε το δικό Του σταυρό, άρα εμείς οι αμαρτωλοί θα πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμά Του και να σηκώσουμε και εμείς τον δικό μας σταυρό των θλίψεων και των δοκιμασιών, όπως ακριβώς μιμητής του Χριστού ήταν και ο Άγιος Λουκάς. Και τέλος, μαρτύριο της συνειδήσεως είναι η θυσιαστική αγάπη. Τονίζοντας ο Θεοφιλέστατος πόσο δύσκολη είναι αυτή η θυσιαστική αγάπη, πόσο δύσκολο είναι να αγαπήσουμε τους άλλους, να τους συγχωρήσουμε, να τους ανεχτούμε. Πόσο δύσκολο είναι να πατήσουμε το εγώ μας και να ζούμε για τους άλλους.
«Άλλωστε αυτήν την υπέρβαση ζητά και ο Κύριος. Πολλοί μίλησαν για την αγάπη, αλλά μόνο ο Κύριος μας έδωσε αυτήν την εντολή, την εντολή της υπέρβασης “αγαπάτε τους εχθρούς ημών”. Κανείς άλλος δεν είπε αυτόν τον μεγάλο λόγο. Κανείς άλλος δεν μίλησε για την αγάπη στους εχθρούς. Και κανείς άλλος δεν έκανε πράξη αυτήν την αγάπη προς τους εχθρούς, όπως ακριβώς την έκανε ο Κύριός μας, όπου πάνω από το σταυρό συγχώρεσε όχι μόνο όλες τις αμαρτίες των ανθρώπων, αλλά και αυτές των βασανιστών και σταυρωτών Του.»
Και το ίδιο βλέπουμε να κάνει και ο Άγιος Λουκάς, ο οποίος όχι μόνο συγχωρούσε τους ανθρώπους που τον βασάνιζαν και τον ταλαιπωρούσαν, αλλά πολλές φορές τους θεράπευσε με την ιατρική του επιστήμη, κάνοντας πράξη αυτό που ο Κύριος θέλει, να αγαπήσει τους εχθρούς.