Back to top

Ένα μαρτύριο θά μας σώσει

23/02/2019 - 09:12

Kάθε φορά που η Έκκλησία προσμετρά ένα νέο άγιο, είναι σάν να ακούγεται μιά φωνή άπό τόν ουρανό που μάς θυμίζει μέσα στη ρηχή καθημερινότητά μας τόν προορισμό μας: «Άγιοι γίνεσθε...».
Ό νέος άγιος, άνθρωπος και αυτός ανάμεσα μας, είναι μια επιβεβαίωση ότι το κάλεσμα του Χριστού να Τον ακολουθήσουμε βρίσκει και σήμερα μυστικά περάσματα στις ευγενικές ψυχές και ζωγραφίζει τη θεϊκή ομορφιά στα ανθρώπινα πρόσωπα.

Αγγελική ομορφιά είχαν τα ροδαλά προσωπάκια των διδύμων Σοφοκλή και Αλεξάνδρου, καθώς προσεύχονταν στο μικρό δωματιάκι του πατρικού τους σπιτιού στη Λευκωσία της Κύπρου, που είχαν διαμορφώσει για προσευχητάρι οι ευσεβείς γονείς τους, Γεώργιος και Μαγδαληνή Χασάπη.
Ό άγιος Φιλούμενος, κατά κόσμον Σοφοκλής Χασάπης, γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1913 στην Κύπρο. Ήταν δίδυμος με τον αδελφό του Αλέξανδρο, τον μετέπειτα πατέρα Έλπίδιο, και ένα από τα 13 παιδιά της ευλογημένης οικογένειας που καταγόταν από την Oρούντα. Τα θεμέλια της πνευματικής πορείας των διδύμων έλαβε ή γιαγιά Λωξάνδρα, απλοϊκή, ταπεινή, προσευχόμενη, με ασκητικό ήθος. Τα δύο αδέλφια μεγάλωναν, και μέσα τους μεγάλωνε και ή πείνα και ή δίψα για τον θεό.

Σε ηλικία μόλις 14 ετών αποφασίζουν να φύγουν κρυφά από τούς γονείς τους για την ιστορική μονή Τιμίου Σταυρού Σταυροβουνίου. Εκεί έμειναν πέντε χρόνια παίρνοντας εφόδια για τη μοναχική τους πολιτεία. Τότε ήταν που τούς πρόσεξε σε κάποια ακολουθία ό έξαρχος του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο Π. Παλλάδιος και ζήτησε από τον ηγούμενο να τούς επιτρέψει να μεταβούν στα Ιεροσόλυμα. Εκεί θά είχαν την ευκαιρία να φοιτήσουν στό γυμνάσιο του Πατριαρχείου, με την προοπτική να ενταχθούν στην Αγιοταφική Αδελφότητα. Αυτό έγινε πραγματικότητα με την ευλογία του ηγουμένου και τη συγκατάθεση του πατέρα τους το 1934.

Ως μαθητές είχαν πολύ ζήλο, χωρίς όμως να παραμελούν και τα μοναχικά τους καθήκοντα, που είχαν ενστερνιστεί ως πνευματική παρακαταθήκη από το Σταυροβούνι: Προσευχή, καθημερινές ακολουθίες, μετάνοιες, μοναχικός κανόνας. Τα δύο αδέλφια, παρά την εξωτερική τους ομοιότητα, ήταν διαφορετικοί χαρακτήρες. Ο Φιλούμενος ήταν αφανής και ταπεινός, ο Έλπίδιος δυναμικός. Τα χρόνια στη Σχολή ήταν ευλογημένα άλλα και δύσκολα, με πολλή φτώχεια. Το 1937 εκάρησαν μοναχοί και εντάχθηκαν στην Αγιοταφική Αδελφότητα, και στη συνέχεια χειροτονήθηκαν διάκονοι. Το 1939 αποφοίτησαν από το γυμνάσιο του Πατριαρχείου.
Το 1940 οπ π. Έλπίδιος χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και υπηρέτησε με ζήλο τα διάφορα διακονήματα που του ανατέθηκαν. Το 1949 προσελήφθη στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και αναχώρησε από την Άγια Γή, ακλουθώντας πορεία πνευματικής διακονίας σε πολλούς τόπους και χώρες.

Ό άγιος Φιλούμενος παρέμεινε στους Άγιους Τόπους, υπηρετώντας ταπεινά για σαράντα πέντε συνεχή χρόνια μέχρι το μαρτυρικό του τέλος. Το 1943 ό άγιος Φιλούμενος χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στο Φρικτό Γολγοθά. Μια από τις πολλές θέσεις που ανέλαβε ήταν και ή θέση του διευθυντή στο οικοτροφείο της Πατριαρχικής Σχολής για δύο χρόνια, 1959-1960. Εκεί τα παιδιά είδαν στο πρόσωπο του τον γεμάτο αγάπη πατέρα, τον αφιερωμένο ολόψυχα στο Θεό.
Υπηρέτησε επίσης ως ηγούμενος στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως στη Ραμάλα (1965-67). Oi πιστοί εκεί, αραβόφωνο ποίμνιο μερικών χιλιάδων, τον θυμούνται ευσεβή, μοναχικό, φιλακόλουθο, κάποτε απρόσιτο, αλλά με πηγαία αγάπ: «Ήταν πάρα πολύ καλός άνθρωπος, αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Από τότε φαινόταν ότι είχε κάτι ξεχωριστό... Χωρίς να του μιλάς ένιωθες κοντά του ειρήνη, σιγουριά, ασφάλεια. Και αυτός καταλάβαινε τί ήθελες, χωρίς να χρειαστεί να του μιλήσεις, δίνοντας σου μάλιστα πολλές φορές και την απάντηση που χρειαζόσουν. Όταν μιλούσε, ήταν πάρα πολύ ήρεμος. Και σου μετέδιδε αυτή την ηρεμία. Μιλούσε για το Χριστό, για την Εκκλησία, για την Ορθοδοξία. Από τον καιρό που ζούσε, νιώθαμε ότι όλα όσα είχαμε διαβάσει για τούς άγιους και τη ζωή τους εκπληρώνονταν σ΄αυτόν τον άνθρωπο», μαρτυρεί μία πιστή από τη Ραμάλα.

Οι άνθρωποι που τον γνώρισαν καταθέτουν ότι είχε τα χαρακτηριστικά της αγιότητας. Ταπεινός φύλακας των θείων εντολών, αυστηρός νηστευτής, μακρόθυμος, πράος, αμνησίκακος. Ολιγόλογος, έπρεπε «να έχει Θεό» ή κουβέντα για να μιλήσει. Σπάνια συζητούσε και ακόμα πιο σπάνια γελούσε. Δεν τον ενδιέφεραν τα νέα του κόσμου. Δεν ήθελε να είναι έξυπνος. Κήρυττε σύντομα και άπλα. Έψαλλε εκ ψυχής με ισχνή φωνή, αλλά όλοιέκαναν απόλυτη ησυχία για να τον ακούσουν. Μελετούσε πολύ, κυρίως την Άγια Γραφή και το Ψαλτήρι, αλλά και εκκλησιαστικά κείμενα.

Ό τελευταίος διορισμός τού άγιου Φιλουμένου από το Πατριαρχείο ήταν ή Νεάπολη (η αρχαία πόλη Συχέμ). Διορίστηκε ως ηγούμενος στο προσκύνημα του φρέατος του Ιακώβ σε μία εποχή εξαιρετικά δύσκολη, καθώς οι Εβραίοι προσπαθούσαν να πάρουν με κάθε τρόπο το προσκύνημα. Μαρτυρούσε ο ίδιος ότι συχνά φανατικοί Εβραίοι που πήγαιναν έκεί για να προσευχηθούν, τον απειλούσαν ότι θα τον σκοτώσουν αν δεν εγκαταλείψει το προσκύνημα. Μία εβδομάδα πριν το μαρτυρικό του τέλος επισκέφθηκε στη Βηθανία τη Μονή Μάρθας και Μαρίας για να πάρει ένα πρόσφορο να κάνει Λειτουργία. Εκεί ήταν και ό γέροντας τού μοναστηριού π. Θεοδόσιος στον οποίο ό Άγιος είπε: «Τί να κάνω, Γέροντα; Εκεί οι Εβραίοι με απειλούν ότι θα με σκοτώσουν. «Ας με σκοτώσουν! Τί να κάνω άλλο; Ένα μαρτύριο θα μας σώσει!» Ό Άγιος είχε πάρει την απόφαση να παραμείνει στο Φρέαρ, πιστός στο Ιερό καθήκον της διαφύλαξης των Παναγίων Προσκυνημάτων, το όποιο είναι και το πρώτιστο μέλημα της Άγιοταφικής Αδελφότητας.

Η 29η Νοεμβρίου 1979 ήταν η ημέρα κατά την οποία έμελλε να πραγματοποιηθεί ή πρόρρησή του και να αναδειχθεί από συνώνυμος, συμμάρτυρας με τον παλαιό άγιο Φιλούμενο. Το μαρτύριό του είχε δει ολοζώντανο, σαν να συνέβαινε μπροστά του, ο δίδυμος αδελφός του Ελπίδιος, ό όποιος εκείνη την ώρα βρισκόταν προσευχόμενος στο κελλί του, στην Καλύβη τού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Νέα Σκήτη τού Άγιου Όρους. Ταυτόχρονα άκουγε τη φωνή τού αδελφού του να τού λέει: «Αδελφέ μου, με σκοτώνουν. Αδελφέ μου, με σκοτώνουν. Μην αγανακτήσεις, προς δόξαν Θεού!». Αρκετά αργότερα συνελήφθηκε ένας από τούς τέσσερις φανατικούς Εβραίους που σκότωσαν τον Άγιο και ομολόγησε πώς έκαναν το φρικτό έγκλημα.

Όταν έξι μέρες μετά οί Άγιοταφίτες Πατέρες πήραν το Ιερό σκήνωμα του Αγίου για να το ετοιμάσουν για την ταφή, είδαν το μαρτυρικό σώμα να έχει θαυμαστή ευκαμψία. Από τότε ακλούθησαν πολλές θαυμαστές παρεμβάσεις τού Άγιου.
Στις 29 Νοεμβρίου 2009, 30 χρόνια μετά το μαρτυρικό του τέλος, έγινε ή αγιοκατάταξή του με απόφαση της Ιεράς Συνόδου τού Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. «Ως ή ζωή αυτού ούτω και ό θάνατος αυτού ήτο μία ομολογία πίστεως, ομολογία αίματος...».

«Τιμή μάρτυρος, μίμησης μάρτυρος». Ό άγιος Φιλούμενος έρχεται σήμερα σαν οδοδείκτης, σαν φάρος και στο δικό μας δρόμο, για να μας δείξει πώς ή χριστιανική ζωή είναι πορεία μαρτυρίας Χριστού, που Εκείνος γνωρίζει αν μπορεί να φθάσει ως το μαρτύριο...