Οριστικοποιήθηκε επίσημα χθες Κυριακή το τέλος της συνεργασίας των ΗΠΑ στο πλαίσιο της Συνθήκης Ανοικτών Ουρανών, περίπου έξι μήνες αφότου η Ουάσινγκτον ανακοίνωνε πως θα αποσυρόταν από τη συμφωνία αυτή, που έχει σκοπό την οικοδόμηση εμπιστοσύνης επιτρέποντας σε κάθε χώρα-συμβαλλόμενο μέρος να επιθεωρεί τις στρατιωτικές κινήσεις και τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς της άλλης.
Η συνθήκη, που συνήφθη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, επέτρεπε στα 34 κράτη που την έχουν κυρώσει, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, να εκτελούν πτήσεις παρατήρησης με άοπλα αεροσκάφη στον εναέριο χώρο των υπολοίπων. Οι άλλες 33 χώρες έχουν καταστήσει σαφές πως σκοπεύουν να συνεχίσουν να την τηρούν.
«Σήμερα, συμμορφούμενες προς την ειδοποίηση που είχαν επιδώσει προηγουμένως, οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη Συνθήκη Ανοικτών Ουρανών με άμεση ισχύ. Η Αμερική είναι πλέον ασφαλέστερη με την κίνηση αυτή, καθώς η Ρωσία συνεχίζει να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της» δυνάμει της συμφωνίας, ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο.
Η Ουάσινγκτον καταγγέλλει ότι η Μόσχα επιβάλλει περιορισμούς στη συμφωνία, ειδικά στον εναέριο χώρο του Καλίνινγκραντ, θύλακα μεταξύ της Πολωνίας και της Λιθουανίας.
Η Μόσχα έχει δείξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις πτήσεις στην Ευρώπη από ότι στις ΗΠΑ, κάτι που σημαίνει πως η αποχώρηση της Ουάσινγκτον δεν καθιστά αυτόματα τη συμφωνία ανώφελη.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας τόνισε πως το Βερολίνο παραμένει δεσμευμένο στη Συνθήκη Ανοικτών Ουρανών, εξηγώντας πως παραμένει κλειδί στο πλαίσιο της προσπάθειας να ελεγχθούν οι εξοπλισμοί.
«Λυπούμαστε βαθιά που οι ΗΠΑ αποφάσισαν να λάβουν το μέτρο αυτό και τώρα το εφαρμόζουν», τόνισε ο Μάας με ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ αξίωσε να λάβει γραπτές εγγυήσεις από τις υπόλοιπες χώρες που είναι συμβαλλόμενα μέρη στη Συνθήκη Ανοικτών Ουρανών και κράτη μέλη του NATO ότι δεν θα μοιράζονται τα δεδομένα που συλλέγουν με τις ΗΠΑ στο εξής.
Τόνισε επίσης ότι οι βάσεις των ΗΠΑ στο έδαφος της Ευρώπης δεν θα εξαιρεθούν από τις ρωσικές πτήσεις παρατήρησης.
Η συμφωνία αυτή είχε συναφθεί ώστε «να αποφεύγονται εκπλήξεις» χάρη στη «συνεργασία», σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.