Η «μούσα των υπαρξιστών», η Γαλλίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια Ζιλιέτ Γκρεκό, που έγινε διάσημη ερμηνεύοντας τραγούδια του Λεό Φερέ, του Ζακ Πρεβέρ και του Σερζ Γκενσμπούρ, πέθανε σε ηλικία 93 ετών, όπως ανακοίνωσε η οικογένειά της.
«Η Ζιλιέτ Γκρεκό έσβησε αυτήν την Τετάρτη, 23 Σεπτεμβρίου 2020, περιστοιχισμένη από τους δικούς της ανθρώπους στο πολυαγαπημένο σπίτι της, στο Ραματουέλ» της νοτιοανατολικής Γαλλίας. «Η ζωή της ήταν έξω από τα συνηθισμένα» ανέφερε ανακοίνωση της οικογένειάς της.
«Ακόμη και στα 89 της χάριζε αίγλη στο γαλλικό τραγούδι», πρόσθεσε. Μέχρι δηλαδή το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη το 2016, την ίδια χρονιά που έχασε και τη μοναχοκόρη της, τη Λοράνς-Μαρί, χτυπημένη από τον καρκίνο.
«Μου λείπει φρικτά. Το κίνητρό μου για τη ζωή, είναι να τραγουδώ! Το τραγούδι, είναι η πληρότητα, εμπεριέχει το σώμα, το ένστικτο, το κεφάλι», δήλωσε πολύ πρόσφατα η ίδια σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο στο περιοδικό Telerama.
«Φεύγει μια πολύ μεγάλη κυρία» ήταν η πρώτη αντίδραση του Αλεξάντρ Μπο, του παραγωγού της τελευταίας περιοδείας της. Η Ζιλιέτ ήταν κουρασμένη εδώ και λίγο καιρό αλλά διατηρούσε ζωντανό το πνεύμα της, όπως μαρτυρά η συνέντευξη-ποταμός στο Telerama», σχολίασε.
Η Γκρεκό γεννήθηκε το 1927. Ο πατέρας της ήταν αστυνομικός από την Κορσική, η μητέρα της από το Μπορντό. Μετά το διαζύγιο των γονιών της μεγάλωσε με τη μητέρα και τους παππούδες της, αρχικά στο Μπορντό και κατόπιν στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, η 16χρονη τότε Ζιλιέτ συνελήφθη από την Γκεστάπο και βασανίστηκε. Η μητέρα και η μεγαλύτερη αδελφή της, που συμμετείχαν στη γαλλική αντίσταση, εκτοπίστηκαν στο Ράβεσνμπρουκ αλλά η Ζιλιέτ, λόγω του νεαρού της ηλικίας της, αφέθηκε ελεύθερη. Η οικογένεια επανενώθηκε το 1945.
Με προτροπή της φιλολόγου της στο σχολείο, της Ελέν Ντικ, παρακολούθησε μαθήματα θεάτρου, κέρδισε κάποιους ρόλους, εργάστηκς στο ραδιόφωνο. Παράλληλα, γνωρίστηκε ι με τη διανόηση της εποχής, έγινε φίλη του Ζαν Πολ Σαρτρ, της Σιμόν ντε Μποβουάρ του Μπορίς Βιάν, της Αν Μαρί Καζαλίς, της Μαργκερίτ Ντιράς και σύντροφος του Μάιλς Ντέιβις. Σύχναζε τα βράδια στο θρυλικό καμπαρέ Le Tabou. Έζησε μια έκρηξη νεότητας στο απελευθερωμένο Παρίσι, όπου γεννήθηκε ο υπαρξισμός, ανάμεσα στους τοίχους των κλαμπ. Χωρίς να έχει πετύχει κάτι σημαντικό στην καριέρα της μέχρι τότε, διαπίστωσε ότι είχε γίνει η μούσα του Σεν-Ζερμέ-ντε-Πρε και αποφάσισε ότι πρέπει να δικαιολογήσει αυτόν τον τίτλο: και αφοσιώθηκε στο τραγούδι.
Ο Ρεϊμόν Κενό και ο Σαρτρ υπογράφουν τις πρώτες επιτυχίες της, τα τραγούδια Si tu t’imagines και La Rue des Blancs-Manteaux. Διεύρυνε το ρεπερτόριό της, με τραγούδια των Πρεβέρ, Μπορίς Βιάν, Σαρλ Αζναβούρ. Εμφανίστηκε στο Olympia, για πρώτη φορά, το 1954.
Πρότυπο της μοντέρνας γυναίκας
Μετά τον γάμο-αστραπή με τον ηθοποιό Φιλίπ Λεμέρ, με τον οποίο απέκτησε τη μοναχοκόρη της, ερμήνευσε τη δεκαετία του 1960 τραγούδια των μεγαλύτερων στιχουργών και συνθετών της εποχής: Σερζ Γκενσμπούρ, Ζακ Μπρελ, Ζορζ Μπρασένς. «Γνώρισα τους πιο καταπληκτικούς ανθρώπους που υπήρχαν», έλεγε η ίδια.
Η Γκρεκό ήταν το πρότυπο της μοντέρνας γυναίκας: «Ήμουν πολύ προχωρημένη στην εποχή μου, άλλωστε ήμουν το αντικείμενο του απόλυτου σκανδάλου. Δεν το επιδίωξα ποτέ, έτσι είμαι, δεν μπορώ να κάνω κάτι», έλεγε.
Juliette Greco - Live 1970
Παράλληλα, έπαιξε στον κινηματογράφο, στην ταινία «Καλημέρα θλίψη» (1958) που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Φρανσουάζ Σαγκάν, σε σκηνοθεσία του Ότο Πρέμινγκερ. Θριαμβεύει και στην τηλεόραση, πρωταγωνιστώντας στη μίνι σειρά «Μπελφεγκόρ ή το Φάντασμα του Λούβρου», το 1965.
Καθώς τα χρόνια περνούσαν, συνέχισε τις επιτυχημένες περιοδείες στο εξωτερικό, διατηρώντας πάντα τις ίδιες πεποιθήσεις και την ίδια πολιτική ιδεολογία, ταγμένη στη γαλλική Αριστερά. Το 1966 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Μισέλ Πικολί από τον οποίο πήρε διαζύγιο έντεκα χρόνια αργότερα. Το 1988 παντρεύτηκε τον πιανίστα Ζεράρ Ζουανέ, στενό φίλο του Ζακ Μπρελ, ο οποίος την συνόδευε και στη σκηνή.
Την άνοιξη του 2015 ξεκίνησε από την Αθήνα μια μεγάλη αποχαιρετιστήρια περιοδεία που την έφερε -μεταξύ άλλων- στον Καναδά, το Ισραήλ, τη Γερμανία, την Ολλανδία. Ήταν πια 88 ετών. Και γνώρισε την αποθέωση.
