Ο Ιμπραήμ Τραορέ είναι αξιωματικός του στρατού από την Μπουρκίνα Φάσο και μεταβατικός ηγέτης της χώρας από το πραξικόπημα της 30ής Σεπτεμβρίου 2022, όταν και ανέτρεψε τον προσωρινό πρόεδρο Πολ-Ανρί Σανταογκό Νταμιμπά. Σε ηλικία 37 ετών, ο Τραορέ είναι ένας από τους νεότερους ηγέτες παγκοσμίως που υπηρετεί σήμερα και συγκεντρώνει τα φώτα της δημοσιότητας για το ξεχωριστό στυλ, τις δηλώσεις και την εικόνα που προβάλλει στον κόσμο. Ο στρατιωτικός ηγέτης της Μπουρκίνα Φάσο έχει χτίσει επιδέξια το προφίλ ενός παναφρικανικού ηγέτη, αποφασισμένου να απελευθερώσει το έθνος του από τα «νύχια του δυτικού ιμπεριαλισμού και του νεοαποικιοκρατίας». Το μήνυμά του έχει απήχηση σε όλη την Αφρική και πέρα από αυτήν, με τους θαυμαστές του να θεωρούν ότι ακολουθεί τα βήματα Αφρικανών ηρώων όπως ο ίδιος ο Τομά Σανκάρα της Μπουρκίνα Φάσο - ένας μαρξιστής επαναστάτης που μερικές φορές αναφέρεται ως «ο Τσε Γκεβάρα της Αφρικής».
«Ο αντίκτυπος του Τραορέ είναι τεράστιος. Έχω ακούσει ακόμη και πολιτικούς και συγγραφείς σε χώρες όπως η Κένυα [στην Ανατολική Αφρική] να λένε: "Αυτό είναι. Αυτός είναι ο άνθρωπος"», δήλωσε στο BBC η Μπέβερλι Ότσιενγκ, ανώτερη ερευνήτρια στην παγκόσμια εταιρεία συμβούλων Control Risks. «Τα μηνύματά του αντικατοπτρίζουν την εποχή που ζούμε, κατά την οποία πολλοί Αφρικανοί αμφισβητούν τη σχέση με τη Δύση και γιατί εξακολουθεί να υπάρχει τόση φτώχεια σε μια ήπειρο τόσο πλούσια σε πόρους», είπε. Αφού κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 2022, το καθεστώς του Τραορέ εγκατέλειψε την πρώην αποικιακή Γαλλία υπέρ μιας ισχυρής συμμαχίας με τη Ρωσία, η οποία περιελάμβανε την ανάπτυξη μιας ρωσικής παραστρατιωτικής ταξιαρχίας, και υιοθέτησε αριστερές οικονομικές πολιτικές.
Αυτό περιελάμβανε την ίδρυση μιας κρατικής μεταλλευτικής εταιρείας, απαιτώντας από τις ξένες εταιρείες να της παραχωρήσουν μερίδιο 15% στις τοπικές δραστηριότητές τους και να μεταφέρουν δεξιότητες στον λαό της Μπουρκίνα Φάσο. Ο κανόνας ίσχυε επίσης για τη ρωσική εταιρεία εξόρυξης Nordgold, η οποία έλαβε άδεια στα τέλη Απριλίου για την τελευταία της επένδυση στη βιομηχανία χρυσού της Μπουρκίνα Φάσο. Στο πλαίσιο αυτού που ο Τραορέ αποκαλεί «επανάσταση» για να διασφαλιστεί ότι η Μπουρκίνα Φάσο θα επωφεληθεί από τον ορυκτό της πλούτο, κατασκευάζει επίσης ένα διυλιστήριο χρυσού και δημιουργεί εθνικά αποθέματα χρυσού για πρώτη φορά στην ιστορία του έθνους. Ωστόσο, οι εταιρείες δυτικής ιδιοκτησίας φαίνεται να αντιμετωπίζουν δύσκολες στιγμές, με την Sarama Resources, με έδρα την Αυστραλία, να ξεκινά νομικές διαδικασίες διαιτησίας κατά της Μπουρκίνα Φάσο στο τέλος του 2024 μετά την ανάκληση άδειας εξερεύνησης. Η χούντα έχει επίσης εθνικοποιήσει δύο χρυσωρυχεία που ανήκαν προηγουμένως σε μια εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι σχεδιάζει να αναλάβει τον έλεγχο περισσότερων ορυχείων ξένης ιδιοκτησίας. Ο Ράντι Έικινς, ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Ασφαλείας της Νότιας Αφρικής, δήλωσε στο BBC ότι οι ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις του Tραορέ έχουν αυξήσει τη δημοτικότητά του στην Αφρική. «Είναι πλέον αναμφισβήτητα ο πιο δημοφιλής, αν όχι ο αγαπημένος, πρόεδρος της Αφρικής», δήλωσε. Η δημοτικότητά του έχει ενισχυθεί με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων πολλών παραπλανητικών αναρτήσεων που αποσκοπούσαν στην ενίσχυση της επαναστατικής του εικόνας. Βίντεο που δημιουργούνται από τεχνητή νοημοσύνη και απεικονίζουν μουσικούς σταρ όπως οι R Kelly, Rihanna, Justin Bieber και Beyoncé φαίνονται να τον απαθανατίζουν μέσω τραγουδιών. Ο Τραορέ συγκέντρωσε για πρώτη φορά την προσοχή των Αφρικανών όταν μίλησε στη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής το 2023, λέγοντας στους Αφρικανούς ηγέτες να «σταματήσουν να συμπεριφέρονται σαν μαριονέτες που χορεύουν κάθε φορά που οι ιμπεριαλιστές κινούν τα νήματα». Αυτή η ομιλία έλαβε μεγάλη δημοσιότητα από τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία έχουν γίνει σημαντικός παράγοντας στην προώθηση της παναφρικανικής εικόνας του. Ο Τραορέ παρευρέθηκε σε εορταστικές εκδηλώσεις στη Ρωσία την περασμένη εβδομάδα για την 80ή επέτειο της σοβιετικής νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δημοσίευσε στο X ότι ο ίδιος μαζί με στρατιωτικούς ηγέτες από το γειτονικό Μάλι και τον Νίγηρα, εμπνεύστηκαν από αυτήν «για να κερδίσουν τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και του ιμπεριαλισμού με κάθε κόστος».
Ο Tραορέ πήγε στη Μόσχα για την «Ημέρα της Νίκης» ΑΡ
Χάρη στη ρητορική του και ωθούμενη από μια επιδέξια καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η απήχησή του έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. «Όλοι όσοι έχουν βιώσει ρατσισμό, αποικιοκρατία και δουλεία μπορούν να ταυτιστούν με τα μηνύματά του», είπε η Οτσιένγκ, επισημαίνοντας ότι ο Αφροαμερικανός ράπερ Meek Mill είχε δημοσιεύσει γι' αυτόν στο X στο τέλος του περασμένου έτους, λέγοντας πόσο του άρεσε η «ενέργεια και η καρδιά» του - αν και χλευάστηκε επειδή μπέρδεψε τα ονόματα και αργότερα διέγραψε την ανάρτηση.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας δεν είναι βέβαια θαυμαστής του, περιγράφοντας τον Tραορέ ως μέρος μιας «μπαρόκ συμμαχίας μεταξύ αυτοαποκαλούμενων παναφρικανών και νεοιμπεριαλιστών». Ο Eμανουέλ Μακρόν αναφερόταν επίσης στη Ρωσία και την Κίνα, τις οποίες κατηγόρησε, σε μια ομιλία του το 2023, ότι προκαλούν πραξικοπήματα στις πρώην γαλλικές αποικίες της Αφρικής και ότι υποκριτικά ανακινούν παλιές διαφωνίες για την κυριαρχία και την αποικιακή εκμετάλλευση. Ο Τραορέ ειναι δημοφιλής παρά το γεγονός ότι δεν έχει τηρήσει την υπόσχεσή του να καταστείλει μια δεκαετή ισλαμιστική εξέγερση που έχει τροφοδοτήσει εθνοτικές διαιρέσεις και τώρα έχει εξαπλωθεί σε κάποτε ειρηνικές γειτονικές χώρες όπως το Μπενίν. Η χούντα του έχει επίσης καταστείλει τους διαφωνούντες, συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, των μέσων ενημέρωσης και των ομάδων της κοινωνίας των πολιτών, και έχει τιμωρήσει τους επικριτές, μεταξύ των οποίων γιατρούς και δικαστές, στέλνοντάς τους στην πρώτη γραμμή του πολέμου εναντίον των τζιχαντιστών. Για τον Ρινάλντο Ντεπάνι, αναπληρωτή διευθυντή του think-tank International Crisis Group, ο Τραορέ τυγχάνει τέτοιας υποστήριξης επειδή «είναι νέος σε μια χώρα με νεαρό πληθυσμό» - η μέση ηλικία είναι 17,7 έτη. «Είναι έξυπνος στα μέσα ενημέρωσης και χρησιμοποιεί το παρελθόν για να χτίσει τη δημοτικότητά του ως μετενσάρκωση του Σανκάρα», δήλωσε στο BBC. «Και γνωρίζει την τέχνη της πολιτικής - πώς να κάνει ένα έθνος εντελώς τραυματισμένο από τον πόλεμο να αισθάνεται ότι υπάρχει ένα καλύτερο μέλλον. Είναι πραγματικά καλός σε αυτό το παιχνίδι».
Ο Σανκάρα ανήλθε στην εξουσία με πραξικόπημα το 1983 σε ηλικία 33 ετών, συσπειρώνοντας το έθνος με το σύνθημα «Πατρίδα ή θάνατος, θα νικήσουμε!» και σκοτώθηκε τέσσερα χρόνια αργότερα σε ένα άλλο πραξικόπημα που έβαλε την Μπουρκίνα Φάσο πίσω στην πολιτική τροχιά της Γαλλίας μέχρι την κατάληψη της εξουσίας από τον Τραορέ.
Ο αναλυτής ασφαλείας καθηγητής Κβέσι Άνινγκ από την Γκάνα, ο οποίος προηγουμένως εργαζόταν στο Διεθνές Κέντρο Εκπαίδευσης Ειρηνευτικών Δυνάμεων Κόφι Ανάν, δήλωσε ότι η δημοτικότητα του στρατιωτικού ηγέτη αντανακλούσε μια πολιτική μετατόπιση που συνέβαινε στην ήπειρο, ειδικά στη Δυτική Αφρική.
Μια έρευνα του 2024 σε 39 χώρες από το Afrobarometer έδειξε μια πτώση στην υποστήριξη της δημοκρατίας, αν και παρέμεινε η πιο δημοφιλής μορφή διακυβέρνησης. «Η δημοκρατία δεν έχει δώσει ελπίδα στους νέους. Δεν έχει προσφέρει θέσεις εργασίας ή καλύτερη εκπαίδευση και υγεία», δήλωσε ο καθηγητής Aνίνγκ στο BBC.