Back to top

Eκλογές στην Τουρκία: Πρώτος ο Ερντογάν - Στις 28 Μαΐου η μεγάλη μάχη

15/05/2023 - 11:51

Η μάχη για την προεδρία φαίνεται ότι πάει σε δεύτερο γύρο, με τον Ερντογάν και τον Κιλιτσντάρογλου να επιμένουν ότι έχουν τη νίκη στα χέρια τους. Σε μεγάλο ρυθμιστή της επόμενης ημέρας αναδεικνύεται ο Σινάν Ογάν.

Πολύ σκληρός για να...πεθάνει παρά τις προβλέψεις των δημοσκόπων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκοψε πρώτος το νήμα, αν και δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 50% για να κερδίσει από τον πρώτο γύρο της αναμέτρησης. Περισσότερες από 14 ώρες αφότου έκλεισαν οι κάλπες στην Τουρκία και με καταμετρημένο άνω του 90% των ψήφων, όλα δείχνουν οτι η «μητέρα των μαχών» θα διεξαχθεί στο β γύρο της 28ης Μαίου.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα δείχνουν ότι ούτε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ούτε ο κύριος αντίπαλός του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου εξασφαλίζουν την πλειοψηφία των ψήφων που απαιτούνται για να κερδίσουν από τον πρώτο γύρο.

Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας δήλωσε τα ξημερώματα της Δευτέρας ότι ο Ερντογάν κέρδισε το 49,49% των ψήφων, ελάχιστα λιγότερο από το 50% που απαιτείται για μια οριστική νίκη. Ο Κιλιτσντάρογλου εξασφαλίζει ποσοστό 44,79%, διαψεύδοντας το σύνολο σχεδόν των δημοσκόπων που έδειχναν ότι είχε προεκλογικό προβάδισμα.

Ο Ερντογάν, ο οποίος κατέχει την εξουσία από το 2002 φάνηκε οτι διατηρεί μεγάλο έρεισμα σε έναν σκληρό πυρήνα πιστών που απέκτησε όλα αυτά τα χρόνια στην εξουσία και είπε στους υποστηρικτές του ότι μπορεί ακόμα να κερδίσει, ενώ ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, υποσχέθηκε επίσης να κερδίσει στο δεύτερο γύρο της 28ης Μαίου.

Με τον αέρα του νικητή, ο Ερντογάν χαιρέτησε τους υποστηρικτές με τον ίδιο τρόπο που είχε γιορτάσει τις προηγούμενες νίκες του. Μετά από 20 χρόνια στην εξουσία, στάθηκε στο μπαλκόνι των κεντρικών γραφείων του κόμματός του, με τη σύζυγό του Εμινέ στο πλευρό του, λέγοντας ότι είναι πεπεισμένος ότι θα εξασφαλίσει το απαραίτητο 50%.

Βετεράνος εκλογικός αγωνιστής, ο Ερντογάν εμφανίστηκε στο μπαλκόνι με το αγαπημένο του... μικρόφωνο τραγουδώντας: «Σας αγαπάμε τόσο πολύ» στο πλήθος και επαινώντας τους υποστηρικτές του για τη «γιορτή της δημοκρατίας». Απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης για νοθεία, είπε μάλιστα ότι μπορεί ακόμη να λάβει πάνω από το 50% που χρειάζεται για μια ακόμη πενταετή θητεία στην εξουσία.

Χλευάζοντας τον αντίπαλό του, ο οποίος είχε κινηματογραφήσει προεκλογικά μηνύματα στη λιτή κουζίνα του, είπε: «Μερικοί άνθρωποι είναι στην κουζίνα, εμείς στο μπαλκόνι». «Δεν ξέρουμε αν οι προεδρικές εκλογές θα ολοκληρωθούν στον πρώτο γύρο. Αν τελειώσουν σε αυτόν τον γύρο τότε δεν υπάρχει θέμα. Αν ο κόσμος μας έχει αποφασίσει να τις τερματίσει στον δεύτερο γύρο, τότε είναι επίσης πολύ ευπρόσδεκτο. Πιστεύουμε ότι θα ολοκληρώσουμε με επιτυχία τις εκλογές στον πρώτο γύρο».

Τα ξημερώματα της Δευτέρας, ο Κιλιτσντάρογλου στάθηκε σε μια σκηνή στα κεντρικά γραφεία του κόμματός του στην Άγκυρα, πλαισιωμένος από τους συμμάχους του, αλλά εμφανίστηκε λιγότερο σίγουρος από πριν. «Αν το έθνος μας αποφασίσει δεύτερο γύρο, θα κερδίσουμε οπωσδήποτε στον δεύτερο γύρο», είπε.

Νωρίτερα είχε κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι επιδιώκει να «μπλοκάρει τη βούληση του λαού», εξαπολύοντας επανειλημμένες προκλήσεις στα προπύργια της αντιπολίτευσης. Δύο ανερχόμενα αστέρια της αντιπολίτευσης, οι δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας, Εκρέμ Ιμάμογλου και Μανσούρ Γιαβάς υπενθύμισαν στους ψηφοφόρους ότι αυτή ήταν μια στρατηγική που είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το Κόμμα AKP του Ερντογάν. Επαίνεσαν μια τεράστια ομάδα εθελοντών της αντιπολίτευσης που φρουρούσαν τα ψηφοδέλτια για να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει νοθεία.

Ο 74χρονος Κιλιτσντάρογλου έχει χάσει αρκετές εκλογές ως ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος του, αλλά αυτή τη φορά το μήνυμά του για κατάργηση των υπερβολικών εξουσιών του προέδρου άγγγιξε ευαίσθητη χορδή.

Οι εκλογές παρακολουθούνται πολύ στενά στη Δύση, επειδή ο Κιλιτσντάρογλου υποσχέθηκε να αναβιώσει την τουρκική δημοκρατία καθώς και τις σχέσεις με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Από την άλλη, η κυβέρνηση του προέδρου Ερντογάν με ισλαμιστικές ρίζες κατηγόρησε τη Δύση ότι σχεδιάζει να τον ανατρέψει, με τις ευλογίες του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάιντεν.

Οι Τούρκοι βιώνουν μία κρίση κόστους ζωής με πληθωρισμό άνω του 44%, που επιδεινώθηκε από τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν. Η κυβέρνησή του κατηγορήθηκε επίσης για μια αργή απάντηση στους πληγέντες στους σεισμούς του Φεβρουαρίου που σκότωσαν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους σε 11 επαρχίες.

Κι όμως, παρά τους πολύ δύσκολους μήνες, ο πρόεδρος της Τουρκίας φαίνεται να έχει το πάνω χέρι. Απευθυνόμενος στους οπαδούς από το μπαλκόνι που είχε χρησιμοποιήσει για προηγούμενες νίκες ανακοίνωσε ότι «παρόλο που τα τελικά αποτελέσματα δεν ανακοινώθηκαν, είμαστε πολύ μπροστά». Ο πρόεδρος φαίνεται να αψήφησε πολλούς δημοσκόπους που προέβλεπαν ότι ο αντίπαλός του είχε το προβάδισμα και θα μπορούσε ακόμη και να κερδίσει εντελώς χωρίς δεύτερο γύρο.

Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών

Θα μπορούσε επίσης να κατευθύνεται προς την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, μαζί με τον εθνικιστή σύμμαχό του το MHP, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτα αποτελέσματα που επικαλείται το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.

Η Συμμαχία του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης προηγείται στις βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας, σύμφωνα με ανεπίσημα αποτελέσματα, με καταμετρημένο πάνω από το 80,36% των ψήφων. Η συμμαχία, η οποία αποτελείται από το Κόμμα AK, το Κόμμα Εθνικιστικ'ης Δράσης (MHP), το Νέο Κόμμα Ευημερίας (YRF) και το Κόμμα Μεγάλης Ενότητας (BBP), έλαβε το 50,66% των ψήφων, με 273 πιθανούς βουλευτές.

Εν τω μεταξύ, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης Nation Alliance συγκέντρωσε το 34,45% των ψήφων, με 167 πιθανούς νομοθέτες. Η Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας συγκέντρωσε το 9,49% των ψήφων. Περισσότεροι από 64,1 εκατομμύρια άνθρωποι εγγράφηκαν για να ψηφίσουν, συμπεριλαμβανομένων πάνω από 1,76 εκατομμυρίων που έχουν ήδη ψηφίσει στο εξωτερικό και 4,9 εκατομμυρίων ψηφοφόρων που ψήφισαν για πρώτη φορά.

Αυτό που επιβεβαιώνει αυτό το αποτέλεσμα είναι ο βαθμός στον οποίο η τουρκική κοινωνία έχει πολωθεί, 100 χρόνια από την ίδρυση της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας από τον Κεμάλ Ατατούρκ. Τις τελευταίες ώρες πριν ξεκινήσει η ψηφοφορία, ο Κιλιτσντάρογλου ολοκλήρωσε την εκστρατεία του με μια επίσκεψη στο μαυσωλείο του Ατατούρκ στην Άγκυρα.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν επέλεξε να κάνει μια πολύ συμβολική δήλωση στη βάση στήριξης των συντηρητικών και εθνικιστών, κάνοντας μια προεκλογική ομιλία στην Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ατατούρκ είχε μετατρέψει τον ορθόδοξο καθεδρικό ναό σε μουσείο, αλλά το 2020 ο Ερντογάν τον μετέτρεψε σε τέμενος.

Ρυθμιστής ο Σινάν Ογάν

Δεν είναι σαφές πόσο κοντά θα είναι ο αναμενόμενος δεύτερος γύρος, και ήδη υπάρχουν πολλές εικασίες για το τι θα συμβεί με το 5% των ψήφων που πήγε στον τρίτο υποψήφιο στις εκλογές, τον υπερεθνικιστή Σινάν Ογάν.

Γνωρίζει ότι και οι δύο ηγέτες θα προσπαθήσουν να τον «φλερτάρουν» και είναι βέβαιο ότι θα θέσει σκληρούς όρους. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ακόμη και αν υποστηρίξει έναν από τους δύο υποψήφιους, οι ψηφοφόροι του πρώτου γύρου που προσέλκυσε θα κάνουν το ίδιο.

Ο υποψήφιος για την προεδρία είπε ότι η καταμέτρηση των ψήφων δεν έγινε σε ένα υγιές περιβάλλον για τα ψηφοδέλτια του εξωτερικού. «Ακούσαμε ότι έγιναν κάποιοι χειρισμοί στις διαδικασίες καταμέτρησης ψήφων στο εξωτερικό», έγραψε ο Ογάν στο Twitter.

Προειδοποίησε την εκλογική επιτροπή της χώρας να «λάβει άμεσα τα απαραίτητα μέτρα και να διασφαλίσει ότι οι διαδικασίες καταμέτρησης ψήφων θα διεξαχθούν γρήγορα». Και πρόσθεσε: «Επιπλέον, δεν θα επιτρέψουμε ένα τετελεσμένο γεγονός με χειραγώγηση ξένων ψήφων. Μην αλλάζετε το περιβάλλον. Αυτό είναι μέχρι τον δεύτερο γύρο».