Oι αρχαίοι πολιτισμοί της Ωκεανίας άφησαν πίσω τους, στο πέρασμα των αιώνων, λείψανα κολοσσιαίων λίθινων οικοδομών, παραστάσεις ναών, τειχών και φρουρίων, έργων κοσμηματογραφίας πάνω σε πελώριους βράχους και έργων γλυπτικής, που παρίσταναν παραδοξότατες μορφές. Όλα αυτά τα ευρήματα, όμως, δεν είχαν την παραμικρή σχέση με τον αρχιτεκτονικό ρυθμό, αλλά και με την πλαστική τέχνη των άλλων περιοχών του κόσμου.
Τα μοναδικά αυτά αρχαιολογικά ευρήματα βρέθηκαν διάσπαρτα σε πολλά νησιά, σε μεγάλη απόσταση το ένα από το άλλο, καταλαμβάνοντας τεράστια έκταση στον Ειρηνικό Ωκεανό, ούτως ώστε να μπορεί να εικάσει κανείς ότι προέρχονταν από κάποιον σπουδαίο πολιτισμό και προφανώς, πολυπληθή.
Σε πολλές περιπτώσεις, ανακαλύφθηκαν πελώρια τείχη, κατασκευασμένα από γιγαντιαίους ογκόλιθους ασβεστολιθικών κοραλλιών, πελεκημένα με ιδιαίτερη φροντίδα. Τα παράξενα αυτά τείχη ήταν μακρότατα και σκοπός τους ήταν η οχύρωση των ακτών.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν ερείπια κτιρίων με στέρεα λίθινα δάπεδα και οδοί με τελείως ομαλά λιθόστρωτα. Ποιοι, λοιπόν, κατασκεύασαν αυτούς τους δρόμους και τι είδους οχήματα χρησιμοποιούσαν; Οι άνθρωποι πάντοτε έχτισαν δρόμους με αποκλειστικό σκοπό τη συγκοινωνία. Αλλά, ποια συγκοινωνία μπορεί να έχει νόημα, για παράδειγμα, πάνω στην εξαιρετικά απόμερη Νήσο των Χριστουγέννων, του γυμνού αυτού βράχου, ο οποίος στερείται εντελώς πηγών και έχει πενιχρή βλάστηση; Αυτό το ερώτημα προβλημάτιζε έντονα τους επιστήμονες.
Οι ίδιες απορίες γεννήθηκαν και για τη Νήσο Γκάπα του συμπλέγματος Τουμπαΐ. Η νήσος αυτή είναι μια αλυσίδα από απότομα ηφαιστειογενή όρη, έκτασης μόλις 42 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου κατοικούν σήμερα μερικές εκατοντάδες άνθρωποι. Κι όμως, ακριβώς εκεί, Άγγλος εξερευνητής ανακάλυψε πανάρχαια και υπερμεγέθη οχυρωματικά έργα, που εκτείνονταν από τις κορυφές των βουνών μέχρι τις ακτές της νήσου.
Μονόλιθοι στo νησί Sulawesi της Ινδονησίας (1935)
Μα, εναντίον ποιου εχθρού υπήρχε η ανάγκη για τέτοια τιτάνια οχύρωση εκείνου του τόσο αποκομμένου και μακρινού νησιού, που έλαβε χώρα πάνω σε ένα φοβερά απροσπέλαστο και απόκρημνο έδαφος, που παρείχε από μόνο του, άλλωστε, πληθώρα φυσικών κρησφύγετων;
Συχνά, στα διάφορα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού συναντά κανείς λίθινους πύργους, χτισμένους με κυκλώπειους ογκόλιθους σε σχήμα πυραμίδων, όπως επίσης και τεχνητούς λόφους, πάνω στους οποίους εγείρεται ένα είδος επιβλητικού οβελίσκου, που θα μπορούσε να συγκριθεί μονάχα με τα μυθικά μενίρ της γαλλικής Νορμανδίας. Εκεί, όμως, οι οβελίσκοι ήταν αναμφίβολα επιτάφια μνημεία της Λίθινης Εποχής. Αλλά, ποιος ήταν ο ρόλος τους σε αυτήν την τόσο ξέμακρη και απομονωμένη γωνιά της Γης, καταμεσής του αχανούς Ειρηνικού Ωκεανού;
Τα νησιά Pitcairn, εξαφανισμένα μέσα στην κυανή ερημιά της απέραντης θάλασσας, αποτελούν ένα έξοχο παράδειγμα προβληματισμού για το πώς έφτασε και δημιουργήθηκε εκεί πολιτισμός.
Επίσης, στα νησιά Rota, Tinian και Guam ανακαλύφθηκαν τετραγωνικοί λίθινοι στύλοι, ύψους τεσσάρων περίπου μέτρων, οι οποίοι έφεραν στην κορυφή τους στρογγυλό μονοκόμματο λίθινο κιονόκρανο, με άγνωστη χρησιμότητα, που, όμως, φαίνονταν προορισμένοι να αντέξουν στην αιωνιότητα. Το απίστευτο ήταν ότι ήταν συγκολλημένοι με αμμοκονίαμα, προερχόμενο από ασβεστολιθικά κοράλλια.
Οι λαοί των νησιών του Ειρηνικού Ωκεανού είχαν φτάσει σε ένα σπουδαίο επίπεδο, έχοντας δημιουργήσει τέχνη και πολιτισμό. Εξαφανίστηκαν, όμως, μυστηριωδώς, χωρίς να γνωρίζει κανείς τον λόγο, αφήνοντας στη θέση τους, στα μεταγενέστερα χρόνια που ακολούθησαν, ιθαγενείς, που δεν συνέχισαν τη θεαματική πορεία των προγόνων τους.
Το μόνο που έμεινε, να μαρτυρά το ένδοξο παρελθόν τους, ήταν τα τεράστια και περίτεχνα μεγαλιθικά μνημεία, διάσπαρτα στα απομονωμένα νησιά του αχανούς Ειρηνικού Ωκεανού.
Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΣΚΡΙΠ”, στις 16/12/1928…
Το άρθρο, όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΣΚΡΙΠ”, στις 16/12/1928