Μετά την παραλλαγή «Κράκεν» του κορονοϊού, στη χώρα μας εντοπίστηκε και η παραλλαγή «Όρθρος» (ή αλλιώς CH.1.1). Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό η νέα παραλλαγή έχει ανιχνευτεί σε 93 δείγματα από τον Οκτώβριο έως και τέλη Δεκεμβρίου.
Την ίδια ώρα καταγράφεται αύξηση εισαγωγών και διασωληνώσεων με κορονοϊό, καθώς επίσης και 186 θάνατοι.
Συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 νοσηλεύτηκαν 46 άτομα με γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 12 θάνατοι ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Επίσης καταγράφηκε αύξηση της θετικότητας του ιού RSV.
Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ συνοπτικά:
Γριπώδεις συνδρομές (ανεξαρτήτως παθογόνου
καταγράφηκε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα στην κοινότητα
η μείωση αφορούσε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες
Ιός SARS-CoV2 – λοίμωξη COVID-19
η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων μειώθηκε σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα
ο αριθμός των εισαγωγών για COVID-19 παρουσίασε αύξηση
ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων παρουσίασε αύξηση
ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 147
καταγράφηκαν 186 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 84 έτη (εύρος 44-102)
η υπο-παραλλαγή ΒΑ.5 εξακολουθεί να είναι η συχνότερη υπο-παραλλαγή της Όμικρον
το ποσοστό της υπο-παραλλαγής BQ.1.1 αυξήθηκε σε σχέση με τις υπόλοιπες υπο-παραλλαγές του στελέχους ΒΑ.5
μεταξύ των στελεχών BA.2, η συχνότερα αναγνωριζόμενη υπο-παραλλαγή είναι η BA.2.75 ακολουθούμενη από την υπο-παραλλαγή XBB
η υπο-παραλλαγή XBB.1.5 έχει ανιχνευτεί συνολικά σε 7 δείγματα
η υπο-παραλλαγή CH.1.1 της ΒΑ.2.75 έχει ανιχνευτεί σε 93 δείγματα (εβδομάδα 43-εβδομάδα 52)
η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε αύξηση της κυκλοφορίας του ιού SARSCoV2 σε 5 από τις 7 περιοχές που ελέγχθηκαν
Ιός της γρίπης
η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα παρουσίασε μείωση
καταγράφηκαν 5 νέα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης τύπου Α, που αφορούσαν νοσηλευόμενους σε ΜΕΘ και 2 νέοι θάνατοι την εβδομάδα 02/2023
συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 νοσηλεύτηκαν 46 άτομα με γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 12 θάνατοι ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη
συνολικά από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 02/2023 ανιχνεύτηκαν 238 δείγματα
θετικά για ιούς γρίπης, εκ των οποίων τα 235 (99%) ήταν στελέχη τύπου Α και τα 3 (1%) ήταν στελέχη τύπου Β
από τα 228 στελέχη τύπου Α, τα 220 (96,5%) ταξινομήθηκαν στον υπότυπο Α(Η3Ν2) και 8 (3,5%)
στον υπότυπο Α(Η1Ν1)pdm09
Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός - RSV
Η θετικότητα παρουσίασε αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα
Αβέβαιοι οι επιστήμονες για τον αντίκτυπο της «Κράκεν» στην πορεία της πανδημίας
Πρόσφατη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό Nature ασχολείται με την αύξηση του αριθμού των ασθενών που νοσούν από την υπομετάλλαξη XBB.1.5 του κορονοϊού στις ΗΠΑ. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Γιάννης Ντάνασης και Πάνος Μαλανδράκης συνοψίζουν τα δεδομένα.
Η υπομετάλλαξη XBB.1.5 ευθύνεται για το 28% των περιπτώσεων Covid-19 αυτή την στιγμή στις ΗΠΑ, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, υπάρχει κίνδυνος αύξησης της διασποράς της συγκεκριμένης υπομετάλλαξης και στον υπόλοιπο κόσμο. Στις Νοτιοδυτικές Πολιτείες της Αμερικής η συγκεκριμένη μετάλλαξη ξεπέρασε γρήγορα τα ποσοστά των υπολοίπων που κυριαρχούσαν.
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι ο αντίκτυπος της υπομετάλλαξης XBB.1.5 είναι αβέβαιος. Μπορεί η συγκεκριμένη υπομετάλλαξη να μην αυξάνει τον αριθμό των νοσηλειών και της βαριάς νόσησης σε πολλές χώρες λόγω της ανοσίας που έχει δημιουργηθεί από προηγούμενες νοσήσεις από άλλες παραλλαγές καθώς και του εμβολιασμού με το επικαιροποιημένο εμβόλιο. Ωστόσο, ακόμα και εάν η υπομετάλλαξη XBB.1.5 δεν προκαλέσει μεγάλο κύμα σοβαρών λοιμώξεων, θα πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά η γενεαλογία της για την πρόληψη μεταγενέστερων μεταλλάξεων. Τα δισθενή εμβόλια ενισχύουν τα επίπεδα αντισωμάτων ικανών να μπλοκάρουν τη μόλυνση από XBB (και πιθανώς XBB.1.5) σε εργαστηριακές δοκιμές.
Η XBB.1.5 αποτελεί παρακλάδι της υπομετάλλαξης XBB, η οποία είναι υπομετάλλαξη του στελέχους Όμικρον. Η πρωτεϊνική ακίδα της XBB φέρει μια σειρά από μεταλλάξεις που ενισχύουν την ικανότητά της να διαφεύγει την ανοσία, κάτι το οποίο προκάλεσε κυρίως στην Ασία και τη Σιγκαπούρη την υπεροχή της. Προκλινικά πειράματα δείχνουν ότι η αυτή η μετάλλαξη βελτιώνει της ικανότητα της XBB να προσκολλάται στον ανθρώπινο υποδοχέα ACE2, τον οποίο χρησιμοποιεί ο SARS-COV-2 για να εισβάλει στα κύτταρα. Είναι σημαντικό ότι η συγκεκριμένη μετάλλαξη δεν φαίνεται να μεταβάλει την ικανότητα της XBB να διαφεύγει από τα αντισώματα, αλλά η μεταλλαγή F486P που υπάρχει στη XBB.1.5 βοηθάει να ξεπεραστεί αυτό το μειονέκτημα.
Ο Moritz Gerstung, βιολόγος στο German Cancer Research Center στη Χαϊδελβέργη, εκτιμά ότι οι νοσήσεις από τη συγκεκριμένη υπομετάλλαξη διπλασιάζονται κάθε εβδομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες ενώ στον υπόλοιπο κόσμο πολύ πιο αργά. Η BQ.1 και η BQ.1.1 ενώ φαίνονταν ότι θα επικρατούσαν, υποχώρησαν γρήγορα στην Ευρώπη και την Αμερική. Εάν θα συμβεί το ίδιο με τη XBB.1.5 δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο, καθώς η γενεαλογική εξέλιξη θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σιωπηλά αντικαθιστώντας άλλες μεταλλάξεις σε ορισμένες χώρες χωρίς να προκαλέσει μεγάλη αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων.
Συμπερασματικά, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η υπομετάλλαξη XBB.1.5 υπερέχει ως προς την ανοσολογική διαφυγή. Οι μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού αμβλύνουν την ισχύ των αντισωμάτων που δημιουργούνται από τον εμβολιασμό και την προηγούμενη μόλυνση – συμπεριλαμβανομένων των προηγούμενων στελεχών Όμικρον.