Με συγκρατημένη αισιοδοξία υποδέχονται στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το κατά γενική ομολογία φιλοδοξο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Το σχέδιο υπό τον τίτλο «Next Generation EU», περιλαμβάνει 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. σε δάνεια για τη διασφάλιση της συνοχής της Ε.Ε. και την προώθηση των στρατηγικών της προτεραιοτήτων. Οι επιπλέον πόροι θα αντληθούν από την Επιτροπή με την έκδοση ομολόγων διάρκειας έως 30 ετών, η αποπληρωμή του κεφαλαίου των οποίων θα ξεκινήσει το 2028, και θα διανεμηθούν στα κράτη-μέλη, τις περιφέρειες και τους τομείς της οικονομίας που έχουν πληγεί βαρύτερα από την κρίση.
Οι επιχορηγήσεις θα δοθούν σε βάθος τετραετίας μέσω προγραμμάτων του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το 2021-27). Τα δάνεια θα δοθούν για τη χρηματοδότηση δημόσιων επενδύσεων, με ορίζοντα αποπληρωμής τα 20 έτη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για συγκεκριμένο σχέδιο, αλλά για πρόταση, η οποία απαιτεί την έγκριση των χωρών μελών της ΕΕ.
Σε ερώτηση δημοσιογράφων για τα ποσά που αναλογούν σε κάθε χώρα (και στην Ελλάδα έχουν διαρρεύσει διάφορα) - αξιωματούχοι υπογράμμιζαν ότι «είναι νωρίς να μιλάμε για τελικά νούμερα) προσθέτοντας ότι το σχέδιο διάσωσης «δεν πρέπει να γίνει υποχείριο πολιτικών φιλοδοξιών της κάθε χώρας μέλους» και ότι πρέπει να υπάρχουν «έλεγχοι» για αυτό.
Το Next Generation EU των 750 δισ. θα πλαισιώσει έναν κοινοτικό προϋπολογισμό αξίας 1,1 τρισ. ευρώ σε βάθος επταετίας, με το συνολικό πακέτο να φτάνει το 1,85 τρισ. ευρώ. Η σημασία του σχήματος είναι ιστορική: όπως σημείωσε (μέσω Twitter) ο αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Delors στο Βερολίνο, Λούκας Γκούτενμπεργκ, «είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. προχωράει σε δαπάνες χρηματοδοτούμενες από ελλείμματα».
Αυτό που μένει τώρα να διαφανεί είναι να ανακοινωθεί η τελική πρόταση, να δημοσιοποιηθούν τα τελικά νούμερα και να αποτυπωθούν οι πρώτες αντιδράσεις από τις κυβερνήσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα θα λάβει 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ σε δάνεια – που συνολικά ισοδυναμούν με το 1/6 του ΑΕΠ της χώρας το 2019. Ενα ποσό μεγάλο από τις αρχικές προσδοκίες, που υπήρχαν, που αποτελεί μεγάλη ευκαιρία αλλά και πρόκληση συνολικά για το πολιτικό σύστημα της χώρας να τα αξιοποιήσει ορθολογικά και για την ανόρθωση της οικονομίας. Βάσει της κλείδας κατανομής των 750 δισ., η μόνη χώρα που θα λάβει καθαρή βοήθεια που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ της είναι η Βουλγαρία.
Αντιστοίχως η Ιταλία θα λάβει 81,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 90,9 δισ. ευρώ σε δάνεια, ενώ η Ισπανία 77,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 63,1 δισ. σε δάνεια. Μόνο τρεις ακόμα χώρες (Γαλλία, Πολωνία και Γερμανία) θα λάβουν περισσότερα σε επιχορηγήσεις σε απόλυτους αριθμούς από την Ελλάδα – και ειδικά στην περίπτωση της Γερμανίας, το ποσό που θα λάβει (28,8 δισ.) είναι θεαματικά μικρότερο από την εικαζόμενη συνεισφορά της στο πακέτο.