Όπως ήταν αναμενόμενο η απόφαση της Ιταλίας να μην συμμορφωθεί με τις επιταγές της ΕΕ για την σύνταξη ενός προυπολογισμού λιτότητας προκάλεσε την άμεση αντίδραση τόσο των αγορών όσο και των ευρωπαίων αξιοματούχων:
Η αντίδραση των αγορών
Με το άνοιγμα των χρηματιστηρίων το ευρώ υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο δύο εβδομάδων, ενώ την ίδια ώρα οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο τριών εβδομάδων. Η μεγαλύτερη πίεση ασκήθηκε στα διετή ιταλικά ομόλογα, τα οποία είναι και τα πλέον ευαίσθητα σε πολιτικές αναταράξεις, άνοδο σημείωσαν όμως και οι αποδόσεις των ομολόγων μεγαλύτερης διάρκειας.
Στις 12:45 (ώρα Ελλάδας), η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου αναφοράς διαμορφώθηκε στο 3,170% από 2,888% που έκλεισε χθες. Την ίδια ώρα, η διαφορά απόδοσης μεταξύ των ιταλικών και γερμανικών ομολόγων διαμορφώθηκε στις 270 μονάδες βάσης. Στο χρηματιστήριο του Μιλάνου ο δείκτης FTSE Mib κατέγραψε απώλειες 3,66%, στις 20.724 μονάδες, παρασυρόμενος κυρίως από την πτώση των τραπεζικών μετοχών.
Αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι ο στόχος για έλλειμμα 2,4% «δεν είναι συνεπής με μία βελτίωση του διαρθρωτικού δημοσιονομικού ισοζυγίου» και ότι η Ρώμη μπαίνει σε τροχιά σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες. Σημειώνουν επίσης ότι δίνεται η εικόνα πως η αντισυστημική κυβέρνηση της Ιταλίας εγκαταλείπει την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής και εκτιμούν ότι «αυτό μπορεί να μην αρέσει στους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης».
Αν και το έλλειμμα είναι εντός του ορίου του 3% του ΑΕΠ που επιβάλλει η ΕΕ, οι επενδυτές φέρονται να ανησυχούν, φοβούμενοι ότι η αντισυστημική ιταλική κυβέρνηση δεν δεσμεύεται για την αντιμετώπιση του τεράστιου χρέους της χώρας, το οποίο φτάνει στο 130% του ΑΕΠ και είναι το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρωζώνη, μετά το ελληνικό. Σε απόλυτα ποσά ωστόσο, το ιταλικό χρέος είναι δυσθεώρητο.
Ενόχληση στις Βρυξέλλες
Η απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης να αγνοήσει τις ευρωπαϊκές αξιώσεις έχει προκαλέσει δυσφορία στις Βρυξέλλες. Η πρώτη τοποθέτηση του αρμόδιου Επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί ήταν ωστόσο σχετικά διακριτική. Δεν υπάρχει κανένα κέρδος από μια αντιπαράθεση με την Ιταλία σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους της, είπε ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, προσθέτοντας ότι ούτε η Ρώμη θα έχει κάποιο όφελος αν δεν τηρήσει τους κανόνες και δεν μειώσει το χρέος της.
Άφησε βεβαίως ανοιχτό το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων, καθώς θεωρητικά υπάρχει αυτή η δυνατότητα, αν οι Βρυξέλλες κρίνουν ότι ο ιταλικός προϋπολογισμός ξεφεύγει από τους κανόνες της ΕΕ. Ο ίδιος πάντως τάχθηκε κατά αυτού του μέτρου, ενόψει και των συζητήσεων που θα έχει την Δευτέρα στην σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης. Ανέφερε τέλος ότι μια απάντηση της Κομισιόν στην Ρώμη μπορεί να δοθεί πριν τα μέσα Οκτωβρίου.
Περισσότερο επικριτικός ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και πρώην εκπρόσωπος του Μπερλουσκόνι, Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος έκανε λόγο για προϋπολογισμό που είναι εναντίον των πολιτών και απειλεί τις καταθέσεις των Ιταλών. Ο ίδιος εκτίμησε ότι τα σχέδια της αντισυστημικής κυβέρνησης «δεν θα αυξήσουν την απασχόληση» και θα διευρύνουν τις διαφορές μεταξύ ιταλικού βορρά και νότου.
Με εμφανή στόχο να πλήξει την Λέγκα και να δημιουργήσει θέμα μεταξύ Σαλβίνι και Ντιμάιο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ισχυρίστηκε ότι τα μέτρα που σχεδιάζει η κυβέρνηση «θα δημιουργήσουν πολλά προβλήματα στον Βορρά (της Ιταλίας) χωρίς να λύνουν προβλήματα στον Νότο».