Η «γκάφα» του Βρετανού πρωθυπουργού Rishi Sunak δίνει ώθηση στο ελληνικό αίτημα για επαναπατρισμό των Μαρμάρων του Παρθενώνα, εκφράζει ο Observer.
«Νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι τα γεγονότα μας ευνοούν και είναι υπέρ μας. Είμαι αισιόδοξος» δήλωσε ο διευθυντής του μουσείου της Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης, κλασικός αρχαιολόγος στο επάγγελμα. «Ήταν μια υπέροχη εβδομάδα», είπε στον Observer. Όπως σημειώνει η βρετανική εφημερίδα, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 24 μηνών, η προσπάθεια της Ελλάδας να επανενώσει τους θησαυρούς -που αγοράστηκαν από το Βρετανικό Μουσείο το 1816 από τον χρεοκοπημένο λόρδο Έλγιν, ο οποίος τους απέκτησε ο ίδιος υπό συνθήκες που θεωρήθηκαν στην καλύτερη περίπτωση αμφιλεγόμενες- είχε ήδη εξελιχθεί με τρόπους που ούτε ο Σταμπολίδης δεν θα τολμούσε να φανταστεί. Πρώτα ήρθε η επιστροφή από την Ιταλία του θραύσματος του Φαγάν, ένας επαναπατρισμός από ένα κράτος σε ένα άλλο μέρος της μνημειώδους ζωφόρου που κάποτε κοσμούσε τον Παρθενώνα, τον κυρίαρχο ναό της Ακρόπολης, που χτίστηκε προς τιμήν της πολεμίστριας-θεάς Αθηνάς. Έπειτα ήρθε το «δώρο» τριών ακόμη κομματιών από το Βατικανό: πρωτοποριακές χειρονομίες στην εκστρατεία για την αποκατάσταση των θησαυρών στο μέρος όπου είχαν σκαλιστεί. «Αλλά ήταν και κάτι άλλο», είπε ο διευθυντής: «Αυτή η μεγάλη μεταστροφή της κοινής γνώμης στη Βρετανία που δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη», εξήγησε.
Στην Αθήνα, η κατακραυγή που ακολούθησε την απότομη ακύρωση των συνομιλιών του Βρετανού πρωθυπουργού Rishi Sunak με τον Έλληνα ομόλογό του Κυριάκο Μητσοτάκη –και την κατηγορία ότι προσπαθεί να «υποστηρίξει» τα έργα τέχνης– θεωρείται μάννα εξ ουρανού, προστίθεται στο δημοσίευμα της ίδιας εφημερίδας.
Για τους Έλληνες αξιωματούχους, η διπλωματική ‘γκάφα’ του Σουνάκ όχι μόνο απέτυχε αλλά ήταν ένα άνευ προηγουμένου ευεργέτημα για μια εκστρατεία που, εν μία νυκτί, έλαβε περισσότερη παγκόσμια δημοσιότητα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή, σημειώνεται.
Ακόμη και οι διαμορφωτές κοινής γνώμης του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως επισημαίνουν οι αξιωματούχοι, άλλαξαν ρητορική. Ο τηλεοπτικός παρουσιαστής Piers Morgan, ο οποίος υποστήριζε εδώ και καιρό τη διατήρηση των γλυπτών, κατέληξε στο συμπέρασμα την περασμένη εβδομάδα ότι είχε έρθει η ώρα «αυτή η σπουδαία τέχνη να επανενωθεί με το φυσικό της περιβάλλον». Το επιχείρημα του Μητσοτάκη, που προβλήθηκε σε συνέντευξη στο BBC δύο ημέρες πριν επρόκειτο να συναντήσει τον Sunak, ότι το να διατηρηθούν οι αρχαιότητες διχασμένες ισοδυναμούσε με κοπή «της Μόνα Λίζα στη μέση» ήταν «πειστικό», σημείωσε ο Morgan.
Ακόμα πιο έκδηλη ήταν η απόφαση του βασιλιά Καρόλου να φορέσει μια γραβάτα και ένα μαντήλι στολισμένο με την ελληνική σημαία καθώς εκφωνούσε την εναρκτήρια ομιλία του στη διάσκεψη κορυφής Cop28 για το κλίμα την Παρασκευή, που σφράγισε κάθε αμφιβολία ότι η διαμάχη είχε ωφελήσει την Αθήνα.
Σε μια εποχή δραματικών μεταβαλλόμενων τοπίων στην πολιτιστική διπλωματία, όταν οι διεκδικήσεις αποκατάστασης αμφισβητούμενων αντικειμένων ικανοποιούνταν παγκοσμίως, ήταν δύσκολο να μην θεωρηθεί ότι η επιλογή του μονάρχη έστελνε ένα «σαφές μήνυμα». Στο τελευταίο του επίσημο ταξίδι στη χώρα από τη γέννηση του πατέρα του, ο Κάρολος είχε ομολογήσει ότι είχε «βαθιά σχέση» με όλα τα ελληνικά πράγματα και αστειεύτηκε για το «ελληνικό του αίμα» σημειώνει η Observer.
«Κανένα χρηματικό ποσό που θα μπορούσε να ρίξει η ελληνική κυβέρνηση στην εκστρατεία δεν θα είχε βοηθήσει τόσο πολύ», υπογράμμισε από την πλευρά της η Ειρήνη Σταματούδη, καθηγήτρια Νομικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Σημειώνεται ότι οι αγγλοελληνικές εντάσεις θα ηρεμήσουν με τον καιρό.