Ο τάφος της Αγίας Ελένης ..

22/05/2021 - 11:05

Η Αγία Ελένη απεβίωσε στη Νικομήδεια της Μικράς Ασίας σε ηλικία 80 ετών έχοντας στο πλευρό της το γιο της Κωνσταντίνο, όπως μας πληροφορεί ο Ευσέβιος (De Vita Constantini, 3, 46). Το γεγονός ότι από τις αρχές του 329 μ.Χ. σταματάει απότομα η κοπή νομισμάτων με τη μορφή της, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο θάνατός της επήλθε στα τέλη του 328 ή στις αρχές του 329.

Μετάλλιο ενάμιση χρυσού σόλιδου.
Νομισματοκοπείο Νικομήδειας 324-325.
FL(avia) HELENA AUGUSTA. Η Αγία Ελένη.
Στα ρωμαϊκά αυτοκρατορικά νομίσματα
οι μορφές σχεδιάζονται σύμφωνα
με τα πραγματικά τους
χαρακτηριστικά.

Η σορός της μεταφέρθηκε στη Ρώμη, όπου ενταφιάστηκε με βασιλικές τιμές στο μαυσωλείο της αρχαίας ρωμαϊκής οδού Λαβικάνας. Το μαυσωλείο της οδού Λαβικάνας χτίστηκε από τον Μ. Κωνσταντίνο, μεταξύ των ετών 326 και 330, αρχικά ως μαυσωλείο για τον ίδιον, αλλά τελικά χρησιμοποιήθηκε για την ταφή της μητέρας του.

Το μαυσωλείο της Αγίας Ελένης.
Η Αγία Ελένη ενταφιάστηκε εδώ με βασιλικές τιμές στις αρχές του 4ου αιώνα,
εντός λαμπρού σαρκοφάγου από πορφυρίτη.

Η σορός της Αγίας Ελένης τοποθετήθηκε μέσα σε πορφυρή σαρκοφάγο, όπως ήταν συνήθεια για τις αυτοκρατορικές ρωμαϊκές οικογένειες, αλλά αργότερα, άγνωστο πότε και γιατί, η σαρκοφάφος θα κρυφτεί στις κατακόμβες Πέτρου και Μαρκελλίνου που βρίσκονται στην ίδια περιοχή (ίσως για να αποφευχθεί η δήωση της σορού από τους βαρβάρους που θα καταστρέψουν τελικά τη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία).

Ο τάφος της Αγίας Ελένης http://leipsanothiki.blogspot.be/

Άποψη από τις κατακόμβες Πέτρου και Μαρκελλίνου στη Ρώμη.
Η σαρκοφάγος της Αγίας Ελένης θα κρυφτεί εδώ τις δύσκολες ώρες του τέλους
της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Αργότερα η σαρκοφάγος από πορφυρίτη που περιείχε το σκήνωμά της θα μεταφερθεί στο Βατικανό (ίσως τον 11ο αιώνα) και μετά από την ανακαίνισή της τον 18ο αιώνα (το 1777), θα τοποθετηθεί στα μουσεία του Βατικανού, όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Η σαρκοφάγος της Αγίας Ελένης. Κατασκευάστηκε πιθανώτατα από τον Μ. Κωνσταντίνο για τον ίδιον.
Νικητές έφιπποι Ρωμαίοι και εξουθενωμένοι αιχμάλωτοι βάρβαροι διακοσμούν περιμετρικά τη σαρκοφάγο.

Η μνημειακή πορφυρή σαρκοφάγος της Αγίας Ελένης έχει διακοσμηθεί με σκαλισμένες, ανάγλυφες στρατιωτικές σκηνές που δείχνουν έφιππους Ρωμαίους στρατιώτες και αιχμάλωτους βαρβάρους, ενώ το καπάκι της σαρκοφάγου με ερωτιδείς και Νίκες που κρατούν γιρλάντες. Η έντονη στρατιωτική διακόσμηση της σαρκοφάγου, όχι κατάλληλη για ενταφιασμό γυναίκας, έχει οδηγήσει τους μελετητές της να υποθέσουν ότι αρχικά η σαρκοφάγος κατασκευάστηκε για τον ίδιο τον Μ. Κωνσταντίνο (το πιθανότερο) ή για τον σύζυγο της Αγίας Ελένης, Κωνστάντιο Χλωρό.

Το σκήνωμα όμως της Αγίας Ελένης δεν βρίσκεται εδώ και καιρό στη σαρκοφάφο, αλλά έχει διασκορπιστεί σε όλη την Ευρώπη. Οι τόποι όμως απόθεσης του ιερού λειψάνου της Αγίας Ελένης θα απασχολήσει τη λειψανοθήκη προσεχώς.

Απόψη της σαρκοφάγου της Αγίας Ελένης.

Το όραμα της Αγίας Ελένης (1580), έργο του Paolo Veronese.

ταφος αγιας ελενης ρωμη