Μια μέρα οι άνθρωποι σκέφτηκαν να γίνουν θεοί στη θέση του Θεού και έχασαν τον παράδεισο. Μια μέρα οι άνθρωποι έβαλαν σχέδιο στο μυαλό τους να εξοντώσουν τον Θεό που ήρθε να τους καλέσει πίσω στην αγκαλιά Του και Τον κρέμασαν στον σταυρό σαν εγκληματία. Μια μέρα –κάθε μέρα– οι άνθρωποι αφήνουν το νου τους να σκοτιστεί και χάνουν τη θέα του προσώπου του Θεού· πρώτα με τη σκέψη τους και ύστερα με τις πράξεις τους επιμένουν να προδίδουν Εκείνον που υπάρχει και να λατρεύουν ψεύτικους θεούς που δεν υπάρχουν. Και γιατί όλα αυτά; Πολλοί είναι οι λόγοι και άλλες τόσες οι αφορμές μας για να αποστατήσουμε από τον Θεό μας. Αλλά ένας είναι ο τρόπος: πώς η σκέψη μας χειρίζεται τα ερεθίσματα που λαμβάνει και τί τελικά πράττει η ελεύθερη βούλησή μας. Η σκέψη μας οδηγεί σε συμπεράσματα και αυτά σε αποφάσεις· έπειτα πράτουμε κατά την βούλησή μας. Ποια είναι όμως αυτά τα ερεθίσματα που επεξεργάζεται η σκέψη μας και καταλήγουμε σε πράξεις; Είναι οι λογισμοί· αγαθοί ή πονηροί.
Οι καλοί λογισμοί προέρχονται από το Θεό: είναι η παρηγορία, η ενίσχυση, ο φωτισμός ή ακόμα ο έλεγχος της συνείδησής μας. Οι κακοί λογισμοί προέρχονται από τον μισάνθρωπο διάβολο και τους χρησιμοποιεί ακατάπαυστα και επίμονα για να αλλώσει τον άνθρωπο και να τον εξοντώσει. Οι κακοί λογισμοί, σαν άλλα νοερά θηρία, μας κυκλώνουν και καραδοκούν για τη στιγμή που εμείς θα δείξουμε αδυναμία και θα τους δεχτούμε, αρχίζοντας απλώς να τους δίνουμε λίγη σημασία στην αρχή και περισσότερη στη συνέχεια έως ότου να τους πιστέψουμε. Τότε πέφτουν πάνω μας και μας κατασπαράσσουν. Αδειάζουν τους καλούς λογισμούς από το μυαλό μας και φυγαδεύουν τη χάρη του Θεού, αφού η Χάρις του Θεού δεν μπορεί να συνυπάρξει με τους λογισμούς και τα έργα του σκότους. Έτσι οι κακοί λογισμοί μας παραδίδουν έρμαια στην απιστία και την αποστασία από τον Θεό, το συνάνθρωπο, τον ίδιο μας τον εαυτό.
Είναι συνεχής και αδυσώπητος ο πόλεμος του διαβόλου μέσω των λογισμών. Μας το δίδαξε ο Χριστός, μας το μεταφέρει η εμπειρία των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας. Το συνειδητοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή. Πολλές ψυχές χάθηκαν και εξανεμίστηκαν από τους λογισμούς. Ο άνθρωπος έπεσε από τον παράδεισο από έναν λογισμό. Κάθε αμαρτία, κάθε ανόσιο έργο ξεκινά από έναν κακό λογισμό. Ότι σπείρεις στο κεφάλι σου, αυτό θα θερίσεις στη ζωή σου. Αν εξετάσουμε προσεκτικά, πριν από κάθε μας αμαρτία, μια σκέψη είχε έρθει και ριζώσει στο κεφάλι μας.
Τα περισσότερα ψυχικά προβλήματα που ταλανίζουν το σύγχρονο άνθρωπο έχουν προέλθει από έναν κακό λογισμό στον οποίο δόθηκε έδαφος. Αυτοί είναι που μας οδηγούν σε απόγνωση, απελπισία, κατάθλιψη, στενοχώρια. Κάθε πληγωμένο θήραμα κυνηγιέται και κατασπαράσσεται πιο εύκολα από τα θηρία. Αυτό ο διάβολος το ξέρει πολύ καλά και για αυτό μας βομβαρδίζει με λογισμούς ακατάπαυστα και αλύπητα.
Εμείς όμως τι μπορούμε να κάνουμε σε ένα τόσο σκοτεινό και ασίγαστο πόλεμο; Η οδός είναι απλή. Μας την δείχνει η Εκκλησία μας: επαγρυπνούμε και αποδιώχνουμε αμέσως τους κακούς λογισμούς· μετοχή στο Ποτήριο της Ζωής, δηλαδή μετάληψη των Αχράντων Μυστηρίων - όπλο και πανοπλία φοβερή και αδιαπέραστη· εξομολόγηση ουσιαστική, απαλλαγμένη από εγωισμούς και πάθη· προσευχή και νηστεία και πότισμα της καρδιάς και του νου μας με την ευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με» που πραγματικά κάνει τους δαίμονες να φρίτουν και να ανακόπτονται. Και τέλος, απόλυτη εμπιστοσύνη και υπακοή στο θέλημα του Θεού, που αγαπά τον άνθρωπο ασύγκριτα, απύθμενα και ανεξιχνίαστα. Κάθε φορά που ένας κακός λογισμός ζαλίζει τη σκέψη μας εμείς με θάρρος να απαντούμε με τα λόγια του προφήτου Δαυΐδ: «Ἀγαπήσω σε, Κύριε, ἡ ἰσχύς μου. Κύριος στερέωμά μου καὶ καταφυγή μου καὶ ῥύστης μου. Ὁ Θεός μου βοηθός μου, ἐλπιῶ ἐπ᾿ αὐτόν, ὑπερασπιστής μου καὶ κέρας σωτηρίας μου καὶ ἀντιλήπτωρ μου.» [ψαλμός 17, στιχ. 2-3]