Τον Προστάτη της Άγιο Σπυρίδωνα τιμά σήμερα η Κέρκυρα, εκεί όπου φυλάσσεται το άφθαρτο σκήνωμά του. Επίκεντρο των λατρευτικών εκδηλώσεων ο Προσκυνηματικός Ναός του Αγίου όπου χθες το πρωί κατά το έθος πραγματοποιήθηκε η έξοδος του σκηνώματος και η τοποθέτησή του στη “θύρα”, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας τελέστηκε ο Πανηγυρικός Εσπερινός.
Την κυριώνυμη ημέρα της εορτής τελέστηκε ο Όρθρος και η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Μητροπολίτη Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων νήσων κ. Νεκταρίου. Χιλιάδες προσκυνητές από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια έχουν καταφτάσει και φέτος στο νησί προκειμένου να προσκυνήσουν το σκήνωμα του Αγίου και να λάβουν τη χάρη του.
Ο Πανηγυρικός Εσπερινός
Στον Εσπερινό της εορτής που τελέστηκε το απόγευμα της Κυριακής 11 Δεκεμβρίου 2022 χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος.
Στο κήρυγμά του προς τους πιστούς, το οποίο, σημειωτέον, έγινε, όπως και μέρος της ακολουθίας, κάτω από την δυσκολία της εκτεταμένης διακοπής ρεύματος στην περιοχή, ο κ. Νεκτάριος αναφέρθηκε σε στίχο του Δοξαστικού του Εσπερινού της εορτής, το οποίο θεωρεί πως το θαύμα του αγίου Σπυρίδωνος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο με το κεραμίδι “υπερέχει πάσαν έννοια”.
Οι άνθρωποι των καιρών μας ζητούμε θαύμα, σε μία εποχή στην οποία ο δυτικός πολιτισμός προσπαθεί να διώξει το όνομα του Θεού από τις καρδιές των ανθρώπων. Μέχρι τις ημέρες μας το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου αντηχούσε ακόμα στις καρδιές των ανθρώπων της Δύσης. Όμως τα τελευταία χρόνια ολοένα και απομακρύνεται ο δυτικός άνθρωπος από την πίστη. Το ίδιο επιχειρήθηκε και στον τόπο μας με νόμους. Όμως η πολυπληθής παρουσία των ανθρώπων αυτές τις ημέρες στην Κέρκυρα αποδεικνύει ότι είναι μάταιες τέτοιες προσπάθειες.
“Υπερέχει πάσαν έννοια” το θαύμα της παρουσίας του αγίου Σπυρίδωνος στον τόπο μας και στην ζωή της Εκκλησίας. Το σημείο λοιπόν που ο άνθρωπος ζητά, είναι το βίωμα του Χριστού στην Εκκλησία, το βίωμα του σαρκωμένου Θεού που ήρθε στον κόσμο για να θεώσει τον άνθρωπο. Αναζητούμε θαύματα και αναρωτιόμαστε γιατί να υποφέρει ο κόσμος σήμερα, είτε από την κρίση είτε από τις ασθένειες, οι οποίες, εν πολλοίς είναι κατασκευασμένες από τον ίδιο τον άνθρωπο που μισεί τον Θεό και τον συνάνθρωπο και νομίζει ότι έχει κάνει τον εαυτό του θεό. Το θαύμα όμως έχει να κάνει με την δική μας πίστη. Ο άγιος Σπυρίδων λέγεται θαυματουργός. Δεν θαυματουργεί όμως από μόνος του, αλλά τον δόξασε ο Θεός και του έδωσε την ισχύ να μεταφέρει τις προσευχές μας στον θρόνο Του, εάν είναι αληθινές, εάν προέρχονται από πιστή καρδιά και μετανοημένη ψυχή. Και τότε, εάν ωφελούν την σωτηρία μας., ο Θεός ανταποκρίνεται. Το θαύμα δεν είναι κάτι φυσικό, αλλά είναι “υπέρ φύσιν”. Για να φτάσουμε σ’ αυτήν την “υπέρ φύσιν” κατάσταση, πρέπει να νικήσουμε την “παρά φύσιν” κατάσταση της αμαρτίας και της απομάκρυνσης από τον Θεό.
Σήμερα δοκιμάζεται ο κόσμος μας, αλλά δεν πρέπει να μας απασχολεί αυτό, διότι μέσα από τις δοκιμασίες έρχεται αγάπη του Θεού καις μας επιδαψιλεύεται η χάρις Του. Δεν μας εγκατέλειψε ο Θεός, αλλά θα συνεχίσει να μας δίνει την χάρη Του και την δυνατότητα της σωτηρίας μας. Ο άγιος Σπυρίδων συνυπέγραψε το δόγμα της ενσάρκωσης του Υιού του Θεού στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο. Σήμερα καλούμαστε να αντισταθούμε σ’ αυτούς που είναι αρνητές της πίστης στην ενανθρώπηση του Υιού του Θεού και να ακολουθήσουμε την πίστη του αγίου Σπυρίδωνος. Καθώς πορευόμαστε, λοιπόν, προς τα Χριστούγεννα, την Μητρόπολη των εορτών κατά τον ιερό Χρυσόστομο, ας επικαλούμαστε τον Χριστό ώστε να συγχωρεθούν οι αμαρτίες μας, να ζήσουμε την οικειότητα του Θεού, να επιστρέψουμε με τις πρεσβείες του αγίου Σπυρίδωνος και να οδηγηθούμε στη Θεογνωσία, όπως ο άγιός μας. Η Θεογνωσία είναι τελικά “το υπέρ πάσαν έννοια θαύμα” και κάθε άλλο θαύμα στην ζωή μας. Ας βιώσουμε κι εμείς το προσωπικό μας θαύμα, όπως μας το προσφέρει ο άγιός μας και το επιτρέπει ο Κύριός μας.
Ο κ. Νεκτάριος έκλεισε την προσλαλιά του ευχαριστώντας τον λαό του Θεού, που κατέκλυσε την πόλη, προσελκυόμενος από τον άγιο ως πνευματικό μαγνήτη. Πλήθος πιστών τόσο από την Κέρκυρα όσο και από την υπόλοιπη Ελλάδα αλλά και από τις ορθόδοξες Εκκλησίες των Βαλκανίων, καθώς ο άγιος είναι ένας οικουμενικός Άγιος. ήρθαν απόψε και συμπανηγύρισαν.
Ο Άγιος Σπυρίδων και η Πόλη
Η ιστορία της Κέρκυρας είναι βαθιά συνδεδεμένη με τον Άγιο Σπυρίδωνα. Μερικά από τα θαύματα του, όπως η σωτηρία των κατοίκων από λοιμό, η απομάκρυνση των Τούρκων που πολιορκούσαν το νησί το 1716, η απαλλαγή του νησιού από την επιδημία της πανούκλας το 1629 και 1673, αποδείχθηκαν σωτήρια για το νησί.
Ο λαός της Κέρκυρας τιμά τον πολιούχο του νησιού μεγαλοπρεπώς με λιτανείες, πολλές φορές στη διάρκεια του έτους, με συμμετοχή 20 φιλαρμονικών.
Ο Άγιος Σπυρίδωνας, ο ταπεινός επίσκοπος της επαρχίας Τριμυθούντος της Κύπρου, ένας από τους εξέχοντες ιεράρχες της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, κοιμήθηκε το 358 μ.Χ. Το άφθαρτο Ιερό Λείψανο του αγίου παρέμεινε στην Κύπρο για τριακόσια περίπου χρόνια μετά την κοίμησή του, ενώ περίπου στο τέλος του 7ου αιώνα μ.Χ. μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη λόγω των αραβικών επιδρομών κατά της Κύπρου. Το 1456, τρία χρόνια μετά την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους, ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος μετέφερε το Ιερό Λείψανο του αγίου μαζί με το Σκήνωμα της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστας (που βρίσκεται στον Μητροπολιτικό Ναό της Παναγίας Σπηλαιωτίσσης Κέρκυρας) στην Ήπειρο και από εκεί στην Κέρκυρα.
Το Ιερό Λείψανο ανήκε για αιώνες σε οικογένεια ιερέων της Κέρκυρας, οι απόγονοι της οποίας στα 1925 θα το παραχωρήσουν οριστικά πλέον στην εκκλησιαστική αρχή του νησιού.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ιστορία του τόπου κατοικίας του αγίου. Η πρώτη τοποθέτηση του λειψάνου με την μεταφορά του από την Κωνσταντινούπολη στην Κέρκυρα ήταν στον ναό του Αγίου Αθανασίου. Στα 1528 το λείψανο θα μεταφερθεί στον καθεδρικό ναό του Ταξιάρχου Μιχαήλ στο Καμπιέλο. Στα 1528 η οικογένεια Βούλγαρη, προς τιμή του αγίου, χτίζει δική της εκκλησία στο Σαν Ρόκκο. Στα 1537 οι Τούρκοι πολιορκούν την Κέρκυρα και η οικογένεια Βούλγαρη αναγκάζεται, για ασφάλεια, να μεταφέρει το σκήνωμα στο ναό των Αγίων Αναργύρων, στο Παλαιό Φρούριο και μετά την πολιορκία επέστρεψε στο Σαν Ρόκκο. H επέκταση των τειχών του φρουρίου στα 1577 προβλέπει και την κατεδάφιση του ναού κι έτσι το λείψανο του Αγίου μεταφέρεται στο ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων στην Γαρίτσα.
Οι ιδιοκτήτες του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα θα αποφασίσουν την οικοδόμηση ενός νέου ναού, τα θυρανοίξια του οποίου θα πραγματοποιηθούν στα 1589 ενώ η ολοκλήρωσή του θα γίνει γύρω στα 1594. Στον ναό αυτό το λείψανο του Αγίου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Το 1967 ο ιερός ναός του Αγίου Σπυρίδωνα της Κέρκυρας αναγνωρίστηκε επισήμως σαν Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με προεδρικό διάταγμα υπό την επωνυμία «Ιερό Προσκύνημα Αγίου Σπυρίδωνος Κερκύρας».