Back to top

«Σχεδιάζουμε μυαλά»: Η βιομηχανία αποκαλύπτει τα μυστικά των εθιστικών εφαρμογών στα κινητά τηλέφωνα

15/11/2018 - 10:45

Ο μέσος Καναδός έφηβος βρίσκεται σε πορεία για να περάσει σχεδόν μια δεκαετία της ζωής του κοιτάζοντας ένα smartphone, και αυτό δεν είναι τυχαίο, σύμφωνα με έναν γνώστη των επιχειρήσεων που μοιράστηκε μερικά μυστικά του σχεδιασμού εφαρμογών.

Το CBC Marketplace ταξίδεψε στα εργαστήρια Dopamine Labs, μια νέα επιχείρηση στη Βενετία της Καλιφόρνιας, η οποία χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη και νευροεπιστήμη για να βοηθήσει τις εταιρείες να κολλήσουν οι άνθρωποι με τις εφαρμογές τους.
Έχοντας πάρει το όνομά της από το μόριο του εγκεφάλου που μας χαρίζει ευχαρίστηση, η Dopamine Labs χρησιμοποιεί κωδικοποίηση υπολογιστή για να επηρεάσει τη συμπεριφορά – το πιο σημαντικό, να αναγκάσει τους ανθρώπους να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο με μια εφαρμογή και να συνεχίζουν να επιστρέφουν για περισσότερα.
Ο συνιδρυτής Ράμσεϊ Μπράουν, ο οποίος μελέτησε τη νευροεπιστήμη στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, λέει ότι είναι όλα ενσωματωμένα στο σχεδιασμό.
«Ζούμε πραγματικά σε αυτή τη νέα εποχή που δεν σχεδιάζουμε μόνο λογισμικό πια, σχεδιάζουμε μυαλά».
Ο Μπράουν είναι ένας από τους λίγους εμπλεκόμενους της βιομηχανίας που θα μιλούσε. Το CBC Marketplace επικοινώνησε με τους κολοσσούς των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης Facebook, Instagram και Snapchat. Κανείς δεν θα έβγαινε για να συζητήσει τις τεχνικές σχεδιασμού τους.
Ο Μπράουν λέει ότι ελπίζει, μιλώντας στο CBC, οι Καναδοί θα είναι πιο ενημερωμένοι για το πώς χειραγωγούνται για να ξοδεύουν τόσο πολύ χρόνο χρησιμοποιώντας εφαρμογές.
Για να κερδίσουν χρήματα, οι εταιρείες “χρειάζονται τα μάτια σας κλειδωμένα σε αυτή την εφαρμογή όσο πιο ανθρωπίνως δυνατόν”, λέει. “Και όλοι βρίσκονται σε μια τεχνολογική κούρσα εξοπλισμών για να σας κρατήσουν εκεί το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα”.
Μία από τις πιο δημοφιλείς τεχνικές, λέει, λέγεται μεταβλητή ενίσχυση ή μεταβλητές ανταμοιβές.
Περιλαμβάνει τρία βήματα: ένα έναυσμα, μια ενέργεια και μια ανταμοιβή.
Μια ειδοποίηση ώθησης, όπως ένα μήνυμα που έχει σχολιάσει κάποιος στη φωτογραφία σας στο Facebook, είναι ένα έναυσμα. Το άνοιγμα της εφαρμογής είναι η ενέργεια. Και η ανταμοιβή θα μπορούσε να είναι ένα “like” ή μια “κοινοποίηση” ενός μηνύματος που δημοσιεύσατε.
Αυτές οι ανταμοιβές πυροδοτούν την απελευθέρωση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, κάνοντας τον χρήστη να αισθάνεται ευτυχισμένος, ίσως ακόμη και ευφορικός, λέει ο Μπράουν.
“Απλά ελέγχοντας πότε και πώς δίνεις στους ανθρώπους αυτή τη μικρή έκρηξη ντοπαμίνης, μπορείς να τους κάνεις από το να χρησιμοποιούν [την εφαρμογή] μερικές φορές την εβδομάδα στο να την χρησιμοποιούν δεκάδες φορές την εβδομάδα.”
Οι ανταμοιβές δεν είναι προβλέψιμες. Δεν παίρνουμε πάντα ένα ”like”, ένα retweet ή μια κοινοποίηση κάθε φορά που ελέγχουμε τα τηλέφωνά μας. Και αυτό είναι που το κάνει καταναγκαστικό, λέει ο Μπράουν.
Επιπλέον, λέει, οι προγραμματιστές εφαρμογών χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη, που είναι ουσιαστικά κώδικας λήψης αποφάσεων, για να προβλέψουν την καλύτερη στιγμή για να πραγματοποιήσουν τις πληρωμές με βάση τα δεδομένα χρήστη που συλλέγουν.


Μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν ούτε να κατεβάσουν το τηλέφωνό τους για να δουν πού περπατούν.

Το Snapchat διαθέτει πολλά χαρακτηριστικά που παρακινούν τους χρήστες να συνεχίσουν να κάνουν check-in.
Για παράδειγμα, η βαθμολογία Snapchat – ένας λογαριασμός που βασίζεται στα μηνύματα φωτογραφίας που ένας χρήστης στέλνει και λαμβάνει – είναι ουσιαστικά μια ανταμοιβή για να είναι ενεργός στο Snapchat. Οι έφηβοι μπορούν να έχουν βαθμολογίες εκατομμυρίων.
Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του Snapchat είναι ένας ακόμη λόγος που είναι εθιστικό. Εμφανίζει τον αριθμό των διαδοχικών ημερών που ένας χρήστης έχει να κάνει snap, ή να στείλει μήνυμα, σε έναν συγκεκριμένο φίλο. Το μήνυμα θα μπορούσε να είναι τόσο ασήμαντο όσο μια εικόνα ενός ποδιού, αλλά ο χρήστης αισθάνεται ότι έχει την υποχρέωση να το στείλει.
Είναι μια τεχνική γνωστή ως αποφυγή απωλειών, η οποία συχνά περιλαμβάνει την προσπάθεια να διατηρούνται οι χρήστες σταθεροποιημένοι σε μια εφαρμογή ακόμα και όταν δεν είναι χρήσιμη ή δεν τους αρέσει πια.
Η Λίζα Πόντ, κοινωνική λειτουργός στο Κέντρο Εθισμού και Ψυχικής Υγείας (CAMH) στο Τορόντο, βοηθά τους εφήβους και τους γονείς να διαχειρίζονται τη χρήση της τεχνολογίας με πιο υγιεινούς τρόπους.
Ενώ είναι νωρίς για να είναι γνωστές οι πλήρεις επιπτώσεις στην υγεία, η Ποντ αναφέρει ότι η έρευνα έχει αρχίσει να δείχνει ότι η βαριά χρήση της τεχνολογίας επηρεάζει τη γενική ευημερία μας, συμπεριλαμβανομένης της μνήμης, της συγκέντρωσης, της διάθεσης, του ύπνου, του άγχους και της κατάθλιψης.
Μια πρόσφατη μελέτη του CAMH δείχνει ότι η χρήση των smartphones από τους έφηβους στο Οντάριο αυξάνεται, με το 16% να δαπανά πέντε ή περισσότερες ώρες σε κοινωνικά μέσα την ημέρα. Πολλοί από τους έφηβους που ερωτήθηκαν ανέφεραν παρενέργειες που περιλαμβάνουν λιγότερη ενέργεια, φόβο έλλειψης, άγχος, ταραχή, απόσυρση και στρες.
Έτσι, προτείνει στους ανθρώπους να αναλάβουν δράση για να παρακολουθούν και ενδεχομένως να μειώσουν το χρόνο που ξοδεύουν στα τηλέφωνά τους.
Εδώ είναι μερικές από τις συμβουλές της:

  • Κρατήστε τα τηλέφωνα έξω από το υπνοδωμάτιο.
  • Απολαύστε οικογενειακό χρόνο χωρίς τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένου του δείπνου χωρίς συσκευές.
  • Οι γονείς θα πρέπει να δίνουν το παράδειγμα.
  • Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις.
  • Περιορίστε τη χρήση εφαρμογών που δεν έχουν δημιουργική ή εκπαιδευτική αξία.