Η αγορά πετρελαίου θα «τρέξει» με 5 έως 10 δολάρια ανά βαρέλι, όταν ανοίξει τη Δευτέρα (16/9/2019) και μπορεί να φτάσει τα 100 δολάρια αν η Σαουδική Αραβία δεν κατορθώσει να αποκαταστήσει πλήρως την προσφορά «μαύρου χρυσού». Δραματική προειδοποίηση για αποσταθεροποίηση της περιοχής από την ΕΕ ενώ οι ΗΠΑ κατονόμασαν το Ιράν ως υπεύθυνο για τις επιθέσεις.
Το χρονικό της επίθεσης
Όλα ξεκίνησαν τα ξημερώματα του Σαββάτου 14 Σεπτεμβρίου 2019, όταν δύο εγκαταστάσεις της γιγάντιας σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας Aramco έγιναν στόχοι επίθεσης από μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), με αποτέλεσμα να προκληθούν πυρκαγιές τις οποίες έθεσαν υπό έλεγχο οι δυνάμεις ασφαλείας της εταιρείας.
Πρόκειται για τις εγκαταστάσεις της Aramco στο Αμπκάικ και το Χουράις, που θεωρούνται δικαίως η καρδιά της παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας.
Λίγες ώρες αργότερα η οργάνωση των Χούτι στην Υεμένη ανέλαβε την ευθύνη για τις επιθέσεις στην Ανατολική Επαρχία του βασιλείου.
Σύμφωνα με την πηγή αυτή, οι Χούτι ανέπτυξαν 10 drones εναντίον των εγκαταστάσεων στο Αμπκάικ και το Χουράις και η οργάνωση ανακοίνωσε πως θα διευρύνει τις επιθέσεις της στη Σαουδική Αραβία, η οποία ηγείται ενός συνασπισμού που πολεμά εναντίον των Χούτι στην Υεμένη.
Από το Ιράκ ξεκίνησαν τα drones; - Ενισχυμένα μέτρα ασφαλείας και στο Κουβέιτ
Ιρακινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η επίθεση στις εγκαταστάσεις πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας προήλθε από το Ιράκ, το οποίο συνορεύει με το Κουβέιτ.
Ωστόσο, η Βαγδάτη διέψευσε το ενδεχόμενο αυτό και δεσμεύθηκε να αντιμετωπίσει δυναμικά όποια οργάνωση χρησιμοποιήσει την ιρακινή επικράτεια.
Το Κουβέιτ διερευνά την εμφάνιση ενός drone πάνω από την επικράτειά του και συντονίζει τις ενέργειές του με τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου.
«Η ηγεσία των δυνάμεων ασφαλείας της χώρας έχει ξεκινήσει τις απαραίτητες έρευνες σχετικά με την εμφάνιση ενός drone πάνω από την ακτή της πόλης του Κουβέιτ και τι μέτρα ελήφθησαν για την αντιμετώπισή του», ανέφερε το υπουργικό συμβούλιο στο λογαριασμό του στο Twitter.
Ο πρωθυπουργός του Κουβέιτ Jaber al-Mubarak al-Sabah τόνισε ότι, πρέπει να ενισχυθεί η ασφάλεια σε ζωτικής σημασίας πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, όπως αναφέρει το Reuters.
Οι επιθέσεις εναντίον της Σαουδικής Αραβίας προκάλεσαν την «προσωρινή» διακοπή της παραγωγής στις δύο εγκαταστάσεις οι οποίες στοχοθετήθηκαν και οι οποίες συνεισφέρουν περίπου τη μισή παραγωγή της γιγαντιαίας εθνικής πετρελαϊκής εταιρείας Arannco, ανακοίνωσε το βράδυ του Σαββάτου (14/9) το σαουδαραβικό υπουργείο Ενέργειας.
Οι επιθέσεις «είχαν αποτέλεσμα την προσωρινή αναστολή της παραγωγής στις εγκαταστάσεις στο Αμπκάικ και στο Χουράις», αναφέρεται σε ανακοίνωση που υπογράφεται από τον Sαουδάραβα υπουργό Ενέργειας Abdulaziz bin Salman.
Τα πλήγματα διέκοψαν την εξόρυξη 5,7 εκατομμυρίων βαρελιών αργού, ήτοι σχεδόν του 50% του συνόλου της παραγωγής της Aramco, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Πάντως η Saudi Aramco έχει κάνει γνωστό σε ένα ινδικό διυλιστήριο ότι δεν θα υπάρξει άμεση επίδραση στη διάθεση πετρελαίου μετά την επίθεση στη Σαουδική Αραβία, αναφέρει το Reuters επικαλούμενο πηγές από την Ινδία.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η Aramco πρόκειται να παραδώσει αργό πετρέλαιο από άλλες πηγές.
Πάντως ο πετρελαϊκός κολοσσός έχει χάσει το ήμισυ της παραγωγικής της ικανότητας μετά τις επιθέσεις στις εγκαταστάσεις του και παραμένει ασαφές πόσο καιρό θα χρειαστεί η εταιρεία για να επανέλθει στην κανονικότητα.
Πιθανή μία συνάντηση του Trump με τον Rouhani - Ανοικτή η αξιοποίηση των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου
Δεν αποκλείει ο Λευκός Οίκος το ενδεχόμενο μίας συνάντησης μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Donald Trump με τον Ιρανό ομόλογό του, Hassan Rouhani ακόμη και μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία.
Παράλληλα η Ουάσινγκτον φέρεται διατεθειμένη να αξιοποιήσει τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου μετά τα πλήγματα στην Aramco, εάν παραστεί ανάγκη.
Η σύμβουλος του Λευκού Οίκου Kellyanne Conway δήλωσε ότι οι επιθέσεις αυτές «δεν βοήθησαν» τις προοπτικές για μια συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών κατά τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο 2019, αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμβεί.
«Θα αφήσω τον πρόεδρο (Trump) να ανακοινώσει μια συνάντηση ή μια μη συνάντηση», δήλωσε η Conway στο «Fox News».
Ωστόσο, η Conway δήλωσε απευθυνόμενη στο Ιράν: «Δεν βοηθούν πολύ την περίπτωσή σας», οι επιθέσεις σε μη στρατιωτικές περιοχές και κρίσιμες υποδομές που επηρεάζουν τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Η Conway δήλωσε επίσης ότι το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ είναι διατεθειμένο να χρησιμοποιήσει τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου, εάν χρειαστεί, προκειμένου να σταθεροποιηθεί ο παγκόσμιος ενεργειακός ανεφοδιασμός.
Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών Mike Pompeo επέρριπταν την ευθύνη στο Ιράν.
Η επίθεση καταδικάσθηκε «αυστηρά» από τον Λευκό Οίκο και ο Pompeo κατηγόρησε το Ιράν ότι «εξαπέλυσε μια επίθεση χωρίς προηγούμενο εναντίον των παγκόσμιων ενεργειακών προμηθειών».
Όλα τα κράτη να καταδικάσουν δημοσίως και κατηγορηματικά τις επιθέσεις του Ιράν», είπε ο Pompeo.
«Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με τους εταίρους και τους συμμάχους μας για να διασφαλίσουν ότι οι αγορές ενέργειας θα παραμείνουν ασφαλείς ενώ το Ιράν θα είναι υπόλογο για την επιθετικότητά του», συνέχισε ο Pompeo.
Τις τελικές εκτιμήσεις της Σαουδικής Αραβίας σχετικά με τις επιθέσεις στις εγκαταστάσεις της Aramco, αναμένουν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), όπως δήλωσε αξιωματούχος τους την Κυριακή (15/9).
Η αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών, Hend Mana Al Otaiba , δήλωσε επίσης ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συνεχίζουν να υποστηρίζουν τον ΟΗΕ και τις διπλωματικές προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου στην Υεμένη, καθώς οι στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονται.
Η Τεχεράνη αρνείται τις κατηγορίες
Το Ιράν απέρριψε την Κυριακή (15/9) ως «παράλογες» τις κατηγορίες του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Mike Pompeo.
«Κατηγορίες και επισημάνσεις τόσο στείρες και τυφλές είναι ακατανόητες και παράλογες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Abbas Mousavi, αφήνοντας να εννοηθεί πως είχαν στόχο να δικαιολογήσουν «μελλοντικές δράσεις» εναντίον του Ιράν.
Για τον Mousavi, τα σχόλια αυτά έχουν στόχο «να πλήξουν τη φήμη μιας χώρας ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για μελλοντικές δράσεις εναντίον της».
Αναφερόμενος στην πολιτική της «μέγιστης πίεσης» που ασκεί η Ουάσινγκτον εναντίον του Ιράν, ο Mousavi εκτιμά σε ανακοίνωση που δόθηκε στον Τύπο πως οι Ηνωμένες Πολιτείες «προφανώς μετέτρεψαν την πολιτική αυτή σε πολιτική του μέγιστου ψεύδους εξαιτίας των αποτυχιών τους».
ΕΕ: Κίνδυνος αποσταθεροποίησης
Για μία μεγάλη απειλή για την «περιφερειακή ασφάλεια» και κίνδυνο αποσταθεροποίησης προειδοποίησε η ΕΕ την Κυριακή (15/9/2019), μετά από τις επιθέσεις εναντίον των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Aramco στη Σαουδική Αραβία.
«Η χθεσινή επίθεση με drones σε δύο πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco στη Σαουδική Αραβία αποτελεί πραγματική απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια», τόνισε η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Federica Mogherini σε δήλωσή της.
«Σε μια εποχή όπου οι εντάσεις στην περιοχή βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, αυτή η επίθεση υπονομεύει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για διάλογο», σημείωσε η Mogherini, ζητώντας «μέγιστη αυτοσυγκράτηση και αποφυγή κλιμάκωσης».
Γαλλία: Κίνδυνος σύγκρουσης και περιφερειακών εντάσεων
Η Γαλλία καταδικάζει τις επιθέσεις με στόχο σαουδαραβικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις από τις οποίες προκλήθηκαν προβλήματα στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
«Η Γαλλία καταδικάζει σθεναρά τις χθεσινές επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Αμπκάικ και στο Χουράις», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο το οποίο εκφράζει επίσης την «αμέριστη αλληλεγγύη» του προς τη Σαουδική Αραβία.
«Αυτές οι ενέργειες το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να επιδεινώσουν τις περιφερειακές εντάσεις και τον κίνδυνο σύγκρουσης.
Είναι επιβεβλημένο να σταματήσουν» προστίθεται στην ανακοίνωση του Παρισιού.
Βρετανία: Απόπειρα παρακώλυσης των παγκόσμιων προμηθειών πετρελαίου
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Dominic Raab καταδίκασε τις επιθέσεις στις σαουδαραβικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις κάνοντας λόγο για απόπειρα παρακώλυσης των παγκόσμιων προμηθειών πετρελαίου.
«Πρόκειται για μια παράτολμη απόπειρα να καταστραφεί η περιφερειακή ασφάλεια και να παρεμποδιστούν οι παγκόσμιες προμήθειες πετρελαίου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο καταδικάζει απερίφραστα τέτοιου είδους συμπεριφορές», έγραψε ο Raab στο Twitter.
Ο Raab πρόσθεσε ότι νωρίτερα είχε συνομιλία με τον Αμερικανό ομόλογό του Mike Pompeo σχετικά με τις επιθέσεις.
Πτώση 2,3% κατέγραψαν οι μετοχές της Σαουδικής Αραβίας την Κυριακή (15/9) και ενώ οι αγορές του Περσικού Κόλπου δείχνουν σοκαρισμένες μετά την επίθεση.
Η πτώση αυτή ήλθε να επιτείνει μία ήδη δύσκολη κατάσταση για τις Σαουδαραβικές μετοχές, που έχουν πληγεί από ακριβές αποτιμήσεις, αδύναμες τιμές πετρελαίου και ανησυχίες για τις οικονομικές προοπτικές.
Ο δείκτης στο Ριάντ έχει χάσει όλα τα κέρδη του φέτος και έχει υποχωρήσει κατά 18% από το υψηλό του 2019 στις 9.403 μονάδες που παρατηρήθηκε στις αρχές Μαΐου.
Τα προηγούμενα κέρδη του δείκτη πυροδοτήθηκαν από την είσοδο της Σαουδικής Αραβίας στους δείκτες αναδυόμενων αγορών MSCI και FTSE Russell.
Διεθνείς αναλυτές θεωρούν αξιοπρόσεκτη τη σπουδή με την οποία η Ουάσινγκτον καταδίκασε το Ιράν για τις επιθέσεις, κάτι που δεν έπραξε η ίδια η Σαουδική Αραβία.
Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι, οι επιθέσεις αυτές θα μπορούσαν να εκτοξεύσουν τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου ακόμη και στα 100 δολάρια το βαρέλι ενόψει μάλιστα της Αρχικής Δημόσιας Προσφοράς (IPO) της Aramco.
Οι επιθέσεις είναι απίθανο να αλλάξουν τα σχέδια για την πολυαναμενόμενη IPO της Aramco, αλλά μπορεί να επηρεάσουν την αποτίμηση, αναφέρει σε ανάλυσή της η Eurasia Group.
«Η τελευταία επίθεση στις εγκαταστάσεις της Aramco θα έχει μόνο περιορισμένο αντίκτυπο στο ενδιαφέρον για τις μετοχές της εταιερείας καθώς το πρώτο στάδιο της IPO θα είναι τοπικό.
Η διεθνής συνιστώσα της διάθεσης θα είναι πιο ευάλωτη στους γεωπολιτικούς κινδύνους», ανέφερε.
Η Aramco έχει προσλάβει εννέα τράπεζες ως κοινούς παγκόσμιους συντονιστές για να καθοδηγήσουν την IPO του πετρελαϊκού γίγαντα, που θα είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο.
Ο αντίκτυπος στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου θα μπορούσε να είναι σημαντικός δεδομένου ότι η εγκατάσταση Χουράις παράγει περίπου το 1% του παγκόσμιου πετρελαίου.
Εξάλλου και η Wall Street Journal σε ανάλυσή της εκτιμά, πως η τιμή του πετρελαίου θα φτάσει στα ύψη, μετά τις επιθέσεις αυτές, που ορισμένοι αναλυτές χαρακτηρίζουν ως την «11η Σεπτεμβρίου» της πετρελαϊκής βιομηχανίας.