Σε τρία άτομα απονεμήθηκε το βραβείο νόμπελ στη Χημεία για το 2025. Πρόκειται για τους Σουσούμου Κιταγκάουα, του πανεπιστημίου του Κιότο στην Ιαπωνία, Ρίτσαρντ Ρόμπσον, του πανεπιστημίου της Μελβούρνης, και Όμαρ Γιάγκι, του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Μπέρκλεϊ. Οι τρεις καθηγητές βραβεύτηκαν για την για την ανάπτυξη μεταλλικών-οργανικών πλεγμάτων (MOFs).
Οι νικητές του βραβείου Νόμπελ Χημείας 2025 έχουν δημιουργήσει μοριακές κατασκευές με μεγάλους χώρους εντός των οποίων μπορούν να ρέουν αέρια και άλλες χημικές ουσίες. Αυτές οι κατασκευές, μεταλλικά-οργανικά πλέγματα, μπορούν
να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή νερού από τον αέρα της ερήμου, τη δέσμευση
διοξειδίου του άνθρακα, την αποθήκευση τοξικών αερίων ή την κατάλυση χημικών
αντιδράσεων.
Οι Σουσούμου Κιταγκάουα, Ρίτσαρντ Ρόμπσον και Όμαρ Γιάγκι έχουν αναπτύξει μια νέα μορφή μοριακής αρχιτεκτονικής. Στις κατασκευές τους, τα μεταλλικά ιόντα λειτουργούν ως ακρογωνιαίοι λίθοι που συνδέονται με μακρά οργανικά (με βάση τον άνθρακα) μόρια. Μαζί, τα μεταλλικά ιόντα και τα μόρια οργανώνονται για να σχηματίσουν κρυστάλλους που περιέχουν μεγάλες κοιλότητες. Αυτά τα πορώδη υλικά ονομάζονται μεταλλικά-οργανικά πλέγματα (MOF). Με τη διαφοροποίηση των δομικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται στα MOF, οι χημικοί μπορούν να τα σχεδιάσουν έτσι ώστε να συλλαμβάνουν και να αποθηκεύουν συγκεκριμένες ουσίες. Τα MOF μπορούν επίσης να προκαλέσουν χημικές αντιδράσεις ή να αποτελούν αγωγούς για ηλεκτρικό ρεύμα.