Back to top

Υπήρχαν μεγάλα σπίτια κοντά στις πυραμίδες της Γκίζας, η οποία ήταν λιμάνι!

02/10/2018 - 14:35

Του Γιώργου Λεκάκη
Σήμερα βλέπουμε τις πυραμίδες της Γκίζας να δεσπόζουν επί της ερήμου, και δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε πως κάποτε, πριν 4.500 χρόνια, η περιοχή ήταν ένα πολύβοου λιμάνι, που επικοινωνούσε με τον αφέντη Νείλο

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν δύο αρχαίες οικίες 4.500 χρόνων, κοντά στις πυραμίδες της Γκίζας στην Αίγυπτο! Φιλοξενούσαν υπαλλήλους, υπεύθυνους για την επίβλεψη παραγωγής τροφίμων, και στρατιωτική δύναμη…

Οι κατοικίες βρέθηκαν σε μια περιοχή, που όταν εκτίσθησαν υπήρχε ένα αρχαίο… λιμάνι (γνωστό από το 2014)!

Αυτό το λιμάνι άνθισε σε μια εποχή που κατασκευάσθηκε η πυραμίδα του φαραώ Μυκερίνου (Μενκερίς ή Menkaure) στην Γκίζα. (Ο Μυκερίνος ήταν ένας φαραώ που βασίλεψε από το 2490 π.Χ. έως το 2472 π.Χ.). Ο Μυκερίνος έκτισε την τελευταία πυραμίδα στη Γκίζα, διαστάσεων 103,4 μ. στην βάση και ύψους 65,5 μ.

Θυμίζω ότι η πυραμίδα συλήθηκε από τους κλέπτες και άσχετους Άγγλους, το 1837: Έναν αξιωματικό του αγγλικού στρατού, τον Richard William Howard Vyse και έναν μηχανικό, τον John Shae Perring! Βρέθηκε σαρκοφάγος από βασάλτη (διαστάσεων 2,44 μ. μήκος, 0,91 μ. πλάτος και 0,89 μ. ύψος). Η σαρκοφάγος δεν είχε επιγραφές. Αλλά ήταν βασιλικά διακοσμημένη. Δίπλα στον ταφικό θάλαμο ευρέθησαν υπολείμματα ξύλινου φέρετρου με το όνομα του Μυκερίνου και μέρος σκελετού τυλιγμένου σε ύφασμα. Άρα η σαρκοφάγος δεν ήταν φέρετρο! Η σαρκοφάγος αφαιρέθηκε για να σταλεί – πού αλλού; - στο μεγάλο κλεπταποδοχείο, το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο! Αλλά το εμπορικό πλοίο «Beatrice», που την μετέφερε… βυθίσθηκε, φεύγοντας από το λιμάνι της Μάλτας (13.10.1838) Αλλά τα υπόλοιπα ευρήματα είχαν σταλεί με άλλο πλοίο. Τώρα «εκτίθενται» με τα υπολείμματα του φέρετρου στο μουσείο – ιστορία παράλληλη με τουΈλγιν!

Κοντά, λοιπόν, στην πόλη και το ποταμολιμάνι έχει βρεθεί και ένα μνημείο αφιερωμένο στην βασίλισσα Khentkawes, πιθανώς κόρη του Μυκερίνου. Και ένα κτίσμα, μέρος (ιδιωτικού; βασιλικού;) λιμανιού, στην πόλη της Khentkawes. Ενώ ένα άλλο, επίσης τεχνητό κτίσμα (σαν μεγάλη δεξαμενή), υπήρχε δίπλα στην πόλη Khentkawes, μόλις 1 χιλιόμετρο από το πλησιέστερο κανάλι του ποταμού του Νείλου!

Η μία οικία μπορεί να στέγαζε υπαλλήλους υπεύθυνους για την σφαγή των ζώων προς φαγητό, ενώ η άλλη, ιερείς, μέλη του ιδρύματος «wadaat», σύμφωνα με τους αρχαιολόγους. Οι σφραγίδες που βρέθηκαν κοντά στην «κατοικία των ιερέων» αναφέρουν το wadaat, ένα αρχαίο αιγυπτιακό ίδρυμα, του οποίου οι ιερείς ήταν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβερνήσεως, εδήλωσε ο κ. Mark Lehner, διευθυντή του Ancient Egypt Research Associates, που οδήγησε στις ανασκαφές των δύο οικιών. Αυτή η κατοικία συνδέεται με μια δομή που, ίσως, έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή βύνης. Ίσως, λοιπόν, ο ένοικός της επέβλεπε τις εργασίες ζυθοποιίας, είπε ο κ. Lehner.

Οι δύο κατοικίες ευρίσκονται κοντά σε μια σειρά δομών, που ονομάζονται γκαλερί / galleries (γαλαρίες), οι οποίες ενδέχεται να εστέγαζαν στρατιωτική δύναμη στην Γκίζα, δήλωσε ο κ. Lehner. Σε αυτές τις γαλαρίες διέμεναν περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι! Όλα τα τρόφιμα που παράγονταν κοντά στις δύο κατοικίες, πιθανότατα, προορίζονταν, κυρίως, για τους ανθρώπους που ζούσαν στις γαλαρίες, και σε ανθρώπους που εργάζονταν στην πυραμίδα του Menkaure, είπε ο κ.Lehner.

Μόνο η παραγωγή τροφίμων που ήταν απαραίτητα για να ταΐσουν όσους ζούσαν στις γαλαρίες θα ήταν μια τεράστια εργασία. Η ποσότητα του απαιτούμενου σίτου ήταν 877,54 κιλά ημερησίως, σύμφωνα με την κ. Claire Malleson, αρχαιοβοτανολόγο εκ των συνεργατών του προγράμματος Ancient Egypt Research Associates - βλ. βιβλίο «Exploring the Materiality of Food Stuffs» (εκδ. Routledge, 2017 ). Θα έπρεπε να ψήσουν το σιτάρι και να το κάνουν ψωμί. Όσοι ζούσαν στις γαλαρίες και εργάζονταν στην πυραμίδα του Menkaure θα απαιτούσαν επίσης και μια τεράστια ποσότητα κρέατος!

Οι δύο κατοικίες που βρέθηκαν, πιστεύει ο κ. Lehner ήταν «βασικά το εθνικό λιμάνι της εποχής», με αγαθά και υλικά που προέρχονταν από όλην την Αίγυπτο και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν στο παρελθόν και άλλες κατοικίες σ’ αυτό το λιμάνι - όπως λ.χ. ένα σπίτι με… 21 δωμάτια, που χρησιμοποιούσαν οι γραμματείς, που εργάζονταν στο λιμάνι. Οστά από νεαρά βοοειδή και δόντια από λεοπαρδάλεις, που βρέθηκαν σε αυτό, υποδεικνύουν ότι οι ένοικοί του έτρωγαν καλά και ντυμένοι σαν βασιλείς!

Ένα λιμάνι, πιθανότατα, λειτουργούσε και στην Γκίζα, όταν κατασκευάσθηκε η Μεγάλη Πυραμίδα του φαραώ Khufu (εβασίλευσε γύρω στο 2551-2528 π.Χ.). Ένα αρχαίο ημερολόγιο, γραμμένο από έναν επιθεωρητή, ονόματιMerer, ο οποίος έζησε κατά την διάρκεια του 27ου έτους της βασιλείας του Khufu, περιέχει αναφορές για ένα τέτοιο λιμάνι. (Αυτό το ημερολόγιο βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της αποκρυπτογράφησης).

Οι ανασκαφές θα συνεχιστούν σε αυτόν τον τομέα το 2019.