Back to top

Σφαγή των Καλαβρύτων: Μία από τις τραγικότερες θηριωδίες στον ελλαδικό χώρο

04/06/2018 - 01:21

Μια από τις τραγικότερες θηριωδίες στον ελλαδικό χώρο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έλαβε χώρα στις 13 Δεκεμβρίου 1943 και εκτελέστηκε από την 117η Μεραρχία Καταδρομών, με κωδικό όνομα «Unternehmen Kalavryta» («Επιχείρηση Καλάβρυτα»): 848 κάτοικοι των Καλαβρύτων και 200 άνθρωποι από τα γύρω χωριά εκτελέστηκαν ανηλεώς, την ίδια στιγμή που η γραφική πόλη πυρπολήθηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς, σφραγίζοντας έτσι μια από τις χειρότερες θηριωδίες των Ναζί εναντίον άοπλου πληθυσμού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η σφαγή των Καλαβρύτων παραμένει η βαρύτερη ίσως περίπτωση εγκλήματος πολέμου στην Ελλάδα. Η διαταγή της μαζικής δολοφονίας των κατοίκων της πόλης ήταν ενταγμένη στο ζοφερό σχέδιο της Βέρμαχτ που έκαιγε χωριά και δολοφονούσε εν ψυχρώ άμαχους πολίτες στην πελοποννησιακή προέλασή της. Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» ήταν αρχικά ένα πλάνο για την περικύκλωση των ανταρτών του ΕΛΑΣ, που είχαν αναπτύξει ισχυρή αντιστασιακή δράση στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων ήδη από τις αρχές του 1943, αν και σύντομα μετεξελίχθηκε σε άλλη μια πράξη εξιλασμού, μετά τον θάνατο γερμανών στρατιωτών σε μάχες με τους αντάρτες δηλαδή και ιδιαίτερα έπειτα από το περιστατικό της εκτέλεσης 87 ναζί αιχμαλώτων που είχαν στα χέρια τους οι αντάρτες από τη Μάχη της Κερπινής (17 Οκτωβρίου 1943).Η καλά οργανωμένη και υπολογισμένη αυτή εκκαθαριστική επιχείρηση περιλάμβανε βομβαρδισμούς, πυρπολήσεις και εκτελέσεις: πάνω από 1.000 σπίτια παραδόθηκαν στις φλόγες σε περισσότερα από 50 χωριά και 143 άντρες εκτελέστηκαν στον δρόμο για τα Καλάβρυτα. Τρεις ανεξάρτητες γερμανικές δυνάμεις ξεκίνησαν από Τρίπολη, Αίγιο και Πάτρα, αντίστοιχα, με τελική κατεύθυνση τα Καλάβρυτα, καίγοντας, λεηλατώντας και καταστρέφοντας ολοκληρωτικά τα γειτονικά χωριά που συναντούσαν στο διάβα τους (Ρογοί, Κερπινή, Ζαχλωρού, Σούβαρδο, Βραχνί, Κάλανο, Βλασία, Μάνεσι Σαραδί, Μάζι κ.ά.).

Τελικά, στις 9 Δεκεμβρίου 1943 οι Γερμανοί μπήκαν στα Καλάβρυτα και κάλεσαν πονηρά τους κατοίκους που είχαν εγκαταλείψει την πόλη να επιστρέψουν στις εστίες τους με τη διαβεβαίωση ότι δεν θα πειραχθεί κανείς. Στις 13 Δεκεμβρίου όμως, νωρίς το πρωί, κατέφτασε στην κωμόπολη έτερη δύναμη γερμανικού στρατού με επικεφαλής ανώτατους αξιωματικούς, οι οποίοι διέταξαν τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στο Δημοτικό Σχολείο έχοντας μαζί τους κουβέρτα και τρόφιμα μίας ημέρας.

Τα γυναικόπαιδα κλειδώθηκαν στο σχολείο και όλος ο ανδρικός πληθυσμός ηλικίας άνω των 14 χρονών οδηγήθηκε σε φάλαγγες σε κοντινό πλάτωμα (Ράχη του Καππή), από το οποίο δεν υπήρχε άλλη διέξοδος. Στιγμές αργότερα, ριπές πολυβόλων έριχναν στο έδαφος τα σώματα των άτυχων Καλαβρυτινών, με τις γερμανικές οδηγίες να είναι σαφείς για την εξαντλητική καταγραφή όλων των θυμάτων της εκτέλεσης. Συνολικά, 499 άτομα δολοφονήθηκαν εκείνη την ημέρα στα Καλάβρυτα (διασώθηκαν μόλις 12 άτομα που δεν πήραν χαμπάρι οι Γερμανοί ότι ήταν ζωντανοί), αν και ο συνολικός αριθμός των θυμάτων της επιχείρησης στα Καλάβρυτα και τα γειτονικά χωριά έφτασε τις 677 ψυχές…