Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή η Διδώ Σωτηρίου..

Ιστορία
23/09/2019 - 21:05

Η Διδώ Σωτηρίου γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας.

Το 1919 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στη Σμύρνη και μετά την καταστροφή του 1922 ήρθαν στην Ελλάδα. Αφού ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές της, σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και στο Παρίσι.

Το 1933 παντρεύτηκε τον φωτισμένο εκπαιδευτικό Πλάτωνα Σωτηρίου. Από το 1936 στράφηκε επαγγελματικά προς τη δημοσιογραφία. Συνεργάστηκε με τα έντυπα Νέος κόσμος της γυναίκας και Ριζοσπάστης αρχισυντάκτρια από το 1944, κατείχε υπεύθυνες θέσεις στο Ρίζο της Δευτέρας, τη Γυνακεία Δράση, την Κομμουνιστική Επιθεώρηση.

Όταν διαγράφηκε από το ΚΚΕ συνεργάστηκε με την εφημερίδα Αυγή, και την Επιθεώρηση τέχνης. Συμμετείχε στις γυναικείες οργανώσεις του ΚΚΕ, ταξίδεψε ως ανταποκρίτρια των εντύπων τους, και στην Κατοχή έλαβε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, μαζί με την αδελφή της και σύντροφο του Νίκου Μπελογιάννη Έλλη Παππά, την Μέλπω Αξιώτη, την Έλλη Αλεξίου, την Ηλέκτρα Αποστόλου και άλλες ελληνίδες.

Πήρε μέρος στο συνέδριο της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη το 1935, όπου γνωρίστηκε με τη σύντροφο του Λένιν Αλεξάνδρα Κολοντάι και στο ιδρυτικό συνέδριο της Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών το 1945 στο Παρίσι. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε δημοσιεύοντας κείμενά της στο περιοδικό της Αριστεράς Νέοι πρωτοπόροι, ενώ το πρώτο της μυθιστόρημα, Οι νεκροί περιμένουν, εκδόθηκε το 1959. Εμβληματική γυναικεία μορφή της σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας, η Διδώ Σωτηρίου αντλεί τα θέματά της από τη σύγχρονή της πραγματικότητα, τη μικρασιατική καταστροφή, τον Εμφύλιο, την μεταπολίτευση και στο επίκεντρο της αφήγησής της βρίσκεται η Ιστορία.

Παρότι εμπλέκεται συναισθηματικά στις περιπέτειες των ηρώων της, διατηρεί την απαραίτητη απόσταση, ώστε ο αναγνώστης να συνδέει το γενικό με το ειδικό και να οδηγείται, απολαμβάνοντας την ανάγνωση, σε ένα ανώτερο επίπεδο κατανόησης. Κείμενά της διδάσκονται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και το βιβλίο της Ματωμένα Χώματα έχει χαρακτηριστεί η ελληνική εκδοχή του τολστοικού Πόλεμος και ειρήνη (Δημ. Ραυτόπουλος). Έργα της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Επιτροπής για την ελληνοτουρκική φιλία.

 Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Βαρίκας Βάσος, «Το χρονικό μιας εποχής. Διδώ Σωτηρίου: Ματωμένα Χώματα», Συγγραφείς και κείμεναΑ΄ · (1961-1965), σ.90-92. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Το Βήμα, 1η/7/1962).
• Βουρνάς Τάσος, Κριτική για την Εντολή, Αυγή, 9/11/1976.
• Βρεττάκος Νικηφόρος, Κριτική για το Οι νεκροί περιμένουν, Ανεξάρτητος Τύπος, 6/5/1959.
• Ζήρας Αλεξ., «Σωτηρίου Διδώ», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9β. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Κάσσος Βαγγέλης, «Διδώ Σωτηρίου», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67Ζ΄, σ.210-224. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
• Κοτζιάς Αλέξανδρος, Κριτική για τα Ματωμένα χώματα, Μεσημβρινή, 3/8/1962 (τώρα και στο Μεταπολεμικοί πεζογράφοι, σ.151-153. Αθήνα, Κέδρος, 1982).
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Διδώ Σωτηρίου», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.226-227. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Μπαλάσκας Κώστας, Λογοτεχνία και παιδεία, σ.133-147. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1985.
• Πορφύρης Κ., Κριτική για το Οι νεκροί περιμένουν, Αυγή, 16/1/1959.
• Ραυτόπουλος Δημήτρης, Κριτική για τα ματωμένα χώματα, Επιθεώρηση Τέχνης, 8/1962 (τώρα και στο Οι ιδέες και τα έργα, σ.226-230. Αθήνα, Δίφρος, 1965). 
• Σταματίου Κώστας, Κριτική για το Κατεδαφιζόμεθα, Τα Νέα, 4/9/1982.
• Τσακίρη Σάσα, Διδώ Σωτηρίου· Από τον κήπο της Εδέμ στο καμίνι του αιώνα μας. Αθήνα, Κέδρος, 1998.
• Τσαούσης Κώστας, Κριτική για το Κατεδαφιζόμεθα, Το Έθνος, 5/5/1982.
Συνεντεύξεις
• «Διδώ Σωτηρίου: Ο συγγραφέας φιλοδοξεί – κατά βάθος – να διαπράξει μια μικρή απάτη», Διαβάζω58, 15/12/1982, σ.100-106.
• «Μια συζήτηση με τη Διδώ Σωτηρίου», Επιθεώρηση ΤέχνηςΙΣΤ΄, ετ.Η΄, 8/1962, αρ.92, σ.151-157.

Διδώ Σωτηρίου