Είναι γνωστό ότι το ρεύμα υποστήριξης προς την Ελλάδα, στις αρχές του 19ου αιώνα, είχε ξεκινήσει από την Ευρώπη. Οι Φιλέλληνες ήταν ιδιαίτερα συγκινημένοι από τον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία και μάλιστα αρκετοί καλλιτέχνες, εξέφραζαν αυτήν την υποστήριξη μέσα από τα έργα τους. Το ίδιο είχε κάνει και ο Γάλλος ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά, μέσα από τον πίνακα του για τη Σφαγή της Χίου.
Σφαγή της Χίου
Ένας πίνακας μεγάλων διαστάσεων, (4,19 μέτρα ύψος επί 3,54) ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου και αφηγείται με τον δικό του τρόπο τη σφαγή και τα πάθη ενός υπόδουλου έθνους. Ο Ευγένιος Ντελακρουά θα παρουσιάσει το 1824 τη Σφαγή της Χίου, αφού πρώτα είχα εμπνευστεί από τη σφαγή χιλιάδων Ελλήνων της Χίου από τους Οθωμανούς, η οποία είχε πραγματοποιηθεί δύο χρόνια νωρίτερα ως αντίποινα για τον ξεσηκωμό τους. Ο συγκεκριμένος πίνακας, αγοράστηκε από την Γαλλική κυβέρνηση για 6.000 νομίσματα και παρακάτω παρουσιάζουμε την ιστορία του.
Η γνωριμία με τον Ολιβιέ Βουτιέ
Βρισκόμαστε στις 12 Ιανουαρίου του 1824. Ο γνωστός ζωγράφος γνωρίζει τον συνταγματάρχη Ολιβιέ Βουτιέ, έναν υποστηρικτή του Ελληνικού ζητήματος. Ο Βουτιέ θα διηγηθεί στον Ντελακρουά με λεπτομέρειες, ιστορίες από τον πόλεμο στην Ελλάδα. Εντυπωσιασμένος απ’ όσα άκουσε, ο Ντελακρουά ξεκίνάει να δουλεύει τον πίνακά του την ίδια ακριβώς ημέρα ξεκινώντας παράλληλα μια σειρά από μελέτες εκ του φυσικού. Οι συνεχείς επισκέψεις στο Μουσείο του Λούβρου, τον βοήθησαν να κατανοήσει, να αναλύσει και να εμπνευστεί από τον Ρούμπενς, τον Βελάσκεθ, τον Μιχαήλ Άγγελο και τον Αντρέα ντελ Σάρτο, ενισχύοντας όλο και περισσότερο τη φαντασία του καλλιτέχνη. Η Σφαγή της Χίου, δουλεύτηκε σύμφωνα με τις προδιαγραφές ενός ιστορικού πίνακα, μεγάλου μεγέθους. Μάλιστα, οι κριτικοί τέχνης εντόπισαν επίσης μια αναφορά στην «Επίσκεψη του Ναπολέοντος» στο Σανατόριο του Τζάφα του Γκρο, ως προς την ανακατασκευή των κοστουμιών και την πλαστική απόδοση των γυμνών σωμάτων. Ο Ντελακρουά, συνεπαρμένος από «μια δημιουργική μέθη», χρειάστηκε έξι μήνες για να ολοκληρώσει το έργο του, φροντίζοντας παράλληλα με τεράστια προσοχή, την απεικόνιση της κάθε μορφής, πολλές φορές ξανασχεδιάζοντάς την από την αρχή. Μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές, είναι εκείνη της μητέρας με το μωρό που προσπαθεί να αρπάξει το στήθος της, σκηνή παρμένη από μια μαρτυρία του βιβλίου του Βουτιέ.
Ο καλλιτέχνης Ευγένιος Ντελακρουά στην αυτοπροσωπογραφία του «με το πράσινο σακάκι». Εκτός από τη Σφαγή της Χίου, έχει φιλοτεχνήσει και την «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου»
Λεπτομέρεια από τη «Σφαγή», όπου η έντρομη μορφή της ηλικιωμένης γυναίκας κυριαρχεί σε όλον τον πίνακα
Ένα από τα προσχέδια του πίνακα που έχουν διασωθεί
Μία από τις πιο συγκινητικές σκηνές, εκείνη της μητέρας με το μωρό που προσπαθεί να αρπάξει το στήθος της, σκηνή παρμένη από μια μαρτυρία του βιβλίου του Βουτιέ
«Η καταστροφή της Χίου», ο πίνακας σε μορφή χαρακτικού από το βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού του 1975
«Αι Σφαγαί της Χίου» , από τα αρχεία της Βιβλιοθήκης ΚΟΡΑΗ και συγκεκριμένα από τα έργα που φιλοτέχνησε ο Κωνσταντίνος Κανελλάκης ;
Γιώργος Ξανθάκης