Η πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου έφτασε μέχρι την Ασία, αλλά ίσως να μην ξέρουμε ακριβώς μέχρι που. Κι αυτό γιατί το πριν από περίπου 25 χρόνια, μια μυστηριώδης πόλη ήρθε στο φως στην περιοχή Νίγια της Κίνας, η οποία παραπέμπει στην παρουσία Ελλήνων στην περιοχή, πολλούς αιώνες νωρίτερα.
Η περιοχή ήταν γεμάτη από κατασκευές αρχαιοελληνικής προέλευσης και χρειάστηκαν δέκα χρόνια περιπλάνησης στην έρημο Τακλαμάν για να ανακαλυφθεί, ύστερα από ανασκαφές. Η συγκεκριμένη πόλη μπορεί και να εξηγεί την παρουσία του ανοιχτόχρωμου πληθυσμού με τα γαλάζια ή πράσινα μάτια που ζει στην κεντρική Ασία. Μερικοί συνέκριναν την σημασία ανακάλυψής της με την ανακάλυψη της Πομπηίας στην Ιταλία.
Οι Ιάπωνες και οι Κινέζοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα ερείπια σπιτιών που είχαν αρχαιελληνικό στυλ, ενώ οι κάτοικοι της Νίγια εξαφανίστηκαν από την περιοχή μυστηριωδώς πριν από περίπου 1.500 χρόνια. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν 8 μούμιες, ενώ δίπλα τους βρέθηκαν καθρέφτες, μαχαίρια και χτένες με ξανθά μαλλιά. Το σχήμα των προσώπων παρέπεμπε σε ανθρώπους με καταγωγή από την Ινδο-ευρωπαϊκή φυλή.
Τα γραπτά που βρέθηκαν επίσης ήταν στην αρχαία ινδική διάλεκτο Kharoshthi, τα οποία προέρχονταν από την Αυτοκρατορία του Kushan, το σημερινό Πακιστάν και Αφγανιστάν, η οποία βρισκόταν υπό ελληνική κατοχή μέχρι και το 500 μ.Χ.
Με αυτά τα στοιχεία είναι δύσκολο να καταλάβουμε αν ο Μέγας Αλέξανδρος έφτασε ο ίδιος μέχρι την Κίνα ή αν ο πολιτισμός των Ελλήνων μεταφέρθηκε μέχρι εκεί αργότερα. Νωρίτερα από την ανακάλυψή της Νίγια, Γερμανοί αρχαιολόγοι φέρονται να είχαν αποδείξει την ύπαρξη τουλάχιστον 12 ελληνικών πόλεων στο κινεζικό έδαφος.
Λέγεται πως η κομμουνιστική κυβέρνηση της Κίνας σταμάτησε τις αποστολές ανακάλυψής τους και διέταξε την κάλυψη των αρχαιολογικών χώρων με λόφους από χώμα και δέντρα, αν και αυτό δεν επιβεβαιώνεται από αξιόπιστες πηγές.
Το 2016 επίσης, ένα δημοσίευμα από την Independent, ανέφερε πως ο διάσημος «Στρατός της Τερακότα», είναι εμπνευσμένος από την παρουσία των Ελλήνων στην περιοχή και την επιρροή που άσκησαν με την τέχνη τους. Η ερώτηση είναι μια: Μέχρι που μπορεί να έφτασαν οι Αρχαίοι Έλληνες και δεν το ξέρουμε ακόμα;
