Ήταν 18 Ιουνίου του 1961 όταν Ιταλοί αρχαιολόγοι ανακάλυπταν κατά τη διάρκεια ανασκαφής στην Καισάρεια, την πρώτη γραπτή μαρτυρία για το όνομα του Πόντιου Πιλάτου, του Ρωμαίου διοικητή της Ιουδαίας, που διέταξε τη Σταύρωση του Ιησού.
του
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τότε μια λίθινη πλάκα, με διαστάσεις 20 επί 15 ιντσών, που έφερε την επιγραφή «Πόντιος Πιλάτος».
Εως τότε, το όνομα του Ποντίου Πιλάτου ήταν γνωστό μόνο μέσα από τα Ευαγγέλια και από το έργο του Ιουδαίου ιστορικού Ιώσηπου Φλάβιου, ο οποίος κατέγραψε τα γεγονότα στην ελληνική γλώσσα κατά τον πρώτο μετά Χριστόν αιώνα.
Μάλιστα, πολλοί ιστορικοί, πολέμιοι του Χριστιανισμού, είχαν αμφισβητήσει τη γνησιότητα της άνωθεν μαρτυρίας, υποστηρίζοντας πως ο Πόντιος Πιλάτος ήταν ένα φανταστικό πρόσωπο, που χρησιμοποιήθηκε για να στηρίξει τον «μύθο» περί Σταύρωσης και Ανάστασης του Ιησού.
Η επιγραφή της λίθινης πλάκας περιείχε τρεις γραμμές. Η πρώτη, ανέφερε τη λέξη «Τιμπέριους», προφανώς το όνομα του Ρωμαίου αυτοκράτορα Τιβέριου, που ηγεμόνευε της Ρώμης κατά την εποχή του Ιησού.
Η δεύτερη σειρά περιείχε τις λέξεις «Πόντιους Πιλάτους», ενώ η Τρίτη σειρά δεν κατέστη δυνατόν να αναγνωσθεί.
Αντίγραφο της λίθινης πλάκας εκτίθεται στον αρχαιολογικό χώρο της Καισάρειας