Ο Παπαδιαμάντης δυσκολευόμενος να πληρώσει το νοίκι του σπιτιού του και με κακή κατάσταση υγείας κατέφυγε στις αρχές της δεκαετίας του 1880 στον ναό των Αγίων Αναργύρων στου Ψυρρή, όπου δούλευε ως νεωκόρος ο καλόγερος Νήφων, ο οποίος καταγόταν από τη Σκιάθο και ήταν παιδικός του φίλος. Ο Νήφων τού προσέφερε φιλοξενία στο ίδιο καμαράκι που κοιμόταν και ο ίδιος στον περίβολο της εκκλησίας.
Οι Άγιοι Ανάργυροι στου Ψυρρή.
Ο Παπαδιαμάντης έμεινε αρκετά χρόνια σ’ εκείνο το σκοτεινό δωμάτιο, που έμοιαζε με λαγούμι. Παρόλο που αυτός και ο Νήφων ήταν εξαιρετικά ολιγαρκείς, πρέπει να υπέφεραν από την υγρασία και το στρίμωγμα.
Είχε ταλαιπωρηθεί πολύ στα παλιά και φτωχικά σπίτια που έμενε ο Παπαδιαμάντης στο κέντρο της Αθήνας. Ήταν τόσο κακές οι συνθήκες διαμονής του, που μια νύχτα λίγο έλειψε να σκοτωθεί όταν κατέρρευσε από τη δυνατή βροχή η στέγη ενός παλιόσπιτου που νοίκιαζε στην οδό Αριστοφάνους 18.
Ο στενός περίβολος της εκκλησίας στον οποίο βρίσκεται το καμαράκι του Παπαδιαμάντη.
Ούτε χαρτί δεν είχε να γράψει τα διηγήματά του και ευτυχώς που του έδινε χαρτοσακούλες ένας Τριπολιτσιώτης ταβερνομπακάλης, που τον έλεγαν Καχριμάνη και είχε το μαγαζί του στου Ψυρρή, λίγα μέτρα παρακάτω από τους Αγίους Αναργύρους.
Έκοβε ο Παπαδιαμάντης τις σακούλες σε ορθογώνιο σχήμα και έβγαζε από αυτές φύλλα χαρτιού, επάνω στα οποία έγραφε τα διηγήματά του.
Επί 27 ολόκληρα χρόνια έτρωγε σχεδόν κάθε μέρα στην ταβέρνα του Καχριμάνη, του οποίου συχνά έπλεκε το εγκώμιο, σαν να επρόκειτο για κάποια εξέχουσα προσωπικότητα.
Τον θεωρούσε άνθρωπο του Θεού επειδή του έδινε χαρτί για να γράφει. Χωρίς εκείνον τον ταβερνιάρη ίσως κάποια έργα του Παπαδιαμάντη δεν θα έβλεπαν το φως.
Σ’ αυτό το ψαλτήρι έψελνε ο Παπαδιαμάντης, τίποτα σχεδόν δεν έχει αλλάξει.
Τα παραπάνω και πολλά ακόμα περιστατικά από τη ζωή του Παπαδιαμάντη μάς τα διηγιόταν το 2004 ο ιερέας των Αγίων Αναργύρων Παναγιώτης Μπεκιάρης. Πηγαίναμε κάπου κάπου στον ναό για να βάλουμε ένα κερί και να ακούσουμε ιστορίες για τον ταπεινό συγγραφέα και την παλιά Αθήνα.
Ένα κυριακάτικο πρωινό του 2012 δεν τον βρήκαμε εκεί, επειδή όπως μας είπαν έχει αρρωστήσει βαριά. Το 2018, μάθαμε ότι αυτός ο φωτεινός και φιλοσοφημένος ιερέας έφυγε από τη ζωή.
Τίποτα σχεδόν δεν έχει αλλάξει στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, από τότε που έζησε εκεί ο Παπαδιαμάντης. Ακόμα και το ψαλτήρι στο οποίο έψελνε με την πάντα σιγανή και κατανυχτική φωνή του είναι το ίδιο.
Ο αείμνηστος ιερέας των Αγίων Αναργύρων Παναγιώτης Μπεκιάρης, που φρόντιζε το καμαράκι και διηγιόταν με μοναδικό τρόπο περιστατικά της ζωής του Παπαδιαμάντη.
Η ταβέρνα του Καχριμάνη διατηρήθηκε για πολλά χρόνια και έκλεισε λίγο πριν τον πόλεμο του 1940. Ένας ρομαντικός άνθρωπος την άνοιξε πάλι το 2004 με το ίδιο όνομα «Στου Καχριμάνη» και τη διακόσμησε με πορτρέτα του Παπαδιαμάντη και αντικείμενα που τον θύμιζαν. Μετά από λίγα χρόνια, όμως, έκλεισε κι αυτή η ταβέρνα.
Τα ίχνη του Παπαδιαμάντη χάνονται με το πέρασμα του χρόνου, όχι όμως το έργο και το παράδειγμά του. Ήταν ένας σεμνός και πάμπτωχος γίγαντας της σκέψης, που δόξασε την πατρίδα του χωρίς να ζητήσει και να λάβει απ’ αυτή απολύτως τίποτα.
Ζωγραφικό έργο στο καμαράκι του Παπαδιαμάντη στους Αγίους Αναργύρους.
Πινακίδα της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών στον περίβολο των Αγίων Αναργύρων.
Σ’ αυτή τη γωνία των οδών Αγίων Αναργύρων και Σαρρή βρισκόταν το ταβερνομπακάλικο του Καχριμάνη που σύχναζε ο Παπαδιαμάντης.