Back to top

Φιλοποίμην Φίνος: Η ζωή και το έργο του ανθρώπου που ταυτίστηκε με τον ελληνικό κινηματογράφο

04/05/2018 - 19:09

Ο Φιλοποίμην Φίνος υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης πολιτιστικής ιστορίας της χώρας. Είναι ο άνθρωπος που έδωσε πνοή σε αυτό που αποκαλούμε ελληνικό κινηματογράφο, θέτοντας τα θεμέλια της εθνικής εμπορικής κινηματογραφίας. Μέσα στα στούντιο της Finos Film γυρίστηκαν οι διασημότερες και πιο αγαπητές από τον κόσμο ελληνικές ταινίες και ταλαντούχοι ηθοποιοί εξελίχθηκαν σε μεγάλους αστέρες.

Ο Φίνος άφησε παρακαταθήκη περισσότερες από 180 ταινίες. "Χαμένοι Άγγελοι" (1948), "Ο Μεθύστακας" (1950), "Το Σωφεράκι" (1953), "Το Αμαξάκι" (1957), "Η Θεία Από Το Σικάγο" (1957), "Αστέρω" (1957), "Η Κυρά Μας η Μαμή" (1958), "Ο Ηλίας του 16ου" (1959), "Το Ξύλο Βγήκε Από Τον Παράδεισο" (1959), "Η Αλίκη Στο Ναυτικό" (1961), "Ο Κατήφορος" (1961), "Μερικοί Το Προτιμούν Κρύο" (1963), "Κάτι Να Καίει" (1964), "Κορίτσια Για Φίλημα" (1965), "Η Χαρτοπαίχτρα" (1965), "Τζένη Τζένη" (1966), "Ραντεβού Στον Αέρα" (1966), "Η Αρχόντισσα Και Ο Αλήτης" (1968), "Η Δασκάλα Με Τα Χρυσά Μαλλιά" (1969), "Υπολοχαγός Νατάσσα" (1970), "Ορατότης Μηδέν" (1970), "Μια Ελληνίδα στο Χαρέμι" (1971), "Η Μαρία της Σιωπής" (1973), "Ο Θανάσης Στη Χώρα Της Σφαλιάρας" (1976), είναι μερικές από τις ταινίες της Finos Film που γνώρισαν μεγάλη επιτυχία και άφησαν εποχή.

Ο Φιλοποίμην Φίνος γεννήθηκε το 1908 στην Τιθορέα Λοκρίδος και σε νηπιακή ηλικία εγκαταστάθηκε στην Αθήνα με την οικογένειά του. Ο πατέρας του, γιατρός και λάτρης του σινεμά, είχε κινηματογραφικές αίθουσες στην Αθήνα και την επαρχία, με πιο γνωστό το θερινό σινεμά "Αλκαζάρ". Ο Φίνος από παιδί αγαπούσε την υποκριτική τέχνη και είχε οργανώσει με συνομήλικους του έναν ερασιτεχνικό και ψυχαγωγικό σύλλογο, τη "Νεολαία", με τον οποίο έδωσαν θεατρικές παραστάσεις στο θέατρο Κοτοπούλη. Σπούδασε νομική στην Αθήνα και ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στις Πολιτικές Επιστήμες στην Γερμανία.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, εργαζόταν ως μηχανικός προβολής στο "Αλκαζάρ". Το σινεμά αυτό αποτέλεσε σημείο αναφοράς στην πορεία του, καθώς εκεί δέχτηκε τα πρώτα ερεθίσματα της έβδομης τέχνης και σφυρηλατήθηκε η σχέση του με τον κινηματογράφο. Η μεγάλη του επιθυμία να μάθει και να κάνει κτήμα του οτιδήποτε σχετιζόταν με το τεχνικό μέρος του κινηματογράφου, τον οδήγησε στη μελέτη της φυσικής, της οπτικής και της μηχανικής. Εφάρμοζε τις γνώσεις του διαλύοντας και συναρμολογώντας ξανά κάθε μηχάνημα που έπεφτε στα χέρια του. Έτσι του βγήκε και το προσωνύμιο "Κατσαβιδάκιας", καθώς πάντοτε είχε πάνω του ένα κατσαβίδι προκειμένου να επιδιορθώσει κάποια μηχανή.

Το 1930, πριν ακόμα ολοκληρώσει τις σπουδές του, κατάφερε να δημιουργήσει και να εγκαταστήσει μηχάνημα ήχου στο "Αλκαζάρ". Η επόμενη πρόκληση για εκείνον ήταν να κατασκευάσει ηχοληπτικό μηχάνημα, που θα έδινε τη δυνατότητα να δημιουργηθούν πρωτογενώς ομιλούσες ταινίες χωρίς ντουμπλαρισμένο ήχο. Κάτι που κατάφερε το 1935 με την αρωγή του φίλου του και ηλεκτρονικού, Ιωάννη Σαλίβερου.

Το 1938, ο Φίνος ίδρυσε τα "Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο" στο Καλαμάκι, μαζί με τους Σκούρα, Προβελέγγιο, Χλοΐδη και τους αδελφούς Δριμαρόπουλους. Τον Απρίλιο του 1940 βγήκε στους κινηματογράφους η ταινία "Το Τραγούδι Του Χωρισμού". Το σενάριο ήταν του Δημήτρη Μπόγρη, ενώ ο Φίνος, εκτός από υπεύθυνος για τα τεχνικά ζητήματα, ήταν και ο σκηνοθέτης της ταινίας.

Το φθινόπωρο του 1940, παίρνει την απόφαση να νοικιάσει ένα παλιό τριώροφο κτίριο στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Στουρνάρα. Στον τρίτο όροφο στήνει το σπιτικό του με την αγαπημένη του Τζέλλα και το υπόλοιπο κτίριο μετατρέπεται σε κινηματογραφικό στούντιο. Ωστόσο, πριν προλάβει να πραγματοποιήσει τα σχέδια του, όλα ανατρέπονται όταν την 28η Οκτωβρίου οι Ιταλοί κηρύσσουν τον πόλεμο. Ο Φίνος παρουσιάζεται στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού και μαζί με άλλους συγκροτούν συνεργείο λήψεων επικαίρων στο Αλβανικό Μέτωπο. Οι ταινίες που γυρίζουν για τα "Επίκαιρα", απαθανατίζοντας τα κατορθώματα των Ελλήνων στρατιωτών συναρπάζουν και εμψυχώνουν τον κόσμο. Στις 27 Απριλίου του 1941, οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την Αθήνα και σταματούν αμέσως όλους τους οπερατέρ των "Επικαίρων", επέταξαν τα κινηματογραφικά μηχανήματα του Φίνου και έψαχναν να βρουν όλα τα νεγκατίφ των σκηνών του Αλβανικού μετώπου για να τα καταστρέψουν. Από τη μανία των Γερμανών δεν γλίτωσαν ούτε τα στούντιο στο Καλαμάκι, τα οποία καταστράφηκαν ολοσχερώς.

Μέσα στην Κατοχή και παρά τις αντίξοες συνθήκες, ιδρύει τη Finos Film με πρώτη ταινία τη "Φωνή της Καρδιάς" και πρωταγωνιστή τον κορυφαίο ηθοποιό του θεάτρου Αιμίλιο Βεάκη. Η πρεμιέρα της ταινίας, που έκανε εισπρακτικό πάταγο κόβοντας συνολικά 102.237 εισιτήρια, γίνεται στις 29 Μαρτίου τους 1943. Η τεράστια επιτυχία της, ώθησε τον Φίνο να ξεκινήσει τη συναρπαστική του πορεία, με το σήμα της "FF" να περνά στη συνείδηση των Ελλήνων ως το σύμβολο της "χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου".

Στις αρχές του 1944, οι Γερμανοί συνέλαβαν τον Φίνο και τον πατέρα του. Το στρατοδικείο τους καταδίκασε σε θάνατο. Ο Φίνος αποφυλακίζεται από τις φυλακές Αβέρωφ με τον όρο "εθελούσιας δωρεάς των περιουσιακών του στοιχείων στις δυνάμεις της κατοχής" και ο πατέρας του λίγο αργότερα εκτελείται. Από τη μέρα εκείνη και μετά, η ζωή του Φίνου ήταν συνυφασμένη με την εταιρεία του και ο ίδιος απόλυτα αφοσιωμένος στην έβδομη τέχνη.

Στις 15 Απριλίου 1970 πραγματοποιούνται τα εγκαίνια των υπερσύγχρονων στούντιο της Finos Film στα Σπάτα. Η πρώτη ταινία που γυρίζεται εκεί είναι το "Ένα Αστείο Κορίτσι" σε σενάριο Λάκη Μιχαηλίδη και σκηνοθεσία Τάκη Βουγιουκλάκη.

Από το 1943 μέχρι και το 1977 όπου έγινε η επίσημη πρεμιέρα της τελευταίας ταινίας της Finos Film, "Ο Κυρ-Γιώργης Εκπαιδεύεται", ο Φιλοποίμην Φίνος απογείωσε τον ελληνικό κινηματογράφο.