Αρχαιότερο κατά εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια απ’ ό,τι πιστευόταν μέχρι πρότινος φαίνεται να είναι το πιο παλιό, καταγεγραμμένο ανθρωπόμορφο αποτύπωμα.
Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Scientific Reports, τα 50 απολιθωμένα ίχνη που βρέθηκαν στην Κρήτη το 2002 και οι Ακαδημαϊκοί εκτιμούσαν πως ήταν ηλικίας 5,7 εκατομμυρίων χρόνων, φαίνεται πως είναι 6,05 ετών, δηλαδή κατά 300.000 χρόνια αρχαιότερα.
Οι πατημασιές αυτές, που θεωρείται πως είναι ανθρωπογενείς, ίσως θέσουν εν αμφιβόλω την επικρατούσα άποψη για την ανθρώπινη εξέλιξη και ανατρέψουν την πεποίθηση των επιστημόνων πως ο σύγχρονος άνθρωπος κατάγεται από την Αφρική.
Όπως λένε οι ερευνητές, είναι πιθανό το δίποδο πλάσμα που άφησε πίσω του αυτά τα ίχνη να ήταν μέλος του Graecopithecus freybergi (γραικοπίθηκος του Φράιμπεργκ), πρόγονος του πρώιμου ανθρώπου που είχε ανακαλυφθεί το 1944 και του δόθηκε το παρωνύμιο «Ελ Γκρέκο».
«Τα ίχνη είναι σχεδόν 2,5 εκατομμύρια χρόνια αρχαιότερα από εκείνα που αποδίδονται στον Αυστραλοπίθηκο του Αφάρ (Lucy) στην Τανζανία» σημειώνει ο Ούβε Κίρσερ, ένας από τους συγγραφείς της έρευνας και ειδικός παλαιογεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Τίμπινγκεν, σε ανακοίνωσή του.
Οι ερευνητές, με τη χρήση εξελιγμένων τεχνικών χρονολόγησης, κατέληξαν πως τα ίχνη ήταν ηλικίας 6,05 εκατομμυρίων χρόνων, ελέγχοντας τα τρηματοφόρα -θαλάσσια μικροαπολιθωμάτα- που εντοπίστηκαν στα ιζηματογενή πετρώματα.
Αν τα συμπεράσματά τους αποδειχτούν έγκυρα, η ανακάλυψη θα περιπλέξει την κυρίαρχη αντίληψη πως οι άνθρωποι προέρχονται από την Αφρική.
Σημειώνεται πως τα ίχνη αυτά ανακάλυψε, το 2002, στο χωριό Τράχηλος, κατά τη διάρκεια διακοπών του στην Κρήτη, ο παλαιοντολόγος Gerard Gierliński. Κάποιοι επιστήμονες εκφράζουν τον σκεπτικισμό τους για τα ίχνη αυτά, ισχυριζόμενοι πως το είδος του Γραικοπίθηκου Φράιμπεργκ δεν υπήρξε καν.
Όπως εικάζει ο Ίσραελ Χέρσκοβιτς, βιολογικός ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ που δεν συμμετείχε στην έρευνα, οι πατημασιές δημιουργήθηκαν από έναν όψιμο Ευρωπαϊκό πίθηκο.
«Ό,τι έχουμε από την Ευρώπη είναι μια ομάδα προανθρώπινων πιθήκων. Είναι ενδιαφέροντες και μαρτυρούν πολύ ευνοϊκότερες κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της όψιμης Μειόκαινου Περιόδου, αλλά δεν νομίζω πως συνδέονταν άμεσα ή έμμεσα με την ανθρώπινη εξέλιξη» αναφέρει ο ίδιος.
«Κάποια από τα αποτυπώματα μοιάζουν σαν από δίποδο ζώο, αλλά πολλά άλλα είναι πολύ αμφίσημα και ποικίλλουν σε μέγεθος. Ορισμένα δε, δεν μοιάζουν καν με πατημασιές. Οπότε, το ζήτημα εδώ είναι να εκφράσεις έναν βασικό ισχυρισμό στη βάση πληροφοριών που είναι σχετικά ανοιχτές σε ερμηνείες» λέει από την πλευρά του ο Ζουλιέν Λουίς, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γκρίφιθ.
Ωστόσο, η νέα αυτή μελέτη αναγνωρίζει τις αποκλίσεις απόψεων. Όπως γράφουν οι ερευνητές στην ανακοίνωσή τους: «Η ερμηνεία μας υπήρξε αμφιλεγόμενη και παράλληλα έχουν γίνει αρκετές αντι-ερμηνείες».