Υποδεικνύοντας την ειλικρίνεια και την ισορροπία ως τις προϋποθέσεις που ευνοούν τον διάλογο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, «που είναι και το αντικείμενο αυτών των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας», ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς την Τουρκία μέσω των δηλώσεών του μετά τη συνάντησή του με την υπουργό Άμυνας της Γαλλίας, Φλοράνς Παρλύ, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ο πρωθυπουργός συνάντησε την Γαλλίδα Υπουργό με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας για την απόκτηση των 18 Rafale, που θα αποτελέσουν τη νέα Μοίρα της Πολεμικής Αεροπορίας της Ελλάδας.
Αναφερόμενος στη σημερινή επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία, μάλιστα, πρόσθεσε ότι «η θωράκιση της Ελλάδας ποτέ δεν αποτέλεσε κίνδυνο για κάποια άλλη χώρα. Αντιθέτως, ήταν πάντα ένας παράγοντας ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή».
Ο κ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στην προμήθεια των γαλλικών αεροσκαφών Rafale επισήμανε με νόημα, ότι αυτή η αγορά «αντανακλά το δόγμα της εθνικής μας στρατηγικής σύμφωνα με τo οποίo η άμυνα μας είναι ένας «δίδυμος» πυλώνας της εξωτερικής μας πολιτικής».
«Αποτελεί ένδειξη της ανάγκης άμεσης και πιο στενής στρατιωτικής συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο στη Μεσόγειο. Στη «mare nostrum» , όπως την αποκαλεί εύστοχα ο Πρόεδρος Μακρόν, εφόσον εκεί συναντώνται τα ζωτικά συμφέροντα όλων των χωρών της Ε.Ε.» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η αγορά των αεροσκαφών εντάσσεται σε ένα πρόγραμμα ανανέωσης εξοπλισμού και στους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, και πρόσθεσε ότι είναι η τρίτη φορά που η Πολεμική Αεροπορία της χώρας μας εμπιστεύεται την γαλλική βιομηχανία καθώς προηγήθηκε και το Mirage F1 εδώ και περίπου μισό αιώνα και το Mirage 2000 εδώ και περίπου 30 χρόνια και η εκδοχή 2000-5, εδώ και 15 χρόνια.
«Οι προκάτοχοι των Rafale έχουν ήδη αποδείξει την αξία τους στους ουρανούς του Αιγαίου. Και οι πιλότοι είναι εξοικειωμένοι με τα χαρακτηριστικά των πτήσεων, ένας παράγοντας ο οποίος αναμφίβολα έπαιξε ρόλο στην επιλογή μας. Αλλά προφανώς ρόλο έπαιξε και η σημασία της άμεσης διαθεσιμότητας των αεροσκαφών. Επομένως, σήμερα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη μακρά ιστορία της στρατιωτικής και στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών μας. Αλλά και νέες ευκαιρίες για την ελληνική αμυντική βιομηχανία» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Ποιοι συμμετείχαν
Στη συνάντηση -σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές- συζητήθηκε η περαιτέρω διεύρυνση των εξαιρετικών διμερών σχέσεων, η συνεργασία στον αμυντικό τομέα και η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Από ελληνικής πλευράς, στη συνάντηση συμμετείχαν ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η επικεφαλής του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Ελένη Σουρανή, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Θάνος Ντόκος και ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού Δημήτρης Τσιόδρας.
Οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας – Τουρκίας ολοκληρώθηκαν στις 13.30 ώρα Ελλάδος στο γραφείο της Προεδρίας στο Ντολμά Μπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη.
Οι άτυπες συνομιλίες των δύο πλευρών, μεταξύ του πρέσβη Παύλου Αποστολίδη με τον επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας Σεντάτ Ονάλ, διήρκεσαν περί τις 3 ώρες.
Στη συνάντηση συμμετείχε και ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος και στενός συνεργάτης του προέδρου της Τουρκίας, γεγονός που σηματοδοτούσε την έμμεση παρουσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο τραπέζι των συνομιλιών.
Όπως ήταν γνωστό, η ελληνική πλευρά προσήλθε στις συνομιλίες, μετά από σχεδόν πέντε χρόνια, με αντικείμενο συζήτησης μόνο την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών (ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα, χωρικά ύδατα).
Το επίσημο τουρκικό πρακτορείο Anadolu δημοσιεύει την ανάλυση του πανεπιστημιακού Haci Mehmet Boyraz, στην οποία καταγράφονται όλες οι τουρκικές απαιτήσεις της Άγκυρας.
Στο κείμενο υποστηρίζει ότι είναι η στιγμή να δείξει η Ελλάδα κατά πόσον είναι διατεθειμένη με ειλικρίνεια να βρει βιώσιμες λύσεις στα προβλήματά της με την Τουρκία, όπως και στο κυπριακό.
Μάλιστα, ο Boyraz εκφράζει την εκτίμηση ότι όσο συχνά κι έχουν επαφές οι δύο πλευρές, δεν πρόκειται να υπάρξουν «ρεαλιστικές λύσεις», αν η Ελλάδα δεν αλλάξει την «άδικη συμπεριφορά της» , που βασίζεται – όπως αναφέρει – αποκλειστικά «στα δικά της συμφέροντα».
Μάλιστα, η ανάλυση κάνει λόγο για στόχο της Ελλάδας να επεκτείνει μονομερώς τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια – επαναφέροντας το casus belli. Σημειώνει δε, χαρακτηριστικά, ότι η Ελλάδα θέλει 12 μίλια «ακόμα και για τις βραχονησίδες της».
Στην ανάλυση του Anadolu καταγράφονται για άλλη μία φορά οι τουρκικές απαιτήσεις – που η Άγκυρα εντάσσει στα διμερή προβλήματα με την Ελλάδα: συγκεκριμένα, γίνονται αναφορές σε «παραβίαση συνθηκών» από την ελληνική πλευρά με την τοποθέτηση στρατιωτικής δύναμης στην Μεγίστη και την πραγματοποίηση στρατιωτικών ασκήσεων στη Χίο και στη Λήμνο – και μάλιστα, η επιθετική παρουσία της «Στρατιάς του Αιγαίου» δικαιολογείται… στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας, ώς δήθεν απάντηση στις «ελληνικές παραβιάσεις».
Σε ό,τι αφορά τον εθνικό εναέριο χώρο, που έχει οριστεί στα 10 μίλια από την δεκαετία του ’30 με την Τουρκία να το αποδέχεται για χρόνια , η ανάλυση του Anadolu κάνει λόγο για διάθεση της Ελλάδας να επεκτείνει… παράνομα τον εναέριο χώρο της στα δέκα μίλια – προσθέτοντας έτσι μία απαίτηση στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών.
Ειδική αναφορά γίνεται στο κυπριακό – όπου για άλλη μία φορά γίνεται ξεκάθαρα λόγος για «λύση» δύο κρατών – και μάλιστα γίνεται προσπάθεια να επιρριφθεί η ευθύνη για την αποτυχία κάθε ομοσπονδιακού τύπου λύσης στους Ελληνοκυπρίους.
O Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δεν έχει προβεί ακόμα σε κάποια επίσημη ανακοίνωση, ωστόσο πριν μία ώρα ανήρτησε στο φέισμπουκ το παρακάτω:
Με τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής @MargSchinas, στο περιθώριο του ΣΕΥ στις Βρυξέλλες. Συζητήσαμε για τις ευρωτουρικές σχέσεις & για θέματα μετανάστευσης. pic.twitter.com/zmdPPgAwmS
— Nikos Dendias (@NikosDendias) January 25, 2021
Και λίγο νωρίτερα τα εξής:
To μήνυμα Καλίν
«Έπειτα από 4,5 χρόνια, οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας ξεκίνησαν πάλι σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Υπό την ισχυρή ηγεσία του προέδρου μας, είναι πιθανό να λύσουμε όλα τα προβλήματα, συμπεριλάμβανομένου του Αιγαίου. Έχουμε την επιθυμία γι’ αυτό. Η περιφερειακή ειρήνη και η σταθερότητα ενδιαφέρουν όλους».
Ο νέος εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις εξέφρασε ικανοποίηση για την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας.
Τόνισε μάλιστα ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν «όλες τις προσπάθειες για τη μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο».
Όπως σημείωσε σε ανάρτηση του στο Twitter: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρετίζουν την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Κωνσταντινούπολη, σήμερα, και τη δέσμευση των δύο κυβερνήσεων σε αυτή τη διαδικασία. Υποστηρίζουμε όλες τις προσπάθειες για τη μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ζοζέπ Μπορέλ: ‘Ενα πολύ σημαντικό βήμα
«Σήμερα ξεκίνησε ο επόμενος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας, ένα πολύ σημαντικό βήμα, και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) παρέχει ένα σημαντικό πλαίσιο για την επίλυση των θαλασσίων διαφορών». Με αυτά τα λόγια αναφέρθηκε στο ζήτημα των ευρώ–τουρκικών σχέσεων ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες.
Οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ προσπάθησαν να βρουν μια επικοινωνιακή φόρμουλα, που θα κατάφερνε να κρύψει τις μεγάλες αποκλίσεις ως το προς πρέπει να αντιδράσει η ΕΕ απέναντι σε καθεστώτα όπως αυτό της Μόσχας και της Άγκυρας.
«Οι πιθανές κυρώσεις σε Ρωσία και Τουρκία δεν έχουν φύγει από το τραπέζι, αλλά δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί. Η επιβολή αυστηρότερων κυρώσεων κατά της Τουρκίας αποτελεί ακόμα πιθανότητα […] Δεν υπάρχουν πλέον τα τουρκικά ερευνητικά πλοία και ελπίζουμε ότι και οι δύο πλευρές (σ.σ δηλαδή ΕΕ και Τουρκία) να διατηρήσουμε αυτό το θετικό momentum», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μπορέλ.