Η πόρτα για διάλογο ανάμεσα στην Πολωνία και την Ευρωπαϊκή Ένωση για θέματα που σχετίζονται με τη δικαστική μεταρρύθμιση είναι ανοικτή και η Ε.Ε. ελπίζει ότι θα βρεθεί μακροπρόθεσμη λύση στις εντάσεις ανάμεσα στη Βαρσοβία και στις Βρυξέλλες, δήλωσε σήμερα η Επίτροπος Αξιών και Διαφάνειας Βέρα Γιούροβα.
Αφότου ανήλθε στην εξουσία το 2015, το κυβερνών στην Πολωνία κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) εισήγαγε σειρά δικαστικών μεταρρυθμίσεων οι οποίες σύμφωνα με επικριτές τους και αξιωματούχους της Ε.Ε. μπορεί να παραβιάζουν το κράτος δικαίου.
Την περασμένη εβδομάδα, το ανώτατο δικαστήριο της Πολωνίας έκρινε πως οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί από δικαστές που διορίστηκαν βάσει των νέων κυβερνητικών κανόνων μπορούν να αμφισβητηθούν με αποτέλεσμα σειρά αποφάσεων να οδηγηθούν σε ακύρωση. Την ίδια ημέρα, το Κοινοβούλιο ενέκρινε νόμο που σύμφωνα με τους επικριτές του έχει σκοπό να φιμώσει τους δικαστές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε την περασμένη εβδομάδα «μεγάλη ανησυχία» για την κατάσταση - ένα μήνυμα που έχει στείλει επανειλημμένα αφότου ο νόμος προτάθηκε στα τέλη του περασμένου έτους.
«Θέλω να πάω πίσω ένα μήνυμα για την πρόεδρο (της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν... ότι η πόρτα για διάλογο με την Πολωνία είναι ανοικτή», δήλωσε η Γιούροβα στους δημοσιογράφους.
Η Γιούροβα βρίσκεται στη Βαρσοβία για να συναντηθεί με αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Δικαιοσύνης Ζμπίγκνιου Ζιόμπρο, προκειμένου να συζητήσει τις μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σύστημα, περιλαμβανομένου ενός νέου νόμου ο οποίος σύμφωνα με τους επικριτές του μπορεί να φιμώσει τους δικαστές.
Η απειλή για την Πολωνία είναι ότι οι Βρυξέλλες μπορεί να περιορίσουν τη χρηματοδότηση των χωρών που παραβιάζουν το κράτος δικαίου, δήλωσε ο πρόεδρος της Γερουσίας και πολιτικός της αντιπολίτευσης Τόμας Γκρόντζκι, ο οποίος ήταν ένας από τους πρώτους αξιωματούχους που συναντήθηκε με τη Γιούροβα σήμερα.
«Συναντηθήκαμε σήμερα προκειμένου να αποτρέψουμε τον κίνδυνο αναστολής κονδυλίων για την Πολωνία», είπε ο Γκρόντζκι στους δημοσιογράφους μετά τη συνάντηση και πρόσθεσε πως η Ε.Ε. θα μπορούσε να συστήσει ένα σώμα το οποίο θα καθορίζει κατά πόσον μια χώρα μέλος της Ε.Ε. παραβιάζει το κράτος δικαίου.
«Το σώμα αυτό θα πρέπει να παραγάγει ένα έγγραφο το οποίο θα είναι το αρχικό σημείο για περαιτέρω αποφάσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό», είπε ο Γκρόντζκι.
Η κυβέρνηση του PiS έχει ζητήσει από το Συνταγματικό Δικαστήριο να ερευνήσει κατά πόσον το Ανώτατο Δικαστήριο είχε το δικαίωμα να αποφανθεί για τη νομιμότητα των δικαστών που διορίστηκαν βάσει των νέων προτάσεων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η ανεξαρτησία και η νομιμότητα του Συνταγματικού Δικαστηρίου έχουν υπονομευθεί σοβαρά και ότι το εν λόγω δικαστήριο δεν είναι πλέον σε θέση να παράσχει αποτελεσματικό έλεγχο επί της συνταγματικότητας.
Η Επιτροπή ζήτησε επίσης από το ανώτατο δικαστήριο της Ε.Ε. να αναστείλει τον νέο νόμο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο την Πέμπτη, ο οποίος επιτρέπει την τιμωρία δικαστών που επικρίνουν τις κυβερνητικές αλλαγές στη δικαιοσύνη.